ทวีปยุโรป
ทีมงานทรูปลูกปัญญา
|
06 ส.ค. 64
 | 447.1K views



ทวีปยุโรป

    ทวีปยุโรป เป็นทวีปที่อยู่บนผืนแผ่นดินเดียวกับทวีปเอเชีย มีลักษณะคล้ายกับเป็นคาบสมุทรใหญ่ของทวีปเอเชียว จึงมีผู้เรียกทวีปยุโรป และเอเชียรวมกันว่า “ยูเรเซีย” พรมแดนธรรมชาติที่ใช้เป็นแนวแบ่งทวีปยุโรปกับทวีเอเชียออกจากกัน คือ แนว เทือกเขาอูราลและแม่น้ำอูราล

    ที่ตั้ง ทวีปยุโรปตั้งอยู่ระหว่างละติจูดประมาณ 36 องศาเหนือ ถึง 71 องศาเหนือ และลองจิจูดประมาณ 9 องศาตะวันตก ถึง ลองจิจูดประมาณ 66 องศาตะวันออก กล่าวคือ ทวีปยุโรป มีพื้นที่ทั้งหมดอยู่เหนือเส้นทรอปิกออฟแคนเซอร์ (ละติจูดที่ 23 ½ องศาเหนือ) ซึ่งอยู่ในเขตอากาศอบอุ่นเหนือเกือบทั้งหมดยกเว้นตอนเหนือสุดของทวีปเท่านั้นที่อยู่ในเขตอากาศหนาวเหนือ

    ขนาด ทวีปยุโรป มีพื้นที่ประมาณ 10 ล้านตารางกิโลเมตร มีขนาดใหญ่เป็นลำดับที่ 6 ของโลก รองจากทวีปเอเชีย แอฟริกา อเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ แอนตาร์กติกา แต่ใหญ่กว่าออสเตรเลีย

อาณาเขตติดต่อ มีดังนี้
ทิศเหนือ    ติดต่อกับมหาสมุทรอาร์กติก และมีทะลต่าง ๆ ได้แก่ ทะเลขาว ทะเลแบเรนต์ส น่านน้ำเหล่านี้มีความสำคัญทางเศรษฐกิจน้อยมาก เพราะในฤดูหนาวจะปกคลุมไปด้วยน้ำแข็ง ใช้เดินเรือไม่ได้ คาบสมุทรสำคัญด้านนี้ ได้แก่ คาบสมุทรสแกนดิเนเวีย คาบสมุทรจัตแลนด์
ทิศตะวันออก    ติดต่อเป็นผืนแผ่นดนเดียวกันกับทวีปเอเชีย โดยมีเทือกเขาอูราลแม่น้ำอูราล และทะเลสาบแคสเปียนเป็นแนวพรมแดน
ทิศตะวันตก    ติดต่อกับมหาสมุทรแอตแลนติก มีทะเลต่าง ๆ ได้แก่ ทะเลนอร์วิเจียน ทะเลเหนือ ทะเลไอริช และทะเลบอลติก เกาะสำคัญทางด้านนี้ ได้แก่ เกาะบริเตนใหญ่ เกาะไอร์แลนด์ และเกาะไอซ์แลนด์

