พืชไร้ดอก เป็นพืชที่มีส่วนประกอบไม่ครบ ทำให้ไม่มีดอกแม้ว่าจะเจริญเติบโตอย่างเต็มที่แล้วก็ตาม พืชพวกนี้ไม่มีดอกสำหรับใช้ในการสืบพันธุ์ จึงจัดเป็นพืชชั้นต่ำ แต่สืบพันธุ์ด้วยการสร้างสปอร์ (Spore) ซึ่งงอกเป็นต้นใหม่ได้ เช่น มอส เฟิร์น สน ปรง ชายผ้าสีดา ผักกูด ผักแว่น เป็นต้น
พืชไร้ดอกบางชนิดมีสีเขียว เช่น เฟิร์น มอส ตะไคร่น้ำ สาหร่ายบางชนิด พืชไร้ดอกบางชนิดไม่มีสีเขียว มีการสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ โดยการแบ่งเซลล์ แตกหน่อ และการใช้สปอร์แทน เช่น มอส เฟิร์น สาหร่าย ตะไคร่น้ำ เป็นต้น
ตัวอย่างการสืบพันธุ์ของพืชไร้ดอก
1. เฟิร์น สืบพันธุ์โดยการสร้างสปอร์ สปอร์อยู่ภายในอับสปอร์ที่อยู่ใต้ใบหรือที่ก้านใบ เมื่อแก่เต็มที่อับสปอร์ซึ่งเป็นถุงเล็ก ๆ จะแตกออกและปลิวไปตามลม เมื่อตกในที่ที่เหมาะก็จะงอกเป็นต้นใหม่
2. สาหร่าย สาหร่ายเซลล์เดียวสืบพันธุ์โดยการแบ่งตัว สาหร่ายหลายเซลล์สืบพันธุ์โดยการสร้างสปอร์ หรือผสมระหว่างเซลล์เพศผู้กับเซลล์เพศเมีย
เรียบเรียงโดย : ปิตุพร พิมพาเพชร
