น้ำเหลือง (Lymph) เป็นเหมือนด่านกักเชื้อโรคต่างๆ ก่อนที่จะแพร่กระจายเข้าสู่กระแสเลือดของเรา โดยจะแสดงอาการอักเสบที่หลอดน้ำเหลือง และต่อมน้ำเหลืองก่อน ในระบบน้ำเหลืองจะประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่ น้ำเหลือง ประกอบด้วย เซลล์ที (T-cell) เซลล์บี (B-cell), ท่อน้ำเหลือง และอวัยวะและต่อมน้ำเหลือง เช่น ม้าม ต่อมไทมัส ต่อมทอนซิล เป็นต้น
1. น้ำเหลือง
เป็นของเหลวสีเหลืองใส มีองค์ประกอบคล้ายเลือด แต่ไม่มีเม็ดเลือดแดงและเกล็ดเลือด ทำหน้าที่ป้องกันเชื้อโรค และลำเลียงสารอาหารประเภทไขมัน ในน้ำเหลืองจะมีเม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟไซต์ (lymphocyte) ซึ่งได้แก่ เซลล์ที และเซลล์บี
- เซลล์ที จะผลิตจากไขกระดูก แล้วไปเจริญที่ต่อมไทมัส
- เซลล์บี จะผลิตและเจริญที่ไขกระดูก ก่อนส่งเข้าสู่ท่อน้ำเหลือง
2. ท่อน้ำเหลือง
เป็นท่อปลายตันแทรกตัวอยู่ในเนื้อเยื่อต่างๆ ต่อมาจากต่อมน้ำเหลือง และมีรูเปิดออกสู่เส้นเลือดเวน
3. อวัยวะและต่อมน้ำเหลือง
ต่อมน้ำเหลืองเป็นต่อมมีท่อ ทำหน้าที่ผลิตน้ำเหลือง และพัฒนาเซลล์เม็ดเลือดขาว เพื่อต่อต้านการติดเชื้อ ดังนั้น หากเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายจะทำให้ต่อมน้ำเหลืองโต
อวัยวะน้ำเหลืองได้แก่ ม้าม (ใหญ่สุด) ต่อมไทมัส (อยู่บริเวณหัวใจ) และต่อมทอนซิล (อยู่ในลำคอ) นอกจากนี้ยังมีต่อมน้ำเหลืองกระจายอยู่ตามจุดต่างๆ ของร่างกาย พบมากบริเวณใต้รักแร้และขาหนีบ
เรียบเรียงโดย : ปิตุพร พิมพาเพชร
