เรื่อง: กัลยาณี แนวเล็ก
ประติมากรรมไทยในแดนหิมะ
“แกะสลักหิมะ” ฟังดูเป็นกิจกรรมไกลตัวของประเทศเขตร้อนอย่างไทย แต่ไม่มีอะไรหยุดยั้งความสามารถของเด็กไทยไปได้ เมื่อนักศึกษาสาขาประติมากรรม คณะศิลปกรรมศาสตร์ ม.เทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี อั๋น-จักรกฤษ ผิวจันทร์ บีม-ไพบูลย์ งามวงษ์ โอ๊ต-ศุภชัย ทานะเวช ชั้นปีที่ 2 และ อาร์ท-สาธิต กระเทศ ชั้นปีที่ 1 ข้ามฟ้าไปคว้าแชมป์ First Prize จาก การแข่งขันแกะสลักหิมะนานาชาติ (The Fifth International Collegiate Snow Sculpture Contest 2013) ณ มหาวิทยาลัย Harbin Engineering University (HEU) เมืองฮาร์บิ้น สาธารณรัฐประชาชนจีน
“สุพรรณหงส์” นำชัย
การเข้าร่วมแข่งขันครั้งนี้เริ่มจากการลงนามความร่วมมือทางด้านวิชาการของ มทร.ธัญบุรี กับ HEU ทำให้ทั้งสี่ได้รับโอกาสไปแสดงฝีมือ “สุพรรณหงส์” ผลงานประติมากรรมการแกะสลักหิมะรูปสุพรรณหงส์ บนยอดเป็นเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ สูง 3.50 เมตร กว้าง 3 เมตร
“อั๋น” เป็นตัวแทนเล่าถึงแรงบันดาลใจว่า “เกิดจากการได้ดูกระบวนพยุหยาตราทางชลมารค เมื่อได้เห็นเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ เลยเกิดแรงบันดาลใจนำมาปรับใช้กับงานครับ เป็นตัวหงส์พาหนะของพระพรหม ช่วงกลางของตัวหงส์ได้แบบมาจากพระธาตุพนม จ.นครพนม และบนตัวของสุพรรณหงส์ยังมีเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ เราได้ช่วยกันออกแบบปรับปรุงให้ลงตัวที่สุดและให้อาจารย์ดูครับ”
เมื่อไม่มีหิมะ
“เราใช้ปูน ดิน โฟม และปูนทรายครับ โดยฝึกซ้อมในการแบ่งหน้าที่ของแต่ละคนว่าใครทำส่วนตรงไหนบ้าง อย่างโอ๊ตกับอาร์ททำส่วนที่เป็นตัวและลวดลายครับ ส่วนผมกับอั๋นจะทำตรงส่วนยอด และผมจะทำส่วนที่เป็นฐานซึ่งเป็นลายน้ำครับ” “บีม” แจกแจงหน้าที่ของแต่ละคน เขาเล่าว่ามีระยะเวลาในการฝึกซ้อมเพียงหนึ่งเดือน เน้นหนักไปที่การฝึกแกะสลักปูนทราย ปูนทรายมีมวลและความแข็งใกล้เคียงกับน้ำแข็งจริงเมื่อนำมาผสมตามสูตรในอัตราที่เหมาะสม
สามวันครึ่งคือระยะเวลาในการแข่งขัน โดยสามารถแกะสลักได้ตั้งแต่หกโมงเช้าถึงสี่ทุ่มเท่านั้น และมีการตั้งโจทย์เอาไว้ว่าผลงานต้องมีความเสี่ยง “ความหวาดเสี่ยว มีส่วนเว้าส่วนโค้ง ความบางที่สุด บวกกับความคิดสร้างสรรค์” ทั้งนี้จะต้องแกะสลักหิมะออกจากก้อนไม่เกิน 30 เปอร์เซ็นต์
อุปสรรคที่สำคัญในการแข่งขันคือสภาพอากาศที่ไม่คุ้นชิน “อั๋น” เล่าว่า “ตอนแข่งก็มีเรื่องความหนาวเย็นเป็นอันดับหนึ่งนะครับ เราต้องอยู่กลางแจ้งที่มีลมพัดตลอดเวลา ได้ข่าวว่าปีนี้อุณหภูมิ -30 กว่าองศา เป็นปีที่หนาวที่สุดในรอบหลายปี” นอกจากนั้น ความหนาวเย็นยังส่งผลถึงอุปกรณ์เครื่องไม้เครื่องมืออีกด้วย “อากาศหนาวทำให้เครื่องมือหักเปราะง่าย ผมทำคนเดียว เครื่องมือแกะหักไปสองอัน อุปกรณ์ต่างๆ ที่เราเตรียมไปต้องนำไปปรับใช้ที่นั่น เพราะว่าความหนาวเหมือนมีไฟฟ้าสถิตทำให้ติดกับหิมะได้ง่าย หิมะจะดูดทำให้เครื่องมือหักง่าย” “อาร์ท” อธิบาย
ความเป็นไทย ความเป็นตัวของตัวเอง
“ผมว่าผลงานของเรามีความเป็นไทยที่ไม่เหมือนใครครับ” คำตอบอย่างมั่นใจของ “บีม” เมื่อถามถึงคำตัดสินของกรรมการ ในขณะที่ “อั๋น” เสริมว่า “เราใช้หิมะให้คุ้มและได้ประโยชน์ที่สุด ใช้การตัดต่อถึง 6.9 เมตรและขยายออกข้างเกือบ 5 เมตรครับ ทำให้กลายเป็นจุดที่ได้คะแนนด้วย เพราะว่ามีคะแนนความคิดสร้างสรรค์ ทักษะ และความหวาดเสียวครับ สิ่งสำคัญคือความเป็นไทย ลวดลายเราละเอียด แต่ประเทศอื่นก็จะเป็นเหมือนลายของงานฟอร์ม งานโมเดิร์นขึ้นมาหน่อยครับ”
สำหรับ “โอ๊ต” นอกจากรางวัลและชื่อเสียงที่ได้รับ การแข่งขันครั้งนี้ตอกย้ำความเชื่อมั่นในสิ่งที่เขาทำ “ผมได้ประสบการณ์หลายๆ อย่าง ได้เห็นการทำงานของทีมอื่นว่าเขามีวิธีคิดงานแบบเขาอย่างไร อีกอย่างความสามัคคี ถ้าขาดสิ่งนี้ก็ลำบากเหมือนกัน และความอดทนความมุ่งมั่นในสิ่งที่ชอบ เราทำในสิ่งที่เราชอบให้มันดี มันก็ได้ดีทุกอย่าง”
“อยากจะบอกว่าศิลปะเป็นภาษาสากลที่เราสามารถเรียนรู้ ดูกระบวนการคิด วิธีการทำ เราจะได้อะไรมากมายที่นำมาปรับและพัฒนาในงานศิลปะของเราได้ และช่วยพัฒนาการทางความคิดได้อีกมากมายครับ” “อาร์ท” กล่าวส่งท้าย
ที่มา : นิตยสาร plook ฉบับที่ 27 เดือนมีนาคม 2556