    ทวีปยุโรปเป็นทวีปที่มีชายฝั่งทะเลที่ยาวที่สุดในโลก ทั้งนี้เพราะความเว้าแหว่งของชายฝั่งทะเลมีมากนั่นเอง และยังทำให้มีคาบสมุทรหลายแห่ง ได้แก่ คาบสมุทรสแกนดิเนเวีย ซึ่งเป็นที่ตั้งของประเทศนอร์เวย์และสวีเดิน คาบสมุทรจัดแลนด์เป็นที่ตั้งของประเทศเดนมาร์ก คาบสมุทรไอบีเรียเป็นที่ตั้งของประเทศสเปนและโปรตุเกส คาบสมุทรอิตาลี เป็นที่ตั้งของประเทศอิตาลี คาบสมุทรบอลข่าน เป็นที่ตั้งของประเทศอดีตยูโกสลาเวีย แอลเบเนีย โรมาเนีย บัลแกเรีย แอลกรีซ (สาธารณรัฐเฮเลนิก) คาบสมุทรไครเมียในประเทศยูเครน
    ลักษณะภูมิประเทศ แบ่งออกเป็น 4 เขต ดังนี้
1. เขตหินเก่าภาคตะวันตกเฉียงเหนือ เขตนี้มีเทือกเขาที่มีอายุเก่าแก่ เช่น เชอเลน ในคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย , แกรมเบียน ในสกอตแลนด์ และมีชายฝั่งที่เว้าแหว่งมากเป็นอ่าวแคบ ๆ มีน้ำลึก สองฝั่งเป็นหน้าผาสูงชัน เรียกว่า ฟยอร์ด ซึ่งเกิดจากธารน้ำแข็งกัดเซาะ ได้แก่บริเวณชายฝั่งตะวันตกของประเทศนอร์เวย์ และแคว้นสกอตแลนด์ ของสหรราชอาณาจักร
2. เขตที่ราบใหญ่ภาคกลาง (ที่ราบใหญ่ยุโรป) เป็นเขตที่มีความสำคัญทางด้านเกษตรกรรมมาก มีประชากรหนาแน่น ทั้งนี้เพราะ การคมนาคมขนส่งสะดวกมีแม่น้ำไหลผ่านหลายสาย ได้แก่ไรน์ (แม่น้ำถ่านหิน/แม่น้ำนานาชาติ) เอลเบลัว เซน เป็นต้น บริเวณชายฝั่งทะเลบอลติทางตอนใต้ของประเทศนอร์เวย์ สวีเดน ผินแลนด์ เป็นหินเปลือกโลกที่มีอายุเก่าแก่ที่สุด เรียกว่า บอลติกชีลด์
3. เขตที่ราบสูงภาคกลาง อยู่ระหว่างเขตที่ราบใหญ่ภาคกลางกับเขตเทือกเขาสูงภาคใต้ ของทวีป ที่ราบสูงสำคัญได้แก่ เมเซตา ในคาบสมุทรไอบีเรีย , มัสซีฟซองตรัล ในฝรั่งเศส บาวาเรียน หรือแบล็กฟอเรสต์/ป่าดำในเยอรมัน, โบฮีเมีย ในเชก เขรนี้เป็นย่ายอุตสาหกรรมสำคัญเนื่องจากเป็นแหล่งถ่ายหินสำคัญของทวีปโดยเฉพาะในแคว้นรูห์ , ซาร์ , แซกโซนี, และแหล่งถ่ายหินในฝรั่งเศส และเบลเยี่ยม
4. เขตภูเขาหินใหม่ภาคใต้ ได้แก่เทือกเขา พีเรนีส , แอลป์, แอปเพนไนน์, ไดนาริกแอลป์ , คอเคซัส , คาร์เปเธียน, เขตภูเขาหินใหม่นี้เป็นเขตที่เปลือกโลกยังไม่สงบตัวดีจึงยังมีแผ่นดินไหว และภูเขาไฟระเบิดเกิดขึ้นเป็นครั้งคราว เช่น ภูเขาไฟวิสุเวียส เอทนา สตรอมโบลี ในประเทศอิตาลี

