แบบแผนการมีชีวิตอยู่รอดของประชากร
ทีมงานทรูปลูกปัญญา
|
13 พ.ค. 67
 | 1.1K views



การอยู่รอด (survivor) เป็นลักษณะเฉพาะอย่างหนึ่งของประชากร เป็นการมีชีวิตรอดของสมาชิกในแต่ละช่วงอายุ ตลอดอายุขัยของสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิด การศึกษาการอยู่รอดทำให้รู้ว่าสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดมีช่วงชีวิตใดที่มีอัตราการตายสูงหรือต่ำ โดยการศึกษาจากประชากร 1,000 หรือ 500 ตัวอย่าง นำผลการเปลี่ยนแปลงมาเขียนเป็นกราฟของการอยู่รอด (survivorship curve)

 

กราฟของการอยู่รอด โดยทั่วไปมี 3 แบบ

รูปแบบที่ 1

สิ่งมีชีวิตมีอัตราการตายค่อนข้างต่ำในช่วงอายุน้อยๆ จึงมีอัตราการอยู่รอดสูงในช่วงวัยแรกเกิด และจะมีอัตราการตายสูงเมื่อมีอายุมากขึ้น เช่น การอยู่รอดของคนและสัตว์เลี้ยงลูกขนาดใหญ่ 

รูปแบบที่ 2

สิ่งมีชีวิตมีอัตราการอยู่รอดเท่ากันในทุกช่วงอายุ คือ มีอัตราการตาย หรืออัตราการอยู่รอดค่อนข้างคงที่ เช่น นก ไฮดรา ไส้เดือนดิน เต่า เป็นต้น 

รูปแบบที่ 3

สิ่งมีชีวิตมีอัตราการอยู่รอดต่ำในช่วงแรกของชีวิต คือ มีอัตราการตายสูงมากในช่วงแรกเกิด แต่เมื่อมีอายุมากขึ้น อัตราการอยู่รอดจะสูง สัตว์พวกนี้จึงมักออกลูกคราวละมากๆ เพื่อทดแทนจำนวนลูกที่ตายไปมากก่อนที่จะโตเต็มวัย เช่น กบ หอยนางรม ปลา และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังส่วนใหญ่ 

 

สัตว์หลายชนิดอาจมีการอยู่รอดไม่เป็นไปตามรูปแบบนี้ เช่น สัตว์ที่มีการลอกคราบเพื่อการเติบโต อย่างพวกปู หรือแมลงที่มีการถอดรูปสมบูรณ์ (complete metamorphosis) จะมีกราฟการอยู่รอดเป็นแบบขั้นบันได เนื่องจากช่วงชีวิตที่เป็นตัวอ่อนมีการลอกคราบ ซึ่งร่างกายอ่อนแอ เสี่ยงต่อการตายสูง ทำให้อัตราการตายสูงไปด้วย

 

พัดชา วิจิตรวงศ์