ใครจะไปคิดว่าในเมืองไทยจะมีคนเล่น “ปี่สก๊อต” อย่างจริงจัง จนบังเอิญได้ชมการแสดงของโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย ในวันทหารผ่านศึก ณ อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ จนต้องขอติดตามไปคุยกับนักดนตรีปี่สก๊อต รวมไปถึงอาจารย์ผู้ฝึกสอนถึงรั้วโรงเรียน เลยได้ทราบว่า ชมรมปี่สก๊อตของวชิราวุธวิทยาลัยเป็นชมรมแห่งเดียวในประเทศไทย และยังเป็นวงปี่สก๊อตที่มีสมาชิกมากที่สุดในภูมิภาคเอเชีย!

กว่า 60 ปี ที่วงปี่สก๊อตวชิราวุธเกิดขึ้น เนื่องด้วยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งโรงเรียนมหาดเล็กหลวง หรือโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย และมีพระราชประสงค์ให้มีปี่สก๊อตนำกองเสือป่าแต่หาผู้ฝึกสอนไม่ได้ จนกระทั่งช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 อดีตผู้บังคับการวชิราวุธวิทยาลัย พระยาภะรตราชา (ม.ล.ทศทิศ อิศรเสนา) ได้รู้จัก สจ๊วต มาร์ เชลยศึกสงครามซึ่งชำนาญการเป่าปี่สก๊อต จึงเชิญมาเป็นครูสอนดนตรีปี่สก๊อตในโรงเรียน และจัดตั้งวงปี่สก๊อตวชิราวุธขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2493 โดยเริ่มบรรเลงนำแถวนักเรียนไปถวายบังคมพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ณ ลานพระราชวังดุสิต ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2494 เป็นต้นมา

หลงเสน่ห์ในความ “ดัง”

    “ปี่สก๊อตเป็นเครื่องดนตรีที่แปลกใหม่และเป็นเครื่องดนตรีที่เสียงดังครับ เมื่อเล่นแล้วจะกลบเสียงทุกอย่าง ดึงความสนใจได้” อีกสิ่งหนึ่งที่เป็นแรงจูงใจให้ ฮ๊อพ-สหัสชัย อารีย์มิตร หัวหน้าวงปี่สก๊อต ตั้งใจสมัครเข้าชมรมนี้ก็คือความเท่ “ผมคิดว่าเป็นวงที่เท่มาก ในเมืองไทยคงหาเล่นไม่ได้นอกจากที่วชิราวุธครับ ถ้าถามว่าเป็นโรงเรียนเดียวที่มีชมรมนี้ก็ใช่ครับ แต่จริงๆ ในประเทศไทยก็มีวงอื่นๆ อยู่บ้าง” ฮ๊อพและนักดนตรีคนอื่นๆ ในชมรมแบ่งเวลาส่วนหนึ่งในการฝึกซ้อมอย่างเข้มข้นตลอดครึ่งปีที่ผ่านมา เขายอมรับว่าเหนื่อยแต่คุ้มค่า “รู้สึกภาคภูมิใจที่ได้มาอยู่ในวงปี่สก๊อต เพราะเป็นกิจกรรมที่เป็นเอกลักษณ์ในโรงเรียนและก็หาเล่นยากด้วยครับ” น้องฮ๊อพบอกเล่าด้วยความภูมิใจ

จากรั้วโรงเรียนสู่ระดับชาติ

    “ผมตั้งเป้าหมายไว้สูงมากๆ ผมอยากให้วงมีความสามารถพอที่จะเข้าประกวดกับวงอื่นๆ ได้ และเก่งพอที่จะแข่งในระดับนานาชาติ ปีที่แล้วเราได้ไปเล่นที่สิงคโปร์ซึ่งประสบความสำเร็จมากๆ และเราหวังว่าจะได้ไปอีกในปีนี้ ในอนาคตพอเรามีมาตรฐานที่ดีมากแล้ว เราอาจไปเล่นที่สก๊อตแลนด์” นี่คือความฝันก้าวต่อไปของโค้ช คีธ วอล์คเกอร์ ผู้ฝึกสอนประจำชมรม อีกหนึ่งความหวังของโค้ชชาวอังกฤษคือการทำให้ปี่สก๊อตเป็นที่รู้จักในประไทยให้มากขึ้นกว่าเดิม โค้ชคีธบอกเล่าด้วยแววตาเป็นประกาย “ตอนนี้มีคนรู้จักปี่สก๊อตและวงปี่สก๊อตของวชิราวุธมากขึ้นทุกวัน ทั้งที่ก่อนหน้านี้คนไทยไม่รู้จักปี่สก๊อตเลยด้วยซ้ำครับ”

     อาจารย์มงคล เล็กทรงเจริญ ผู้จัดการวงปี่สก๊อต เสริมถึงเป้าหมายของวงว่า “ปีนี้มีแผนที่จะไปแข่งที่สิงคโปร์เป็นปีที่ 2 ครับ กำลังตั้งโครงการอยู่ และจะส่งแข่งในระดับวงที่ใหญ่ขึ้น รวมแล้วน่าจะประมาณ 20 คน นอกจากนี้ทางชมรมมีตารางออกงานทั่วประเทศครับ ส่วนใหญ่จะเป็นงานสังคมต่างๆ หรือไปรับเสด็จพระบรมวงศานุวงศ์ครับ”

ขอเอาใจช่วยให้ชมรมปี่สก๊อตหนึ่งเดียวแห่งนี้สร้างชื่อเสียงให้ประเทศไทย ดังไกลในระดับนานาชาติ

ปี่สก๊อต คืออะไร
     ปี่สก๊อตเป็นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่า โดยมีการเป่าลมเข้าไปเก็บไว้ในถุงลม จากนั้นก็ปล่อยให้ลมผ่านออกมาจากถุงมาสู่ท่อเสียง ความพิเศษที่ต่างออกไปจากเครื่องเป่าแบบอื่นๆ คือสามารถเล่นเสียงที่ต่อเนื่องไม่หยุดได้ตลอดการเล่นเนื่องจากมีถุงเก็บลม ในขณะที่เครื่องเล่นอื่นเสียงจะขาดช่วงในขณะที่ผู้เล่นหยุดหายใจ
     ที่มาในภาษาไทยของคำว่า “ปี่สก๊อต” สืบเนื่องจากแหล่งกำเนิดของเครื่องดนตรี ซึ่งในสมัยรัชกาลที่ 6 ได้เริ่มนำเข้าปี่สก๊อตมาจากอังกฤษ ซึ่งในตอนนั้นเป็นเครื่องดนตรีประจำชาติของสก๊อตแลนด์ ประเทศในเครือจักรภพอังกฤษ

แหล่งที่มา : นิตยสารปลูก ฉบับเดือน มี.ค. 2554