ลักษณะภูมิอากาศ ต่างกัน 7 เขตดังนี้
1. เขตภูมิอากาศแบบทุนดรา (แบบขั้วโลก) ลักษณะอากาศ หนาวจัดมากในฤดูหนาวเป็นระยะเวลานาน ฤดูร้อนสั้นมาก เพียง 1-2 เดือน อุณหภูมิเฉลี่ยทั้งปีไม่เกิน 10 องศาเซลเซียส มีหิมะและน้ำแข็งปกคลุมเกือบทั้งปี ได้แก่บริเวณชายฝั่งภาคเหนือของคาบสมุทรสแกนดิเนียเวีย และชายฝั่งมหาสมุทรอาร์กติกของรัสเซีย พืชพรรณธรรมชาติในเขตนี้ได้แก่ มอส สาหร่าย และตะไคร่น้ำ ไม่มีไม้ยืนต้น ในฤดูร้อนบางพื้นที่ มีไม้ดอกเล็ก ๆ เช่น ดอกอาร์กติกวิลโลว์ อาร์กติกปอปปี
2. เขตภูมิอากาศแบบไทกา (แบบกึ่งขั้วโลก) ลักษณะอากาศ หนาวเย็นฤดูหนาวอุณหภูมิเฉลี่ย 6 องศาเซลเซียส ฤดูร้อนอากาศอบอุ่นชื้นเล็กน้อย อุณหภูมิเฉลี่ย 17 องศาเซลเซียส ได้แก่บริเวณนอร์เวย์ สวีเดิน ฟินแลนด์ และรัสเซีย พืชพรรณธรรมชาติ ส่วนใหญ่เป็นไม้สน (ไทกา)
3. เขตภูมิอากาศแบบภาคพื้นสมุทรชายฝั่งตะวันตก ลักษณะอากาศ อบอุ่นชื้นตลอดปี ฤดูหนาวไม่หนาวจัด ฤดูร้อนอบอุ่น มีฝนตกชุกตลอดปี ได้แก่บริเวณชายฝั่งตะวันตกและตะวันตกเฉียงเหนือของยุโรป พืชพรรณธรรมชาติ เป็นป่าไม้ผลัดใบผสมกับป่าสน
4. เขตภูมิอากาศอบอุ่นชั้นภาคพื้นทวีป ลักษณะอากาศ ค่อนข้างหนาวเย็น ฤดูหนาวอุณภูมิเฉลี่ย 1-2 องศาเซลเซียส ฤดูร้อนอุณหภูมิเฉลี่ย 19-20 องศาเซลเซียส ได้แก่บริเวณยุโรปตะวันตก และตอนใต้ของรัสเซีย พืชพรรณธรรมชาติ เป็นป่าสนผสมกับป่าไม้ผลัดใบ
5. เขตภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื้น ลักษณะอากาศ อบอุ่น ฤดูร้อนร้อนจัด มีฝนตกชุกตลอดปี ได้แก่บริเวณตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปยุโรป ตอนเหนือ และตอนกลางของคาบสมุทรบอลข่านพืชพรรณธรรมชาติ เป็นป่าไม้ผลัดใบ และป่าผสม
6. เขตภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน ลักษณะอากาศ ฤดูหนาวอบอุ่น ร้อนจัดในฤดูร้อน มีฝนตกชุกในฤดูหนาว ได้แก่บริเวณชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ในคาบสมุทรไอบีเรีย ภาคใต้ ของฝรั่งเศส อิตาลี และคาบสมุทรบอลข่าน พืชพรรณธรรมชาติ ได้แก่ไม้คอร์ก โอ๊ก และไม้พุ่มมีหนาม (ไม้พุ่มแคระที่เรียกว่ามากีส์) สำหรับพืชผลเป็นพืชตระกูล ส้ม องุ่น มะกอก
7. เขตภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทรายแถบอบอุ่น ลักษณะอากาศมีอากาศค่อนข้างแห้งแล้ง มีฝนตกน้อยเฉลี่ยไม่เกิน 20 นิ้วต่อปี แต่ไม่แห้งแล้งเหมือนทะเลทราย ได้แก่บริเวณภาคใต้ของรัสเซีย ตอนกลาง ของคาบสมุทรไอบีเรีย ตอนเหนือของทะเลแคสเปียน และทะเลดำ พืชพรรณธรรมชาติ เป็นทุ่งหญ้าที่ขึ้นเบาบาง เป็นหญ้าสั้น ๆ เรียกว่า สเตปป์ และมีพุ่มไม้เตี้ยสลับกันห่าง ๆ

