การปฏิสนธิและการตั้งครรภ์
ทีมงานทรูปลูกปัญญา
|
06 ส.ค. 64
 | 37.7K views



การสืบพันธุ์ของมนุษย์นั้น เริ่มจากการปฏิสนธิระหว่างเซลล์อสุจิของเพศชาย และเซลล์ไข่ของเพศหญิง กลายเป็นไซโกต เพศหญิงเริ่มมีการตั้งครรภ์ โดยไซโกตมีการแบ่งตัว และพัฒนาเติบโตต่อไปกลายเป็นทารกในที่สุด โดยปกติแล้ว การตั้งครรภ์จะให้ทารกเพียงแค่คนเดียว แต่บางครรภ์นั้นก็อาจให้ฝาแฝดได้

ภาพ : shutterstock.com

เมื่อหญิงย่างเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ หรือเริ่มมีประจำเดือน จะมีไข่สุก และหลุดออกจากรังไข่ ในระยะนี้ถ้ามีการร่วมเพศ ตัวอสุจิของชายจำนวนหลายล้านตัว จะแหวกว่ายผ่านปากมดลูกเข้าไปในโพรงมดลูกจนถึงท่อนำไข่ และจะมีอสุจิเพียงตัวเดียวเท่านั้น ที่สามารถเข้าผสมกับไข่ได้ การผสมระหว่างไข่และอสุจิ เรียกว่า การปฏิสนธิ ซึ่งถือได้ว่า เป็นจุดเริ่มต้นของการตั้งครรภ์

หลังจากเกิดการปฏิสนธิเรียบร้อยแล้ว ตัวอสุจิกับไข่จะรวมเป็นเซลล์เดียวกัน เรียกว่า ไซโกต ต่อมาไซโกตจะแบ่งตัวแบบทวีคูณ จากหนึ่งเซลล์ เป็นสองเซลล์ จากสองเซลล์ เป็นสี่เซลล์ จากสี่เซลล์ เป็นแปดเซลล์ เรื่อยไปตามลำดับจนได้หลายๆ เซลล์ มีขนาดใหญ่ขึ้นเป็นก้อน

การบีบตัวของท่อนำไข่จะทำให้ก้อนนี้เคลื่อนเข้าสู่โพรงมดลูก โดยใช้เวลาประมาณ 7-8 วัน แล้วฝังตัวที่ผนังชั้นในของมดลูก หรือเยื่อบุโพรงมดลูก เพื่อเจริญเติบโตเป็นตัวอ่อนต่อไป ซึ่งจะใช้เวลาอีกประมาณ 260 วัน หรือ 37 สัปดาห์ จึงจะครบกำหนดคลอด

การมีลูกแฝด

การมีลูกแฝดเกิดจากการแบ่งเซลล์ของไข่ที่ได้รับการผสมแล้วผิดปกติ หรือเกิดจากการสุกของไข่ที่ผิดจากปกติ โดยทั่วไปฝาแฝดแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ คือ

ภาพ : shutterstock

- ฝาแฝดแท้ เกิดจากไข่ใบเดียวผสมกับอสุจิตัวเดียว แต่เมื่อมีการแบ่งเซลล์แล้ว เกิดแยกออกเป็น 2 กลุ่ม ฝังตัวอยู่ในผนังมดลูกที่เดียวกัน ยีนเหมือนกัน เด็กเพศเดียวกัน หน้าเหมือนกัน และลำตัวอาจจะติดกันด้วย

- ฝาแฝดเทียม เกิดจากไข่ 2 ใบ และอสุจิ 2 ตัวผสมกัน ฝังตัวในผนังมดลูกคนละที่กัน รกและถุงหุ้มตัวอ่อนแยกจากกัน แต่ละส่วนจะแบ่งเซลล์ด้วยตัวเอง ยีนต่างกัน เด็กจะไม่ติดกัน อาจเป็นเพศเดียวกัน หรือต่างเพศกันก็ได้ คล้ายเป็นพี่น้องที่เกิดพร้อมกันเท่านั้น

 

ที่ฝาแฝดแบ่งออกเป็น 2 ประเภทนี้เป็นเพราะว่า อสุจิ 1 ตัว จะเข้าผสมกับไข่ได้แค่ 1 ใบเท่านั้น และโดยปกติแล้ว เมื่อไข่ถูกอสุจิตัวแรกเจาะเข้าไปได้ ก็จะสร้างเกราะป้องกันไม่ให้อสุจิตัวอื่นเจาะเข้าไปได้อีกในทันที รูปแบบของการผสมกันระหว่างไข่และอสุจิจึงเป็น 1 ต่อ 1 หรือ 2 ต่อ 2 แล้วแต่ว่าเพศหญิงตกไข่กี่ใบ ถ้ามากกว่า 1 ใบ ก็จะได้แฝดเทียมตามจำนวนไข่ที่ตก ส่วนแฝดแท้จะเกิดจากการแบ่งตัวที่ผิดจากปกติในไข่ใบเดียว

สมมติว่าเพศหญิงตกไข่ 2 ใบในคราวเดียว แล้วมีอสุจิเข้าไปผสมทั้งคู่ แล้วไข่ใบหนึ่งเกิดแบ่งตัวผิดปกติแบ่งเป็นสอง ก็เท่ากับว่าจะได้ลูกแฝด 3 คน เป็นแฝดแท้ 1 คู่ กับแฝดเทียมอีก 1 คน

อย่างไรก็ตาม มีบางกรณีที่เป็นไปได้น้อยมากๆ คือมีอสุจิมากกว่า 1 ตัว ที่สามารถเจาะเข้าไปในไข่ใบเดียวกันได้พร้อมกัน กรณีนี้จะทำให้เกิดเป็นฝาแฝดกึ่งเหมือน คือก้ำกึ่งระหว่างแฝดแท้ และแฝดเทียม ฝาแฝดกึ่งเหมือนจะมีรหัสพันธุกรรมของแม่เหมือนกัน แต่รหัสพันธุกรรมของพ่อต่างกัน หน้าตาจะมีความคล้ายคลึงกันมากกว่าพี่น้องทั่วไป แต่ไม่เหมือนกันแบบฝาแฝดแท้ และสามารถมีเพศต่างกันได้ เพราะความเป็นเพศชายจะได้มาจากรหัสพันธุกรรมของพ่อ