| ธรรมยุทธ | การต่อสู้กันอย่างยุติธรรมและสุจริต |
| นักสิทธ์ | ฤษี ผู้สำเร็จ |
| นิทรา | นอน หลับ |
| นิมิต | แปลงกาย สร้างขึ้น |
| นิล | พลอยสีดำ หรือน้ำเงินแก่ |
| บีฑา | เบียดเบียน |
| พจนารถ | คำพูด |
| พรรณราย | งามผุดผ่อง สีเลื่อมระยับ |
| พระกาฬ | พระยม เจ้าแห่งความตาย |
| พระขรรค์ | ศาสตราวุธชนิดหนึ่งมีคม ๒ ข้าง ตรงกลาง |
| พระทรงสุบรรณ | พระผู้ขี่ครุฑ หมายถึง พระนารายณ์ (สุบรรณของพระนารายณ์) |
| พระนารายณ์ |
พระเป็นเจ้าองค์หนึ่งในศาสนาพราหมณ์ ในโลก มี ๔ กร ถือตรี คทา จักร และสังข์ |
| พระปิ่นโลเกศ | ผู้เป็นปิ่นแห่งโลกอันยิ่งใหญ่ ในที่นึ้หมายถึง |
| พระยามัจจุราช | เจ้าแห่งความตาย |
| พระยาไมยราพ | พญายักษ์เจ้ากรุงบาดาลมีเวทมนตร์สะกดทัพถอดหัวใจไว้ที่เขาตรีกูฏ ได้มัจฉาลูกของหนุมานกับนางสุพรรณมัจฉาเลี้ยงเป็นบุตรบุญธรรม |
| พระราเมศ | พระราม |
| พระลักษมณ์ | ชื่อพระอนุชาองค์หนึ่งของพระราม |
| พระสี่กร | พระนารายณ์ |
| พระหริรักษ์ | พระนารายณ์ |
| พระหริวงศ์ | พระราม |
| พริ้มเพริศ | งามแฉล้ม |
| พลับพลา | ที่ประทับชั่วคราวสำหรับเจ้านาย |
| พลากร | กองทหาร |
| พลาญ | ลาน |
| พาที | คำพูด ถ้อยคำ |
| พานริน |
ลิง
|
| พิฆาต | กำจัด ฆ่า ทำลาย |
| พินิจ | ดูอย่างถี่ถ้วน พิจารณา ตรวจตรา |
| พิเภก | ยักษ์ผู้เป็นน้องชายทศกัณฐ์ มีทัศนะขัดแย้งกับทศกัณฐ์อย่างรุนแรง ถูกขับไล่จึงมาอยู่รับใช้พระราม เป็นโหรมีหน้าที่พยากรณ์เหตุการณ์ล่วงหน้าให้พระรามรู้และให้คำแนะนำ |
| พิรากวน | ชื่อพี่สาวไมยราพในเรื่อง รามเกียรติ์ |
| โพยม | ท้องฟ้า อากาศ |
| ไฟกาล | ไฟประลัยกัลป์ ไฟล้างโลก |
| กุมรี | แมลงภู่ แมลงผึ้ง |
| มัจฉา | ปลา |
| มัจฉานุ | ลูกหนุมานกับนางสุพรรณมัจฉา ตัวเป็นลิง หางเป็นปลา |
| มัชฌิมราตรี | เวลาเที่ยงคืน |
| ยองใย | เส้นใย ผุดผ่องเป็นน้ำเป็นนวล |
| ยาม | คนเฝ้าสถานที่ ระยะเวลา ๓ ชั่วโมง (ภาษาโบราณ หรือ ร้อยกรอง) |
| โยธา | กองทัพ |
|
ไยไพ |
เยาะเย้ย พูดให้อาย |
| รณรงค์ | รบ |
| รัถยา | ทางเดิน |
| ราพณ์ | ยักษ์ ในเรื่องรามเกียรติ์เป็นชื่อเรียกทศกัณฐ์ |
| ราหู |
อสูรตนหนึ่ง ถูกจักรพระนารายณ์ตัดตัวขาดครึ่งเป็นเทวดาเข้าไปลักน้ำอมฤตดื่ม คนโบราณหรือจันทรคราสก็เพราะพระอาทิตย์ พระจันทร์ ชื่อเทวดาพระเคราะห์ตามตำราโหราศาสตร์ |
| รุทร | น่ากลัวยิ่ง ฤทธิรุทร หมายความว่า มีฤทธิ์อัน |
| ฤทธิรณ | รบเก่ง |
| ลูกพระอาทิตย์ | สุครีพ (เป็นพระอาทิตย์กับนางกาลอัจนา) |
| โลกธาตุ | โลกทั้งหมด โลกทั้งสิ้น |
| วานรเผือกผู้ | ลิงสีขาวเพศผู้เป็นลักษณะของหนุมาน |
| วายุบุตร | หนุมาน (เป็นบุตรของวายุ หรือลม บางที่เรียก |
| วุฒิไกร | ยิ่งด้วยความรู้ความเจริญ |
| เวท | มนตร์ ถ้อยคำที่ผูกเป็นคาถา |
| ไวยวิก | ยักษ์ลูกของนางพิรากวนในเรื่องรามเกียรติ์ |
| สรวลสันต์ | หัวเราะ |
| สังขาร์ สังขาร | ร่างกาย |
| สังวร | สำรวม เหนี่ยวรั้ง ความหวัง |
| สัประยุทธ์ | รบพุ่ง ชิงชัยกัน |
| สาธารณ์ | ดาษดื่น บางที่ใช้ในความหมายว่า ต่ำ |
| สิบแปดมงกุฏ | วานรที่เป็นทหารเอกในกองทัพพระราม จำนวน เกยูร จังเกียง แต่ไม่ใช่กลุ่มพญาวานรอย่าง |
| สีหนาท | เสียงกึกก้องดังราชสีห์ |
| สีหบัญชร | หน้าต่างสำหรับพระเจ้าแผ่นดินเสด็จออกให้ได้เฝ้าในโอกาสสำคัญ |
| สุธาธาร | แผ่นดิน (ในวรรณคดีไทย)(สุธา กร่อนมาจาก พล |
| สุนทร | งาม ดี ไพเราะ |
|
สุริยวงศ์ |
วงศ์พระอาทิตย์ |
| สุวรรณ | ทอง |
| โสภา | งาม |
| โสมนัส | ปลาบปลื้ม เบิกบาน |
| โสฬส |
สวรรค์ชันพรหม มี ๑๖ชั้น ใช้ในความหมายว่าสถานที่ที่มีความสุข |
| ไสยา ไสยาสน์ | นอน |
| หกห้องสวรรค์ชั้นฟ้า | สวรรค์ ๖ ชั้น ได้แก่ |
| ๑. จาตุมหาราชิก ๒.ดาวดึงส์ ๓.ยามะ ๔.ดุสิต ๕.นิมมานรดี ๖.ปรนิมมิตวสวัดดี | |
| หน้าฉาน | หน้าที่ประทับของพระเจ้าแผ่นดิน |
| เหมันต์ | ฤดูหนาว |
| อวตาร | การแบ่งภาคลงมาเกิดของพระนารายณ์ |
| อาคม | เวทมนตร์ |