อาชีพที่สำคัญของชาวยุโรป
1. เพาะปลูก พืชที่สำคัญของทวีปยุโรป ได้แก่
- ข้าวสาลี  ประเทศที่ปลูกมากที่สุด คือ ยูเครน รองลงไปคือฝรั่งเศส อิตาลี สเปน โรมาเนีย บัลแกเรีย เยอรมณี และฮังการี
- ข้าวโอ๊ต ข้าวบาร์เลย์ ข่างไรย์ ถั่ว และมันฝรั่ง ซึ่งมีปลูกโดยทั่วไป
- องุ่น ส้ม มะกอก มะนาว แอปเปิล และผลไม้ชนิดต่าง ๆ ปลูกมากในเขตอากาศเมดิเตอร์เรเนียน แถบประเทศ โปรตุเกส สเปน ฝรั่งเศส อิตาลี และกรีซ
- ป่านลินิน ปลูกมากในเขตประเทศโปแลนด์ เบลเยี่ยม และไอร์แลนด์
2. การเลี้ยงสัตว์ ทำเป็นฟาร์มขนาดใหญ่ควบคู่ไปกับการเพาะปลูกในลักษณะเกษตรแบบผสม การเลี้ยงสัตว์จะแตกต่างกนไปตามลักษณะภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ดังนี้
- แบบทุนดรา จะเลี้ยงกวางเรนเดียร์ พบในประเทศฟินแลนด์ ไอซ์แลนด์ และนอร์เวย์ นอกจากนี้ยังมีการล่าสัตว์จำพวก แมวน้ำ หมี มิ้งค์ สุนัขจิ้งจอก บีเวอร์ เพื่อเป็นการยังชีพอีกด้วย
- เขตทุ่งหญ้าสเตปป์ มีการเลี้ยงโคเนื้อ แพะ แกะ และม้า แถบบริเวณชายฝั่งทะเล แคสเปียน ในภาคใต้ของยูเครนและรัสเซีย
- เขตเมดิเตอร์เรเนียน มีการเลี้ยงโคเนื้อและแกะ
- เขตอบอุ่นชื้อตอนเหนือของคาบสมุทรบอลข่าน มีการเลี้ยงสุกรโดยใช้ข้าวโพดเป็นอาหาร
- เขตภาคพื้นสมุทรชายฝั่งตะวันตก มีการทำฟาร์มโคนม ประเทศที่เลี้ยงมากที่สุด คือ เดนมาร์ก รองลงมาคือ รัสเซีย
3. อาชีพการทำป่าไม้ ทำกันมาในยุโรปเหนือ เช่นฟินแลนด์ นอร์เวย์ สวีเดน โดยเน้นหนักเพื่อการค้า
4. อาชีพประมง แหล่งที่มีปลาชุมของทวีปยุโรป อยู่บริเวณทะเลเหนือ เรียกว่า ดอกเกอร์แบงก์ ปลาที่จับกันมากคือปลาคอด เฮอริง แมคเคอเรล แฮดดอก แฮลิบัท ซาร์ดีน นอกจากดอกเกอร์แบงก์แล้ว ในอ่าวบิสเคย์ ทะเลแคสเปียน ทะเลดำ และลุ่มน้ำโวลกาก็เป็นแหล่งประมงเช่นกัน โดยเฉพาะปลาสเตอร์เจียนที่เอาไข่มาทำคาร์เวีย
5. อาชีพการทำเหมืองแร่ แร่เศรษฐกิจที่สำคัญของทวีปยุโรป คือ ถ่านหิน และเหล็ก
6. อาชีพอุตสาหกรรม ที่สำคัญได้แก่ การถลุงเหล็ก และผลิตเหล็กกล้า เครื่องจักรกล ยานพาหนะ เสื้อผ้า เครื่องหนัก เครื่องแก้ว และอุตสหกรรมการท่องเที่ยว
7. อาชีพค้าขาย สินค้าเข้าได้แก่ วัตถุดิบสำหรับโรงงานอุตสาหกรรมและน้ำมันเชื้อเพลิง สินค้าออก ส่วนใหญ่เป็นสินค้าสำเร็จรูปที่เป้นผลผลิตจากโรงงานอุตสาหกรรม
8. การคมนาคม ทวีปยุโรปเป็นทวีปที่มีการคมนาคมเจริญก้าวหน้ามากมีเส้นทางคมนาคมแน่นที่สุดในโลก โดยเฉพาะทางรถไฟมีความสำคัญมาก และมีประสิทธิภาพสูง เช่น รถไฟของฝรั่งเศสวิ่งได้เร็วที่สุดในโลกคือวิ่งได้เร็วถึง 274 กิโลเมตรต่อชั่วโมง

ลักษณะทางสังคมวัฒนธรรมของทวีปยุโรป
ลักษณะทางสังคม  
1. เป็นสังคมที่มีความเจริญก้าวหน้าทางด้านวิทยาการต่าง ๆ มาก
2. เป็นสังคมเมืองมากกว่าชนบท มีลักษณะเป็นครอบครัวเดี่ยว
3. มีความผูกพันกับเครือญาติไม่มากนัก ไม่แน่นแฟ้นเหมือนสังคมไทย
4. เป็นสังคมที่มีระเบียบวินัยเคร่งครัด รักประชาธิปไตย  รักความเป็นอิสระ รักเสรีภาพ ขยันขันแข็ง ในการทำงาน เน้นการช่วยเหลือตนเองให้มากที่สุด มีความเป็นตัวของตัวเอง

ลักษณะทางวัฒนธรรม
เป็นวัฒนธรรมของชาวคริสต์ แบบประชาธิปไตย เพราะประชากรส่วนใหญ่ นับถือศาสนาคริสต์ รักอิสระเสรี รักการปกครองระบอบประชาธิปไตย

