บทสัมภาษณ์อาจารย์ อัญชิรา วิบูลย์จันทร์ และ อาจารย์ งามนิจ ชื่นบุญงาม อาจารย์ในภาควิชาพฤกษศาสตร์

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

แนะนำภาควิชาพฤกษศาสตร์

คณะวิทยาศาสตร์ของที่นี่มีปริญญาตรีหลายหลักสูตรค่ะ ภาควิชาพฤกษศาสตร์ก็เป็นสาขาหนึ่งของคณะวิทยาศาสตร์

ในคณะวิทยาศาสตร์ของมหาวิทยาลัยมหิดลนี้ เมื่อนักศึกษาเข้ามาเรียนในชั้นปีหนึ่งทุกคนจะเรียนวิชาพื้นฐานเหมือนกันหมด พอปลายปีหนึ่งเราก็จะให้นักศึกษาเลือกภาควิชา ซึ่งมีให้เลือกหลายหลักสูตรค่ะ อย่างเช่น พฤกษศาสตร์ เคมี ไบโอเทคฯ ชีววิทยา คณิตศาสตร์ ฟิสิกส์ นักศึกษาก็จะเลือกเข้าในแต่ละสาขาตามความถนัดของตนเอง

สำหรับภาควิชาพฤกษศาสตร์ เราเน้นว่าเด็กที่อยากจะเข้าภาคนี้ ขออย่างเดียวคือให้มีความรักในต้นไม้และพืช ถ้าได้เข้ามาเรียนแล้วเราก็จะมีวิชาหลายสาขาให้ได้เรียนค่ะ อย่างเช่น taxonomy, anatomy, physiology ซึ่งก็คือสรีระวิทยาของพืช, metabolism ของพืช, พันธุศาสตร์, molecular ของพืชก็เรียน

นอกจากนี้ก็ยังมีวิชาเลือกอีกค่ะ เช่นวิชาพฤกษเศรษฐกิจ หรือก็เพาะเนื้อเยื่อพืชก็เป็นอีกสาขาหนึ่งของวิชาเลือกที่เรามีให้นักศึกษาเลือกเรียน เทคโนโลยีการผลิตกล้วยไม้เราก็มีให้เรียน เพราะฉะนั้นจะเห็นได้ว่าเรามีสาขาย่อยเยอมากในภาควิชาพฤกษศาสตร์ค่ะ

แนวทางการประกอบอาชีพ

เมื่อจบสาขาพฤกษศาสตร์ไป นักศึกษาสามารถออกไปทำงานในมหาวิทยาลัยหรือสถาบันวิจัย ประกอบธุรกิจส่วนตัว แต่เกินห้าสิบเปอร์เซ็นต์ นักศึกษาที่จบจากภาควิชาพฤกษศาสตร์จะศึกษาต่อ ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับความสนใจของนักศึกษา ว่าจะไปศึกษาต่อในสาขาพฤกษศาสตร์เอง หรือสาขาเทคโนโลยีชีวภาพทางด้านพืชก็ได้เหมือนกัน

นักศึกษาที่สนใจงานทางด้านสมุนไพรก็ศึกษาต่อด้านเภสัชพฤกษศาสตร์ ด้านนี้ในภาควิชาของเราก็มีเปิดสอนหลักสูตรปริญญาโทด้วย เป็นโครงการร่วมระหว่างภาควิชาพฤกษศาสตร์กับคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ในระดับปริญญาโทเราเรียกหลักสูตรนี้ว่า สาขาวิทยาการพืช ในนั้นก็จะมีหลายสาขาวิชา ซึ่งร่วมถึงเภสัชฯไว้ด้วยค่ะ

คุณสมบัติของนักศึกษา

นักศึกษาที่เข้ามาเรียนสาขานี้ ไม่จำเป็นว่าต้องปลูกต้นไม้เป็นหรอกค่ะ ขออย่างเดียวว่าให้มีใจรักต้นไม้ อย่างอื่นเรามาเรียนรู้กันได้ เราจะมาเรียนอย่างสนุกสนานร่วมกันค่ะ ทุกอย่างจะสอดแทรกทั้งวิชาการและกิจกรรมไปพร้อมๆกัน เด็กจะได้ลงมือปฏิบัติจริง ได้ฝึกทักษะที่จำเป็นจริงๆ ในการเรียนรู้ในสาขาพฤกษศาสตร์ ของมหาวิทยาลัยมหิดลค่ะ

กิจกรรมที่น่าสนใจของภาควิชา

เราจะมีกิจกรรมให้นักศึกษาไปออกทัศนะศึกษาค่ะ โดยรวมรวมวิชาด้านอนุกรมวิทาน morphology และ anatomy โดยพาไปสัมผัสการทำงานจริงว่า ในการอนุรักษ์พันธุ์พืชหรือการศึกษาด้านอนุกรมวิทานของพืช เขาทำกันอย่างไร การเก็บตัวอย่างพันธุ์พืชทำอย่างไร เด็กก็จะได้ไปเรียนรู้การทำงานจริงๆค่ะ

