เมื่อเร็ว ๆ นี้ทาง กระทรวงศึกษาธิการได้มีการหารือเกี่ยวกับการประเมินวิทยฐานะของครูใหม่ โดยการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่นี้ จะเป็นการเปลี่ยนจากที่ครูเคยทำเอกสารการสอน การอบรมต่าง ๆ ในการเลื่อนวิทยฐานะ จะเป็นเปลี่ยนการประเมินโดยการใช้  E-Portfolio หรือ แฟ้มเก็บผลงานอิเล็กทรอนิกส์ โดย ครูทุกคนทั้งประเทศจะมี ID และ Password สำหรับใช้ในการ Login เข้าไปบันทึกข้อมูลส่วนบุคคลด้วยตนเอง ว่าสอนกี่ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ผ่านการอบรมอะไรบ้าง ซึ่งผู้บริหารสถานศึกษาจะเป็นผู้ตรวจสอบข้อเท็จจริง และความรับผิดชอบในการประเมินทั้งหมดจะจบที่สถานศึกษาหรือจังหวัดนั้นเอง

E-Portfolio คืออะไร

          ระบบที่ช่วยในการสร้างและเผยแพร่แฟ้มผลงานของตนเอง ในรูปแบบของระบบออนไลน์ผ่านทางอินเทอร์เน็ต โดย E-Portfolio จะเป็นการเก็บรวบรวมผลงานของตนเอง ปรัชญา เป้าหมาย ทักษะ ความสามารถ ผลงานของเจ้าของผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ ข้อมูลและเนื้อหาสาระมาจากแฟ้มผลงาน เพื่อเก็บไว้เป็นข้อมูลสำหรับการนำเสนอ ตรวจสอบการเรียนรู้หรือการทำงานว่าประสบความสำเร็จในระดับใดโดยใช้เทคนิคการนำเสนอในรูปแบบเว็บไซต์

ลักษณะแฟ้มสะสมงาน (Portfolio)

          แฟ้มสะสมงาน (Portfolio) สามารถแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ คือ
1. เครื่องมือสำหรับการเรียนรู้ โดยใช้บันทึกสิ่งที่เรียนรู้ การแสดงความคิดเห็นที่เกิดจากการทำงาน การค้นคว้าข้อมูล
2. เครื่องมือที่สำหรับแสดงสมรรถนะ แสดงความเชี่ยวชาญ ความรู้ ทัศนะและทัศนคติของเจ้าของแฟ้มในงานของตน
3. เครื่องมือสำหรับการประเมินทั้งการประเมินความก้าวหน้า ประเมินกระบวนการทำงานและการประเมินผลลัพธ์ ประเมินผลงานที่เป็นผลจากการดำเนินงาน การประเมินจะต้องแสดงให้เห็นทั้งจุดอ่อนและจุดแข็ง สำหรับวางแผนการพัฒนาสมรรถนะในอนาคตล

องค์ประกอบของแฟ้มสะสมงานอิเล็กทรอนิกส์

          การสร้างแฟ้มสะสมงานอิเล็กทรอนิกส์ ประกอบด้วย 6 ส่วน ดังนี้
1. จุดมุ่งหมายของแฟ้มสะสมงานอิเล็กทรอนิกส์
2. เนื้อหาของแฟ้มสะสมงานอิเล็กทรอนิกส์
3. การพัฒนาแฟ้มสะสมงานอิเล็กทรอนิกส์
4. การประเมินตนเอง
5. ระบบการจัดการอิเล็กทรอนิกส์
6. การประเมินผลแฟ้มสะสมงานเล็กทรอนิกส์

การประยุกต์ใช้กับการศึกษา

นักเรียน
- ตู้โชว์ความสำเร็จบนหน้าเว็บ
- รวบรวมและสะท้อนให้เห็นถึงการทำงานของนักเรียน
- แลกเปลี่ยนประสบการณ์การศึกษาและการทำงานของนักเรียน
- สร้างงานแบบไดนามิก
- สร้างแผนของการศึกษาออนไลน์และการทำงานกับที่ปรึกษาของนักเรียน

