วิธีรับมือกับภัยพิบัติ - แผ่นดินไหวและสึนามิ

โดย ศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติ
กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

ข้อมูลประกอบเพิ่มเติม

ก่อนการเกิดแผ่นดินไหว

        • ควรมีไฟฉายพร้อมถ่านไฟฉาย และกระเป๋ายาเตรียมไว้ในบ้าน และให้ทุกคนทราบว่าอยู่ที่ไหน

        • ศึกษาการปฐมพยาบาลเบื้องต้น

        • ควรมีเครื่องมือดับเพลิงไว้ในบ้าน เช่น เครื่องดับเพลิง ถุงทราย เป็นต้น

        • ควรทราบตำแหน่งของวาล์วปิดน้ำ วาล์วปิดก๊าซ สะพานไฟฟ้า สำหรับตัดกระแสไฟฟ้า

        • อย่าวางสิ่งของหนักบนชั้น หรือหิ้งสูง ๆ เมื่อแผ่นดินไหวอาจตกลงมาเป็นอันตรายได้

        • ผูกเครื่องใช้หนัก ๆ ให้แน่นกับพื้นผนังบ้าน

        • ควรมีการวางแผนเรื่องจุดนัดหมาย ในกรณีที่ต้องพลัดพรากจากกัน เพื่อมารวมกันอีกครั้ง ในภายหลัง

        • สร้างอาคารบ้านเรือนให้เป็นไปตามกฎเกณฑ์ที่กำหนด สำหรับพื้นที่เสี่ยงภัยแผ่นดินไหว

 ระหว่างเกิดแผ่นดินไหว

        • อย่าตื่นตกใจ พยายามควบคุมสติอยู่อย่างสงบ ถ้าท่านอยู่ในบ้านก็ให้อยู่ในบ้าน ถ้าท่านอยู่นอกบ้านก็ให้อยู่นอกบ้าน เพราะส่วนใหญ่ได้รับบาดเจ็บเพราะวิ่งเข้าออกจากบ้าน

        • ถ้าอยู่ในบ้านให้ยืนหรือหมอบอยู่ในส่วนของบ้านที่มีโครงสร้างแข็งแรง ที่สามารถรับน้ำหนัก ได้มาก และให้อยู่ห่างจากประตู ระเบียง และหน้าต่าง

        • หากอยู่ในอาคารสูง ควรตั้งสติให้มั่น และรีบออกจากอาคารโดยเร็ว หนีให้ห่างจากสิ่งที่จะล้มทับได้

        • ถ้าอยู่ในที่โล่งแจ้ง ให้อยู่ห่างจากเสาไฟฟ้า และสิ่งห้อยแขวนต่าง ๆ ที่ปลอดภัยภายนอกคือที่โล่งแจ้ง

        • อย่าใช้ เทียน ไม้ขีดไฟ หรือสิ่งที่ทำให้เกิดเปลวหรือประกายไฟ เพราะอาจมีแก๊สรั่วอยู่บริเวณนั้น

        • ถ้าท่านกำลังขับรถให้หยุดรถและอยู่ภายในรถ จนกระทั่งการสั่นสะเทือนจะหยุด

        • ห้ามใช้ลิฟต์โดยเด็ดขาดขณะเกิดแผ่นดินไหว

        • หากอยู่ชายหาดให้อยู่ห่างจากชายฝั่ง เพราะอาจเกิดคลื่นขนาดใหญ่ซัดเข้าหาฝั่ง

ในอาคาร

• ใช้ช่องประตูเป็นที่หลบภัยถ้าอยู่ใกล้ อยู่ชิดผนังด้านในอาคาร

• ให้อยู่ในอาคารจนกว่าการสั่นสะเทือนหยุด จึงออกไปภายนอกบริเวณที่ปลอดภัย อันตรายส่วนใหญ่เกิดจากสิ่งของหล่นใส่

• คาดว่าหรือตระหนักเสมอว่า ไฟฟ้าอาจดับ หรือสปริงเกอร์อาจท างาน หรือมีเสียงเตือนไฟไหม้

• อย่าใช้ลิฟต์ ขณะมีการสั่นไหว ถ้าอยู่ในลิฟต์ กดทุกปุ่มและออกจากลิฟต์ทันที

• อย่ากรูกันวิ่งออกนอกอาคาร

• เมื่อการสั่นไหวหยุดแล้ว ถ้าเกิดไฟไหม้ช่วงแรก ให้รีบดับไฟ

• ให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบความเสียหายของอาคาร หากปลอดภัยสามารถกลับเข้าในอาคารได้ หากเป็นแผ่นดินไหวใหญ่อาจเกิดแผ่นดินไหวตามมา

 After Shock หลังแผ่นดินไหว

• เตรียมรับมือ Aftershocks ซึ่งทั่วไปมีความรุนแรงน้อยกว่า แต่ก็อาจสร้างความเสียหายเพิ่มเติม เปิดวิทยุ โทรทัศน์ฟังข่าวเพิ่มเติม

• เปิดตู้ด้วยความระมัดระวัง ระวังสารเคมีที่ตกหล่น และสายไฟฟ้าช ารุด

• ใส่รองเท้า หลีกเลี่ยงบริเวณสิ่งก่อสร้างที่เสียหาย หรือพังทลายยกเว้นได้รับการร้องขอจากเจ้าหน้าที่