ลักษณะประชากร
1. เชื้อชาติ ส่วนใหญ่เป็นชาวผิวขาว เชื้อชาติคอเคซอยด์ แบ่งออกเป็น 4 กลุ่มตามลักษณะทางร่างกาย ดังนี้
    1.1 กลุ่มนอร์ดิก อยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของทวีปโดยเฉพาะในคาบสมุทรสแกนดิเนเวียมีรูปร่างสูงใหญ่ ผิวเกลี้ยง ตาสีฟ้า ผมสีทอง กะโหลกศีรษะค่อนข้างยาว
    1.2 กลุ่มเมดิเตอร์เรเนียน อยู่ทางภาคใต้ของทวีป เช่น ในประเทศ สเปน โปรตุเกส และกรีซ มีรูปร่างเล็ก ผมสีดำ ตาสีฟ้า กะโหลกศีรษะกลม ผิวคล้ำและเกลี้ยง
    1.3 กลุ่มอัลไพน์ อาศัยอยู่แถบเทือกเขาแอลป์ มีรูปร่างค่อนข้างล่ำสันและเตี้ย ผมและตาสีน้ำตาล กะโหลกศีรษะค่อนข้างกลม
    1.4 กลุ่มแลปป์และบัลติกตะวันออก อยู่ในนอร์เวย์ สวีเดน ฟินแลนด์ รัสเซีย มีรูปร่างเล็ก ตาสีฟ้า ผมดำ จมูกค่อนข้างแบนกะโหลกศรีษะค่อนข้างกลม ชาวแลปป์มิใช่ชาวยุโรปแท้ แต่เป็นมนุษย์ในสาขามองโกลอยด์
ภาษา

ที่ใช้ในทวีปยุโรป เป็นตระกูล ภาษาอินโด-ยุโรเปียน ซึ่งแบ่งเป็น 3 กลุ่มคือ
1. กลุ่มภาษาเยอร์มานิก (ติวโตนิก) ใช้กันในกลุ่มสแกนดิเนเวีย เนเธอร์แลนด์ เยอรมนี ออสเตรีย ไอร์แลนด์ สหราชอาณาจักร และบางส่วนของสวิตเซอร์แลนด์ เบลเยี่ยม
2. กลุ่มภาษาโรแมนซ์ หรือกลุ่มภาษาละติน ใช้กันใน อิตาลี สเปน ฝรั่งเศส โปรตุเกส และโรมาเนีย
3. กลุ่มภาษาสลาวิก (สลาฟ) ใช้กันในภาคกลางและภาคตะวันออกของยุโรป ในคาบสมุทรบอลข่าน และสหพันธรัฐรัสเซีย
ศาสนา

ชาวยุโรปส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์ ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 นิกาย คือ
1. โรมันคาทอลิก เป็นศาสนาของผู้ใช้ภาษาละติน เช่นในเบลเยี่ยม ฝรั่งเศส โปรตุเกส อิตาลี ออสเตรีย สโลวัก เช็ก และโปแลนด์
2. กรีกออร์โธดอกซ์ นับถือศาสนาในกรีซ และยูโกสลาเวีย
3. โปรเตสแตนด์ นับถือกันใน สแกนดิเนเวีย เอสโทเนีย แลตเวีย เนเธอร์แลนด์สหราชอาณาจักร

ลักษณะการเมืองการปกครองของทวีปยุโรป
ระบอบการปกครองของทวีปยุโรป จะเห็นได้เด่นชัดอยู่ 2 ระบอบคือ
1. ระบอบประชาธิปไตย ใช้กันทางแถบยุโรปเหนือ ยุโรปใต้ ยุโรปกลาง แบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ คือ
    1.1 แบบมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข ได้แก่ สหราชอาณาจักร สเปน สวีเดน นอร์เวย์ เนเธอร์แลนด์ เบลเยียม เดนมาร์ก
    1.2 แบบที่มีประธานาธิบดีเป็นประมุข ได้แก่ ฝรั่งเศส เยอรมนี ไอซ์แลนด์ กรีซ อิตาลี โปรตุเกส ออสเตรีย สวิตเซอร์แลนด์ เป็นต้น
2. ระบบคอมมิวนิสต์ ใช้กันในกลุ่มประเทศยุโรปตะวันออก เช่น รัสเซีย

บทบาทของทวีปยุโรปและความสัมพันธ์กับประเทศไทย
1. ด้านการค้าขาย มีการซื้อขายสินค้าซึ่งกันและกันตลอดมา
2. ความสัมพันธ์ด้านการทูต ซึ่งเคยมีมาตั้งแต่สมัยอยุธยา เช่น ประเทศ สหราชอาณาจักร ฝรั่งเศส เนเธอร์แลนด์ เยอรมนี
3. ความสันพันธ์ด้านการให้ความช่วยเหลือ ประเทศไทยได้รับเงินสนับสนุนจากรัฐบาลสวีเดนและนอร์เวย์
4. ความสัมพันธ์ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์ เช่น สหราชอาณาจักร สเปน สวีเดน นอร์เวย์ เดนมาร์ก เบลเยี่ยม เนเธอร์แลนด์ ด้านอื่น ๆ เช่น กีฬา การศึกษา การส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม ตลอดจนการท่องเที่ยว