ส่วนวิชาบังคับอีกวิชาหนึ่งก็คือการฝึกงานค่ะ นักศึกษาจะได้ไปฝึกงานกับผู้เชี่ยวชาญหรือสถาบันที่เด็กสนใจ ก็จะมีหลายหลายที่ให้เลือก เด็กบางคนก็จะชอบไปทางด้านอนุกรมวิทานหรือด้านเก็บพันธุ์ไม้ก็จะไปที่สวนพฤกษศาสตร์ หรือบางคนชอบทางด้านจัดสวน เราก็จะส่งไปบริษัทจัดสวน ให้เด็กได้ลงมือทำงานจริง หรือถ้าบางคนชอบแนวปลูกทำการเกษตร หรืออาจจะชอบทำงานในห้องแล็บ เราก็จะส่งไปตามความสนใจของแต่ละคน อาจารย์ในภาคก็จะมีการติดต่อกับหน่วยงานต่างๆอยู่แล้วค่ะ

ฝากถึงน้องๆที่สนใจอยากเรียนภาควิชาพฤกษศาสตร์

สำหรับน้องๆที่อยากสอบเข้ามานะคะ ถ้าต้องการเรียนภาควิชาพฤกษศาสตร์ของมหาวิทยาลัยมหิดล สิ่งแรกที่ต้องทำก็คือเอนท์ให้ติดค่ะลูก คณะเรามีทั้งการรับตรงและรับผ่านแอดมิดชั่นกลางค่ะ และยังมีทุนส่งเสริมการศึกษาให้นักศึกษาด้วย ไม่ว่าจะเป็นทุนเรียนดี ทุนศรีตรังทอง ถ้าเขามาแล้วทำคะแนนได้ดี ก็จะสามารถมาขอทุนได้ภายหลัง หลังจากที่ได้เข้ามาศึกษาแล้วค่ะ

เรียนพฤกษศาสตร์ไม่ได้ยากอย่างที่คิดนะคะ ก็อยากขอเชิญชวนให้เข้ามาเรียนกันเยอะๆ ใครที่รู้ตัวอยู่แล้วว่าชอบทางด้านพืช มั่นใจว่ารักงานด้านนี้ ก็ขอสนับสนุนให้มาเรียนภาควิชาพฤกษศาสตร์ค่ะ เพราะจะตรงสายที่สุดและทำให้เรียนอย่างมีความสุขตลอดระยะเวลาการศึกษาค่ะ

บทสัมภาษณ์ พฤกษ์ นักศึกษาภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ชั้นปีที่ 4

ค้นพบตัวเองได้ยังไงว่าชอบภาควิชานี้

เนื่องจากว่าคุณพ่อเป็นอาจารย์สอนวิชาเกษตรครับ ก็เลยได้อยู่กับต้นไม้มาตั้งแต่เด็กๆ ที่บ้านมีธุรกิจปลูกดอกเบญจมาศด้วยครับ เห็นว่าพืชแต่ละชนิดก็มีความมหัศจรรย์ในตัวเอง ก็เลยชอบในต้นไม้มาตั้งแต่นั้นครับ

จากนั้นก็ได้มาเจอ โครงการพัฒนาอัจฉริยภาพทางวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กและเยาวชน ครับ โครงการนี้ทำให้ผลเริ่มสนใจทางด้านวิทยาศาสตร์มากขึ้น และได้มารู้จักกับรุ่นพี่ในภาควิชาพฤกษศาสตร์ ซึ่งปัจจุบันพี่เขาก็ได้ไปศึกษาต่อที่ประเทศสหรัฐอเมริกาแล้ว รุ่นพี่ท่านนี้เป็นเหมือนไอดอลของผมครับ ทำให้ผมสนใจวิทยาศาสตร์มากขึ้น ประกอบกับความสนใจส่วนตัวในเรื่องต้นไม้ ก็เลยตัดสินใจเข้าศึกษาที่ภาควิชาพฤกษศาสตร์ครับ
 

เตรียมตัวก่อนสอบเข้าอย่างไรบ้าง

ตอนสมัยอยู่ ม.6 ก็จะเหมือนเด็กเตรียมเอนท์ทั่วไปครับ ก็อ่านหนังสือบ้าง แต่ก็มีทำกิจกรรมคู่ไปด้วยบ้าง ผมอาจจะไม่ได้อ่านหนังสือเครียดเท่ากับคนอื่นๆ แต่คิดว่าเราควรรู้จักแบ่งเวลาของตัวเองให้มีทั้งการตั้งใจอ่านหนังสือและกิจกรรมผ่อนคลายบ้างครับ ต้องทำสองอย่างควบคู่กัน อย่าเครียดมากไป กดดันตัวเองมากไปก็ทำให้เราพลาดได้ครับ ก็แค่ตั้งใจเรียนในห้องให้มากๆ แล้วก็มาอ่านหนังสือเพิ่มเติมบ้าง ตรงไหนไม่เข้าใจก็ให้ถามอาจารย์
 

ความประทับใจเกี่ยวกับคณะและภาควิชา

ภาควิชานี้เป็นภาควิชาที่อบอุ่นมากครับ อาจารย์ทุกท่านคอยให้คำปรึกษากับเราอย่างดีเยี่ยม ไม่ว่าจะเป็นเรื่องกิจกรรม เรื่องการเรียน หรือเรื่องการดำเนินชีวิตก็ตาม อาจารย์เป็นผู้แนะนำและให้คำปรึกษาอย่างดีในทุกเรื่องครับภาควิชานี้ พอขึ้นชั้นปีที่สี่ก็ต้องเริ่มทำ Project สำหรับจบปริญญาตรี อาจารย์ก็คอยแนะนำทุกอย่าง ก็ประทับใจมากครับ