เรื่องและภาพ: กัลยาณี แนวเล็ก

เพิ่งผ่านไปไม่นานกับงาน Krungsri AF Comedy Awards ที่รวบรวมนักล่าฝันไว้แน่นเต็มเวที หนึ่งในนั้นคือ ซานิ AF6-นิภาภรณ์ ฐิติธนการ ความสามารถในตีความทั้งเนื้อเพลงและบทละครที่ได้รับ ซานิทำได้เป็นอย่างดี ซึ่งถือได้ว่าเป็นผลพวงจากการเรียนวิชาเอกภาษาไทย ที่คณะมนุษยศาสตร์ ม.ศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร

จุดเริ่มต้นของนิสิตเอกภาษาไทย
เริ่มต้นจากเราอยากจะเรียนทางด้านนิเทศฯ คือเรียนการกำกับแสงเสียงประมาณนี้ค่ะ แต่สืบทราบมาว่าที่ มศว นอกจากเราจะเลือกวิชาหลักได้แล้วยังเลือกวิชาโทที่เป็นของคณะศิลปกรรมศาสตร์ได้ ตอนนั้นเราอยากทำงานเป็นพิธีกร วีเจ ถ้าอย่างนั้นเลือกเรียนภาษาไทยดีกว่าและเป็นภาษาที่เราชอบอยู่แล้ว ภาษาไทยเป็นภาษาที่ยากนะคะ คนไทยหลายๆ คนทุกวันนี้ยังใช้ภาษาไทยไม่ถูกเลย ทำให้กลายเป็นความท้าทายของเราว่าถ้าเรียนภาษาไทย เราคงไม่ได้เรียนแค่วรรณคดีอย่างเดียว ในคณะของซานิมีเรียนวาทการด้วย มีการพูด การคุย การเป็นพิธีกร การเป็นนักข่าวแบบนี้ค่ะ 

เพราะอะไรถึงบอกว่าภาษาไทยยาก
ภาษาไทยคนคิดว่าง่าย แต่ว่ามาเรียนจริงๆ ยากมากเลยนะคะ คือซานิจะบอกว่า การเรียนด้านวิทยาศาสตร์คุณมีหลักในการเรียน แต่ภาษาไทยคุณไม่มีหลักในการเรียน อย่างน้อยคุณแค่บอกว่าคำเป็น-คำตาย คุณรู้แค่นี้ แต่ในความเป็นจริงคุณต้องมีศิลปะในการนำมาใช้ เราจะพูดอย่างไรให้คนอีกคนหนึ่งรู้สึกดีกับประโยคที่เราต้องการจะบอกเขา เช่น เรากำลังจะไล่คุณออกนะ หรืออะไรแบบนี้ ถ้าเป็นฟิสิกส์คุณอาจจะเป็นเลข คุณอาจจะพายอาร์ คุณยกกำลังได้ คุณทดได้ จบ แต่ภาษาไทยไม่มีหลักตายตัว

หลักสูตรเอกภาษาไทยเรียนอะไรบ้าง
ปี 1 เป็นการเรียนปรับพื้นฐาน เรียนวาทการ การพูด การออกเสียง และส่วนใหญ่ก็จะเป็นวิชาเบื้องต้น ส่วนปี 2 เริ่มเข้าหลักสูตรของการเป็นวาทการมากขึ้น ไม่ได้สอนวรรณกรรม วรรณคดีล้วนๆ ส่วนใหญ่จะสอนให้สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ เด็กหลายคนเข้าเอกภาษาไทยเพราะใฝ่ฝันว่าตัวเองจะได้เป็นพิธีกร อยากจะเป็นนักข่าว เพราะฉะนั้นหลักสูตรจะเน้นเกี่ยวกับเรื่องนี้ แน่นอนว่าจะต้องมีเขียนจดหมายธุรกิจตามภาษาทั่วไปที่เราจะต้องใช้ มีการเรียนคำราชาศัพท์ พอปี 3 ก็จะเป็นปีที่ยังเรียนคล้ายเรื่องเดิมอยู่ แต่เป็นหลักสูตรเพิ่มเติมมากขึ้น ปี 4 ก็จะเป็นปีที่ยากขึ้นมาอีกเพราะเราได้เรียนรู้อะไรมา แล้วเรารู้สึกสนใจเรื่องไหนเป็นพิเศษ มีสอบการพูดคุย การเป็นพิธีกรวาทการค่ะ

