กิจกรรมดูผีเสื้อ เป็นหนึ่งกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ที่กำลังได้รับความนิยม จากนักท่องเที่ยวหัวใจสีเขียว ด้วยเหตุผลหลายประการ อุปกรณ์คล้ายกับอุปกรณ์ดูนก ราคาไม่แพง หาได้ง่าย การดูผีเสื้อสามารถดูได้ตลอดทั้งวัน เพราะผีเสื้อแต่ละชนิด มีช่วงเวลาการออกหากิน แตกต่างกันแต่ที่เหมาะสมที่สุดคือช่วงเช้า เพราะเป็นเวลาที่ผีเสื้อจะเกาะนิ่งตามใบไม้เพื่อผึ่งแดด ให้ร่างกายและปีกอบอุ่นแข็งแรง ก่อนที่จะออกหากิน สามารถสังเกตผีเสื้อได้อย่างใกล้ชิด ปกติเราสามารถพบเห็นผีเสื้อ ได้ทุกหนทุกแห่งทั่วประเทศ นอกจากสวนไม้ดอกไม้ประดับ ท้องทุ่งใกล้บ้าน ผืนป่าตามอุทยานแห่งชาติต่างๆ ล้วนมีผีสื้ออาศัยอยู่ แต่ที่มีมากที่สุดชมได้ตลอดปี ต้องมาดูที่ผืนป่าตะวันออก “อุทยานแห่งชาติปางสีดา " จังหวัดสระแก้ว 

               วิสัยทัศน์ของจังหวัดสระแก้วที่เน้นการท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ มุ่งส่งเสริมให้นักท่องเที่ยวได้มีโอกาสมาศึกษาเรียนรู้ทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่ในจังหวัด โดยเฉพาะ “ผีเสื้อ” ที่อุทยานแห่งชาติปางสีดา ซึ่งปัจจุบันได้รับการยอมรับจากนักดูผีเสื้อว่าเป็น “เมืองผีเสื้อแห่งป่าตะวันออก” จากการสำรวจมากกว่า 5 ปีของคุณสินธุยศ จันทรสาขา นักดูผีเสื้อระดับอาจารย์ร่วมกับอุทยานแห่งชาติปางสีดารวมทั้งผู้สนใจด้านผีเสื้อในจังหวัดสระแก้ว พบผีเสื้อในพื้นที่อุทยานแห่งชาติปางสีดามากกว่า 400 ชนิด และเสน่ห์ของผีเสื้อที่อุทยานแห่งชาติปางสีดา คือ สามารถพบเห็นได้ง่าย มีจำนวนมากหลากหลายชนิด โดยเฉพาะในช่วงปลายฤดูร้อนถึงต้นฤดูฝน จะพบเห็นผีเสื้อเป็นจำนวนมากจึงเหมาะที่จะให้นักท่องเที่ยวได้เข้ามาชื่นชมกับแมลงปีกงามและเรียนรู้เกี่ยวกับวงจรชีวิตของผีเสื้อ ทั้งในระยะที่เป็นตัวหนอน ดักแด้  รวมทั้งพืชอาหารของผีเสื้อ จึงถือได้ว่าการดูผีเสื้อเป็นกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ที่น่าสนใจและจากการจัดงานที่มีมาต่อเนื่องตั้งแต่ปี พ.ศ. 2548 ทำให้อุทยานแห่งชาติปางสีดาเป็นที่รู้จักของนักท่องเที่ยวมากขึ้น เป็นส่งเสริมภาพลักษณ์ด้านการ ท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ของจังหวัด กระจายรายได้ให้แก่ชุมชนและท้องถิ่น ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในพื้นที่

            ทำให้มีนักท่องเที่ยวเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติปางสีดามากขึ้น ในปีนี้อุทยานแห่งชาติปางสีดาร่วมกับจังหวัดสระแก้ว และองค์การบริหารส่วนจังหวัดสระแก้ว จัดงาน “เทศกาลดูผีเสื้อปางสีดา” ครั้งที่ 6 ช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนกรกฎาคม 2553 ณ อุทยานแห่งชาติปางสีดา อำเภอเมือง จังหวัดสระแก้ว  โดยในงานนักท่องเที่ยวสามารถเข้ามาศึกษาชื่นชมความงามของแมลงปีกงามพร้อมกับการท่องเที่ยวชมธรรมชาติ เล่นน้ำตก ดูนก แค้มป์ปิ้ง นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมอีกมากมาย เช่น เทคนิคการดูผีเสื้อ นิทรรศการเกี่ยวกับผีเสื้อและแหล่งท่องเที่ยวในจังหวัดสระแก้ว ขบวนแห่ผีเสื้อ วาดภาพ ถ่ายภาพ ประกวดภาพถ่ายผีเสื้อ เลือกซื้อสินค้าชุมชนหลากหลาย กิจกรรมวิ่งมินิมาราธอนและจักรยานเสือภูเขา

