ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้

๑. ภาษาไทยมาตรฐานและภาษาถิ่น

ภาษาไทยมาตรฐาน คือ ภาษาที่ใช้อย่างเป็นทางการของคนไทย  ส่วนภาษาถิ่น คือ ภาษาที่ใช้ในแต่ละท้องถิ่น ได้แก่

     ๑) ภาษาถิ่นกลาง ใช้พูดกันในกรุงเทพมหานครและจังหวัดในภาคกลางของประเทศไทย ถือเป็นภาษาไทยมาตรฐาน

     ๒) ภาษาถิ่นเหนือ ใช้พูดกันในจังหวัดทางภาคเหนือของประเทศไทย

     ๓) ภาษาถิ่นอีสาน ใช้พูดกันในจังหวัดทางภาคอีสานของประเทศไทย

     ๔) ภาษาถิ่นใต้ ใช้พูดกันในจังหวัดทางภาคใต้ของประเทศไทย

๒. ปริศนาคำทาย

ปริศนาคำทายเป็นการละเล่นที่นิยมกันทุกภาคของประเทศไทย โดยผูกขึ้นเป็นคำถาม ขึ้นต้นว่า อะไรเอ่ย และใช้ถ้อยคำสั้น ๆ ที่คล้องจองหรือไม่คล้องจองก็ได้ ปริศนาที่ทายมักเกี่ยวกับสัตว์ พืช และต้องใช้ไหวพริบ

๓. เพลงพื้นบ้าน

เพลงพื้นบ้าน คือ เพลงที่ชาวบ้านแต่งขึ้นเพื่อใช้ร้องเล่นในโอกาสต่าง ๆ ในชั้นนี้จะเรียนเฉพาะเพลงกล่อมเด็กและเพลงปฏิพากย์

     ๓.๑ เพลงกล่อมเด็ก

เพลงกล่อมเด็ก คือ เพลงที่ใช้ร้องกล่อมให้เด็กเพลิดเพลิน ช่วยให้หลับง่าย เนื้อเพลงสั้น ๆ เวลาร้องต้องเอื้อนเสียงยาว ๆ เนิบ ๆ เนื้อเพลงให้ข้อคิดสอนใจ ตลอดจนแสดงวิถีชีวิตของคนในสมัยก่อน

     ๓.๒ เพลงปฏิพากย์

เพลงปฏิพากย์ คือ เพลงที่ใช้ร้องโต้ตอบกันระหว่างฝ่ายชายและฝ่ายหญิง มักจะเป็นการร้องสด เพื่อแสดงถึงไหวพริบปฏิภาณในการร้องเพลงแก้กัน มีอยู่ทุกภาคของประเทศไทย เช่น เพลงลำตัด เพลงเรือ เพลงฉ่อย ค่าวซอ หมอลำ เพลงบอก เพลงโนรา เป็นต้น

แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช www.wpp.co.th