อาจารย์ผู้สอน
- สร้างโครงการ/ผลงานที่มีเกณฑ์การให้คะแนน
- สร้างโครงการร่วมกับอาจารย์ผู้สอนรายวิชาอื่น
- สามารถทำงานออนไลน์ ให้นักศึกษาความเห็นและให้คะแนนได้ 
- สร้างแฟ้มผลงานที่ส่งเสริมการเรียนการสอนสำหรับผู้เรียน
- ตู้โชว์ความสำเร็จ

สถาบันการศึกษา
- เก็บงานของนักเรียน เพื่อการประเมินผล
- เลือกทำงานแบบสุ่มและไม่ระบุชื่อ
- ใช้เกณฑ์การให้คะแนนตามผลงานที่ปรากฏ
- สร้างรายงานผลการจัดการเรียนการสอนได้สะดวกและง่ายยิ่งขึ้น
- ส่งออกข้อมูลดิบสำหรับการวิเคราะห์ต่อไป

ข้อดีของ E-Portfolio

1. ลดการใช้ทรัพยากรสานักงาน เช่น กระดาษ หมึกพิมพ์ เป็นต้น
2. สะดวกต่อการบริหารจัดการ สามารถส่งข้อมูลที่เป็นทั้ง ภาพ เสียงและภาพเคลื่อนไหว ได้ทุกที่ ทุกเวลา
3. สะดวกสาหรับผู้บริหารในการพิจารณาผลการประเมินสมรรถนะของบุคลากรในสายบังคับบัญชา
4. นำเสนอผลงานซึงสามารถจัดแสดงผลงานได้อย่างตรงจุดในสิ่งต้องการ นำเสนอ
5. เข้าถึงผลงานได้โดยสะดวกและการจัดระบบผลงานทำให้ประหยัดเนื้อที่ที่เก็บผลงาน
6. เก็บสะสมผลงานได้หลายรูปแบบ ทั้งรูปภาพ เสียง วิดีโอ ข้อความ สื่อ มัลติมีเดียต่างๆ
7. แก้ไขและปรับปรุงแฟ้มสะสมผลงานได้อย่างสะดวก
8. เชื่อมโยงข้อมูลผลงานโดยสามารถอ้างอิงผลงานร่วมกันได้

ข้อจำกัดของ E-Portfolio

1. การแก้ไข E-Portfolio ในทุกครั้งต้องทำการแก้ไขบนเว็บไซต์ที่เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต
2. ผู้ชมที่ไม่มีความรู้เรื่องอินเตอร์เน็ตและคอมพิวเตอร์ ไม่สามารถเข้าชม e-Portfolio ได้
3. ผู้เรียนและผู้สอน มีความรู้ในการใช้คอมพิวเตอร์และอินเทอร์เน็ต
4. ผู้เรียนบางคน ไม่สามารถทำ E-Portfolio ด้วยตนเองได้

การใช้ E-Portfolio นี้ เป็นแนวทางในการประเมินผลตามสภาพจริง ซึ่งจะเป็นการบันทึกประวัติการพัฒนาวิชาชีพของครูทุกคน ทั้งปริมาณการสอน เช่น จำนวนชั่วโมงการสอน ความยากง่ายในการสอน การสอนเด็กพิเศษ การสอนในโรงเรียนกันดาร ซึ่งจะมีคะแนนที่แตกต่างกัน และคุณภาพการสอน ซึ่งจะดูจากผลของการพัฒนาตนเอง การเข้ารับการอบรมทางไกล การอบรมออนไลน์ ผลงานการสอนที่ได้จัดทำขึ้น และอื่น ๆ อีกมากมาย พร้อมทั้งจะเป็นการนำระบบ IT เข้ามาช่วยบันทึกรวบรวมข้อมูลของครูทุกคน เพื่อไม่ให้ครูต้องยุ่งยากในการจัดทำเอกสารหลักฐาน เพื่อเป็นการลดปริมาณการทำงานเอกสารของครู