            นักท่องเที่ยวสามารถดูผีเสื้อได้ตั้งแต่หน้าด่านเก็บค่าธรรมเนียม ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว ลานจอดรถและลานหินบริเวณน้ำตกปางสีดา โป่งผีเสื้อหน้าทางศึกษาธรรมชาติ และตามถนนตลอดเส้นทางขึ้นไปจุดชมวิวกม.25  เนื่องจากในช่วงเดือนเมษายนที่ผ่านมาผีเสื้อวงศ์หนอนกะหล่ำจะออกจากดักแด้จำนวนมาก นักท่องเที่ยวจะพบผีเสื้อสีเหลืองนวลหรือสีเขียวเป็นส่วนใหญ่ เช่น ผีเสื้อหนอนคูน ผีเสื้อหางดาบ ผีเสื้อหนอนใบกุ่ม ผีเสื้อหนอนจำปี เป็นต้น แต่ในช่วงเดือนพฤษภาคมถึงมิถุนายน จะเป็นพวกผีเสื้อวงศ์ขาหน้าพู่ เช่น ผีเสื้อจรกา ผีเสื้อแผนที่ธรรมดา ผีเสื้อหนอนใบรักธรรมดา พอย่างเข้าฤดูฝนตั้งแต่เดือนมิถุนายนเป็นต้นไปจะเป็นผีเสื้อที่มีตัวขนาดใหญ่สีสันสวยงาม เช่น ผีเสื้อวงศ์หางติ่ง  นอกจากนี้ยังพบผีเสื้อวงศ์สีน้ำเงินและผีเสื้อวงศ์บินเร็วได้ตลอดทั้งปี ซึ่งการจะพบผีเสื้อแต่ละชนิดก็ขึ้นอยู่กับเวลา สภาพภูมิประเทศและสภาพอากาศที่แตกต่างกัน

            อุทยานแห่งชาติปางสีดา อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ เพียง 250 กิโลเมตร สามารถเดินทางโดยทางรถยนต์ได้สะดวก เขตป่าเป็นพื้นที่ชุ่มชื้น อากาศเย็นสบาย มีป่าต้นน้ำ จำนวนมากจึงเป็นปัจจัยสำคัญให้อุทยานแห่งชาติปางสีดาอุดมสมบูรณ์ไปด้วยต้นไม้ขนาดใหญ่ และสัตว์นานาพันธุ์ เช่นช้างป่า กระทิง เก้ง กวาง หมูป่า เสือ นกเงือก นกยูง รวมทั้งผีเสื้อหลากสีสันที่มีอยู่อย่างหนาแน่น เมื่อปี 2545 นายสินธุยศ จันทรสาขา นักดูผีเสื้อได้เข้ามาสำรวจผีเสื้อ ในอุทยานแห่งชาติปางสีดา พบว่ามีผีเสื้อมากถึง 400 ชนิด บ่งบอกให้รู้ว่าในเขตอุทยานแห่งชาติปางสีดา เป็นป่าที่มีความสมบูรณ์ของพรรณไม้
 
           ในช่วงหลังเทศกาลสงกรานต์ของปีนี้ มีฝนตกบริเวณเขตป่าปางสีดา ส่งผลให้ผีเสื้อออก บินว่อนโฉบเฉี่ยวอวดโฉม ให้ยลกันตั้งแต่ต้นฤดูฝน ช่วยเพิ่มสีสันให้ผืนป่า สามารถพบเห็นผีเสื้อได้ทั่วไปตั้งแต่หน้าด่าน เก็บค่าธรรมเนียมทางเข้าอุทยานฯ ศูนย์บริการนักท่องเที่ยวบ้านพัก บริเวณน้ำตกปางสีดา และตลอดเส้นทางขึ้นไป จุดชมวิว กม.25 มีผีเสื้อที่พบมากในขณะนี้ ได้แก่ ผีเสื้อ หนอน คูนผีเสื้อหางดาบลายจุด ผีเสื้อหางดาบลายขีด ผีเสื้อหนอนใบกุ่ม ผีเสื้อหนอน จำปี ผีเสื้อม้าลาย

      หากมีเวลาสัก 1-2 วัน ชมแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยม ของจังหวัดสระแก้ว และกิจกรรมดูผีเสื้อที่ปางสีดา เริ่มต้นออกเดินทางแต่เช้า เที่ยวตลาดการค้า ชายแดนที่ใหญ่ที่สุดในภูมิภาคตะวันออก “ ตลาดโรงเกลือ ”รับประทานอาหารอร่อยนานาชาติ ศึกษาประวัติศาสตร์ที่“ ปราสาทสด๊กก๊อกธม ”แหล่งเรียนรู้เรื่องอายธรรมขอม นั่งรถอีแต๊กชม“ ละลุ ” เข้าที่พักในเขตอุทยานแห่งชาติปางสีดา   จะเลือกเป็นบ้านพักหรือกางเต็นท์ วันรุ่งขึ้นตื่นแต่เช้า เที่ยวป่าตะวันออก พร้อมชมฝูงผีเสื้อหลากสีหลากหลายได้ตลอดทั้งวัน

ขอขอบคุณเนื้อหาการท่องเที่ยวจาก http://www.dnp.go.th/fp_public/file/303Go2Pangsrida.pdf
ขอขอบคุณเนื้อหาการท่องเที่ยวจาก http://www.moohin.com/prnews/200805201211255856.shtml
ขอขอบคุณรูปภาพประกอบสวยๆ จาก http://www.painaima.com/webboard/viewTopic.php?id=680
ขอขอบคุณรูปภาพประกอบสวยๆ จาก http://www.rakpangsida.net/index.php?lay=show&ac=article&Id=538686621&Ntype=2
ขอขอบคุณรูปภาพประกอบสวยๆ จาก http://chanchai02.multiply.com/photos/album/82/82
ขอขอบคุณรูปภาพประกอบสวยๆ จาก http://fathayarnjone.multiply.com/
ขอขอบคุณรูปภาพประกอบสวยๆ จาก   www.thaimtb.com/cgi-bin/viewkato...3D232311