วันเข้าพรรษา ตรงกับวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ เป็นวันที่พระสงฆ์อธิษฐานว่าจะอยู่ประจำในวัดตลอด ๓ เดือน โดยไม่ไปค้างที่อื่น ทั้งนี้เนื่องจากในสมัยพุทธกาล ในช่วงเดือน ๘ ถึงเดือน ๑๐ เป็นช่วงฤดูฝน ชาวนากำลังทำนา การที่พระภิกษุสงฆ์เดินทางไปในที่ต่างๆ ทำให้เหยียบย่ำไร่นาและพืชพันธุ์จนทำให้ชาวบ้านเดือดร้อน พระพุทธเจ้าจึงเห็นควรให้จำพรรษาที่วัดใดวัดหนึ่งในระหว่างการเข้าพรรษานี้พระสงฆ์จะศึกษาพระธรรม และเทศนาสั่งสอนพุทธศาสนิกชน
ในวันเข้าพรรษา พุทธศาสนิกชนจะไปทำบุญตักบาตรที่วัด และนำเครื่องใช้ไปถวายพระสงฆ์ เช่น ผ้าอาบน้ำฝน อาหารแห้ง ธูปเทียน
กิจกรรมที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งที่ได้ปฏิบัติสืบทอดกันมาจนเป็นประเพณี คือ ประเพณีหล่อเทียนและแห่เทียนพรรษา และประเพณีการบวชเรียน