สิ่งสำคัญ/พื้นฐานของคนที่เรียนคณะนี้
สิ่งสำคัญของคนที่เรียนเอกไทยคือ 1. พกพจนานุกรมค่ะ ต้องไม่ขี้เกียจพกเพราะว่ามันสำคัญจริงๆ ตอนปี 1 อาจารย์บอกว่าทุกคนจะต้องพกพจนานุกรมราชบัณฑิตยสถานทุกวัน แต่เราอะไรคืออะไร ทำไมต้องพก จนมาเรียนเองถึงได้รู้ว่า เออจริงๆ แล้วต้องพกเพราะว่าขนาดเราเป็นคนไทย ปัจจุบันนี้เรายังลืมเลยว่าตัวสะกดเป็นแบบไหนหรือว่าคำนี้แปลว่าอะไร คือบางคนรู้สึกว่า เฮ้ย จากคำนี้น่าจะแปลได้แบบนี้แต่ที่จริงแล้วมันแปลได้อีกอย่างหนึ่งนะคะ แล้วจะแปลได้รายละเอียดเยอะแปลตั้งแต่คำแบบตั้งแต่สมัยก่อนมาเป็นอย่างไร อันนี้สำคัญคือต้องพกถ้าคุณคิดจะเรียนภาษาไทย อย่างที่ 2 ก็คือต้องอ่านเยอะค่ะ จากซานิเป็นคนที่ไม่อ่านหนังสือพิมพ์หรืออะไรแบบนี้ ก็ต้องเปลี่ยนพฤติกรรมตัวเอง เปลี่ยนมาอ่านหนังสือเยอะๆ ให้เรารู้ว่าเขาเขียนยังไง เขียนข่าวยังไง ใช้คำว่าอะไร และใช้คำนี้สื่อถึงอะไร อย่างที่ 3 ก็คือ ต้องฝึกพูดฝึกฟังเยอะๆ มันก็จะช่วยเกี่ยวกับเรื่องการเรียนภาษาไทยเพราะว่าบางครั้งเราไม่สามารถที่จะเข้าใจทุกอย่างได้หมดและก็เอกภาษาไทยเป็นเอกที่เราต้องใช้อย่างวาทการเป็นเรื่องหลักค่ะ เพราะฉะนั้นการพูดหรือการฟังก็จะเป็นเรื่องที่สามารถมีประโยชน์กับน้องๆ คนที่กำลังจะเลือกเรียนเอกภาษาไทยได้ 

เสน่ห์ของภาษาไทย
หลักๆ คือเป็นภาษาแม่ของเรา ตอนที่ซานิเรียนมีเด็กแลกเปลี่ยนชาวเกาหลีและฝรั่งเยอะมาก เขามาเรียนภาษาเราแต่เรากลับมองข้ามไปเรียนภาษาอื่น ไม่แปลกหรอกค่ะที่คนจะเรียนภาษาอื่นเพื่อเป็นภาษาที่สอง แต่ว่าคุณรู้ภาษาหลักของเราแล้วหรือยัง เข้าใจมันหรือยัง คนที่แต่งเพลงสมัยก่อนอย่าง ครูเอื้อ สุนทรสนาน หรือสุนทราภรณ์ ฟังเพลงท่านครั้งแรกแล้วเข้าใจได้เลย สละสลวยด้วย ซึ่งปัจจุบันนี้หาได้ยากในเรื่องความสละสลวย ความสวยงาม อันนี้คือเสน่ห์ของภาษาไทย

นำสิ่งที่เรียนมาใช้ในชีวิตประจำวันอย่างไร
เยอะมากเลยค่ะ อย่างแรกเลยคือตอนที่ซานิยังเรียนม.ต้น ม.ปลาย เป็นคนที่แบบพูดจา เขาเรียกว่าเราคิดแล้วแต่คิดน้อยค่ะ พูดเรื่อยเปื่อย พูดตามความรู้สึก การเรียนเอกภาษาไทยมันมีประโยชน์ตรงที่ว่ามันสอนให้เราคิดก่อนพูด คือซานิตั้งแต่เรียนวาทการมาเรารู้เลยว่าหลักการที่เราจะพูดเพื่อให้คนฟังแล้วอยากฟังเราต่อเป็นอย่างไร หรือหลักการที่เราจะพูดให้คนฟังแล้วรู้สึกดีเป็นอย่างไร ให้คนฟังรู้สึกว่าคำนี้ไม่แรงเกินไปเป็นอย่างไร มันก็เหมือนมีประโยชน์ค่ะ

คิดอย่างไรกับการใช้ภาษาไทยในยุคปัจจุบัน
เขาเรียกว่าเป็นภาษาเน็ตหรือภาษาวัยรุ่น คือพิมพ์เร็ว ทำเร็ว ตอนนี้โลกเราต้องการความรวดเร็วไปหมดแล้ว แต่ถ้าเรามองในสองแง่คือน้องๆ อาจจะรู้สึกว่าต้องการใช้งานอย่างรวดเร็ว แต่ทุกครั้งที่ต้องใช้ภาษาไทยอย่างเป็นทางการหรือใช้กับผู้ใหญ่ก็ต้องดูกาละเทศะค่ะ กับเพื่อนๆ คุยกันไม่เป็นอะไรหรอก ง่ายๆ สบายๆ กันอยู่แล้ว
 

เคล็ดลับสำหรับน้องๆ ที่อยากเรียนเอกภาษาไทย
เน้นไปที่ทักษะในการอ่านเพราะว่าเราทำข้อสอบอัตนัย น้องๆ ต้องหัดทำความเข้าใจกับภาษาก่อน แม้จะเป็นภาษาหลักของเราก็จริง แต่มันมีบางอย่างที่เข้าใจยากอยู่ในนั้น และขอแนะนำให้ลองเปลี่ยนนิสัยมาอ่านวรรณกรรมเยอะๆ เพราะว่าที่จริงแล้วการเรียนเอกภาษาไทยก็ให้ความสำคัญกับการอ่านหนังสือที่เขียนขึ้นโดยกวีซีไรต์ เราก็จะเห็นหลักการในการเขียน เราอยากรู้ว่าทำไมกรรมการตัดสินว่านักเขียนท่านนี้ควรจะได้รางวัล มันช่วยได้เวลาที่เราต้อง ทำรายงานส่งอาจารย์อีกทีหนึ่ง