• แจ้งเจ้าหน้าที่ถึงจ านวนและต าแหน่งที่มีผู้ติดอยู่ในอาคาร หากทราบ

• หากอยู่ชายฝั่งใกล้ปากแม่น้ำ ให้รีบขึ้นที่สูง บริเวณที่ปลอดภัย โดยเฉพาะบริเวณที่เคยมีประวัติการเกิดอันตรายจากสึนามิ

• อย่าเชื่อข่าวลือ และอย่าแพร่ข่าวลือ

หลังเกิดแผ่นดินไหว

        • ควรตรวจตัวเองและคนข้างเคียงว่าได้รับบาดเจ็บหรือไม่ ให้ทำการปฐมพยาบาลขั้นต้นก่อน

        • ควรรีบออกจากอาคารที่เสียหายทันที เพราะหากเกิดแผ่นดินไหวตามมาอาคารอาจพังทลายได้

        • ใส่รองเท้าหุ้มส้นเสมอ เพราะอาจมีเศษแก้ว หรือวัสดุแหลมคมอื่น ๆ และสิ่งหักพังแทง

        • ตรวจสายไฟ ท่อน้ำ ท่อแก๊ส ถ้าแก๊สรั่วให้ปิดวาล์วถังแก๊ส ยกสะพานไฟ อย่าจุดไม้ขีดไฟ หรือก่อไฟจนกว่าจะแน่ใจว่าไม่มีแก๊สรั่ว

        • ตรวจสอบว่า แก๊สรั่ว ด้วยการดมกลิ่นเท่านั้น ถ้าได้กลิ่นให้เปิดประตูหน้าต่างทุกบาน

        • ให้ออกจากบริเวณที่สายไฟขาด และวัสดุสายไฟพาดถึง

        • เปิดวิทยุฟังคำแนะนำฉุกเฉิน อย่าใช้โทรศัพท์ นอกจากจำเป็นจริง ๆ

        • สำรวจดูความเสียหายของท่อส้วม และท่อน้ำทิ้งก่อนใช้

        • อย่าเป็นไทยมุงหรือเข้าไปในเขตที่มีความเสียหายสูง หรืออาคารพัง

        • อย่าแพร่ข่าวลือ

ข้อปฏิบัติกรณีเกิดภัยสึนามิ

• หากท่านอยู่ในบ้านและได้ยินประกาศเตือนภัยคลื่นสึนามิ ท่านต้องแจ้งให้สมาชิกในครอบครัวทุกท่านทราบว่ามีการเตือนภัยเกิดขึ้นแล้ว

• ถ้าบ้านท่านอยู่ใน "เขตที่ต้องอพยพเมื่อเกิดสึนามิ" ครอบครัวของท่านต้องอพยพออกจากบ้านทันที โดยเคลื่อนย้ายด้วยความสงบ สุขุม และไม่เสี่ยงอันตราย รีบตรงไปยังสถานที่ปลอดภัย หรือ ออกไปอยู่นอกเขตที่ต้องอพยพ นอกจากนี้ให้ปฏิบัติตามค าแนะน าของหน่วยฉุกเฉินในท้องถิ่นหรือผู้มีอ านาจในการรักษากฏหมาย

• หากท่านอยู่ในโรงเรียนและได้ยินประกาศเตือนภัยคลื่นสึนามิ ท่านควรปฏิบัติตามค าแนะน าของครูหรือเจ้าหน้าที่ของโรงเรียน

• หากท่านอยู่ที่ชายหาดหรือใกล้มหาสมุทรและท่านรู้สึกว่าแผ่นดินสั่นสะเทือนให้ท่านย้ายไปยังพื้นที่สูงกว่าทันที โดยไม่ต้องรอเสียงประกาศเตือนภัย

• หากท่านอยู่ใกล้แม่น้ำหรือลำธารที่ไหลลงมหาสมุทร ท่านต้องย้ายขึ้นที่สูง

• เช่นเดียวกันคลื่นสึนามิที่เกิดจากแผ่นดินไหวบริเวณใกล้ๆ สามารถเข้าถล่มบางพื้นที่ได้ก่อนที่จะมีการประกาศเตือน

• คลื่นสึนามิในสถานที่แห่งหนึ่งอาจไม่เป็นอันตราย แต่อีกแห่งอาจเป็นอันตรายขึ้นกับลักษณะของภูมิประเทศ และต้องตระหนักว่าคลื่นสึนามิมีหลายระลอก ซึ่งอาจกินเวลาหลายชั่วโมงกว่าจะหยุด รอฟังประกาศจากทางราชการ

• ต้องทราบตำแหน่งที่ปลอดภัยจากสึนามิล่วงหน้า วางแผนก่อนว่าจะอพยพหรือวิ่งไปสถานที่ใดที่ปลอดภัยที่ใกล้ที่สุด

•  ซักซ้อมตามแผนอพยพของหน่วยราชการ

•  เตรียมวิธีการติดต่อ ตรวจสอบกับทางหน่วยราชการในกรณีฉุกเฉิน

• ชุมชนหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรสร้างแนวป้องกันคลื่นซึ่งอาจเป็นโครงสร้างทางวิศวกรรม หรือโดยธรรมชาติเช่น ปลูกป่าชายเลนเป็นต้น

เรียบเรียงจาก

-        https://202.129.59.73/nana/160354/tsunami.htm

-        https://www.seismology.tmd.go.th/file_downloads/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%20%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%AB%E0%B8%A7%20%E0%B8%AA%E0%B8%B6%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B4.pdf