มลภาวะ คือ สภาพแวดล้อมที่เกิดมลทินหรือปนเปื้อน มีผลกระทบต่อระบบนิเวศ เช่น มลภาวะทางน้ำ เกิดการปนเปื้อนขึ้นในแหล่งน้ำ เช่น ของเสีย ขยะ สิ่งปฏิกูล ทำให้น้ำเน่าเสีย ระบบนิเวศแหล่งน้ำไม่อยู่ในภาวะสมดุล การปนเปื้อนที่เกิดขึ้นกับดิน เรียกว่า มลภาวะทางดิน และการปนเปื้อนของแก๊สหรือฝุ่นละอองต่างๆ ในอากาศ เรียกว่า มลภาวะทางอากาศ

มลภาวะทางน้ำ

เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์ในด้านต่างๆ ได้แก่ น้ำทิ้งจากบ้านเรือน น้ำทิ้งจากโรงงานอุตสาหกรรม โดยยังไม่ได้รับการบำบัดก่อนปล่อยลงสู่แหล่งน้ำ ทำให้น้ำเน่าเสีย ส่งกลิ่นเหม็น ซึ่งเกิดจากแบคทีเรียในน้ำใช้ออกซิเจนที่มีอยู่ในน้ำ ทำให้น้ำขาดออกซิเจน นอกจากนี้ พืชน้ำที่เจริญเติบโตอย่างรวดเร็วและขยายพันธุ์มากเกินไป ก็ทำให้ออกซิเจนไม่เพียงพอ และเมื่อพืชเหล่านี้ตายลง ก็จะเป็นปัญหาเพิ่มขึ้นอีก

มลภาวะทางน้ำยังมาจากขยะ ปุ๋ย ยาฆ่าแมลง และโลหะหนัก เช่น ตะกั่ว ปรอท สารพิษเหล่านี้จะสะสมอยู่ในสัตว์น้ำ และส่งผ่านต่อไปยังมนุษย์ได้ เมื่อมนุษย์นำสัตว์น้ำนั้นมาบริโภค

มลภาวะทางอากาศ

เกิดจากการปนเปื้อนจากแก๊สต่างๆ เช่น แก๊สคาร์บอนมอนอกไซด์ แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ แก๊สซัลเฟอร์ไดออกไซด์ แก๊สไนโตรเจนไดออกไซด์ แก๊สมีเทน เบนซีน โอโซน สารประกอบคลอโรฟลูออโรคาร์บอน เป็นต้น

นอกจากนี้ยังอาจมีของแข็งปนเปื้อนอยู่ในอากาศด้วย ซึ่งมักจะแขวนลอยอยู่ในอากาศโดยไม่ตกตะกอนลงมายังพื้น เช่น ฝุ่นละออง เขม่า แร่ใยหิน สารตะกั่ว หรืออาจอยู่ในรูปของหยดของเหลว เช่น กรดกำมะถัน หยดน้ำมัน รวมทั้งสารฆ่าแมลง

สิ่งเหล่านี้อาจเกิดจากโรงงานอุตสาหกรรม เครื่องยนต์ รถยนต์ เรือยนต์ เครื่องจักรกลต่างๆ อีกทั้งมลภาวะทางอากาศ ยังหมายความรวมถึง กัมมันตภาพรังสีที่รั่วไหลจากโรงไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์อีกด้วย

เรียบเรียงโดย : ​ปิตุพร พิมพาเพชร