ความหมายของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์
นักการศึกษาหลายท่านได้ให้ความหมายของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ไว้ ดังต่อไปนี้ แอนดรีส์ แวน แดม (Andries Van Dam)เป็นบุคคลแรกที่ได้บัญญัติ คำว่า Electronic Book ขึ้นเมื่อ 25 ปีที่แล้ว ซึ่งคำๆ นี้ หมายถึง ข้อความ หรือข้อมูลที่สร้างขึ้นและอ่านด้วยคอมพิวเตอร์ ข้อดีของหนังสือ หรือข้อมูลคอมพิวเตอร์ คือ เนื้อเรื่องหรือข้อมูลในตัวเล่มหนังสือ ถ้าเห็นว่าดีสามารถนำไปถ่ายทอดลงคอมพิวเตอร์แล้วเพิ่มเติมให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้นได้ รวมทั้งใส่ภาพประกอบก็ได้(ทิพย์มณฑา สดชื่น. 2544: 9 อ้างถึงใน Reynolds and Derose. 2535 : 263) จิระพันธ์ เดมะ (2545 : 1) ได้กล่าวว่า หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ หรือ E - Book จะเป็นพัสดุห้องสมุดยุคใหม่ ที่เปลี่ยนจากรูปแบบดั้งเดิม ซึ่งเป็นหนังสือที่ผลิตจากการเขียน พิมพ์ตัวอักษรหรือภาพกราฟิกลงในแผ่นกระดาษ หรือวัสดุชนิดอื่นๆ เพื่อบันทึกเนื้อหาสาระในรูปตัวหนังสือ รูปภาพ หรือสัญลักษณ์ต่างๆ เช่น ที่ใช้กันปกติทั่วไปจากอดีตถึงปัจจุบัน เปลี่ยนมาบันทึกและนำเสนอเนื้อหาสาระทั้งหมด เป็นสัญญาณอิเล็กทรอนิกส์ ในรูปสัญญาณดิจิตอล ลงในสื่ออิเล็กทรอนิกส์ประเภทต่างๆ เช่น แผ่นซีดีรอม ปาล์มบุก ประภาพรรณ หิรัญวัชรพฤกษ์ (2545 : 43 - 44) ได้กล่าวว่า E - Book เป็นหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งต้องอาศัยเครื่องมือในการอ่านหนังสือประเภทนี้ คือ ฮาร์ดแวร์ อาจเป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์พกพาอื่นๆ พร้อมติดตั้งระบบปฏิวัติการ หรือซอฟต์แวร์ที่สามารถอ่านข้อความต่างๆได้ สำหรับการดึงข้อมูล E - Book ที่อยู่บนเว็บไซต์ที่ให้บริการทางด้านนี้มาอ่าน นอกจากนี้ ยังได้กล่าวถึงพัฒนาการของ E - Book ไว้ ดังต่อไปนี้ วิภพ ไชยธรรม (2545 : 11) ได้กล่าวถึงหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ว่า เป็นสิ่งที่มีความคล้ายคลึงกับ ไฮเปอร์บุ๊ก เพราะเป็นสิ่งที่ถูกออกแบบขึ้นมาเพื่อให้เป็นเอกสารที่มีปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้ สามารถที่จะถูกเขียนและอ่านบนเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยมีแนวคิดที่พยายามเอาเทคโนโลยีเหล่านี้มาแทนที่ เพื่อที่จะลดข้อจำกัดของกระดาษ ดังนั้น จึงได้มีการศึกษาเกี่ยวกับหนังสืออิเล็กทรอนิกส์บุ๊คเพื่อที่จะนำโครงสร้างของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ไปประยุกต์ใช้ กับการสร้างบทเรียน ไฮเปอร์บุ๊ก ยืน ภู่วรวรรณ และสมชาย นำประเสริฐชัย (2546 : 51) ได้กล่าวว่า E - Book หมายถึง การสร้างหนังสือ หรือเอกสารในรูปแบบสิ่งพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์ เพื่อใช้ประโยชน์กับระบบการเรียน การสอนบนเครือข่าย กิดานันท์ มลิทอง (2548 : 156) ได้กล่าวไว้ว่า หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ คือ การบันทึกเนื้อหาจากสิ่งพิมพ์ ในลักษณะหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Book : E - Book) ลงแผ่นซีดีนับเป็นสื่อทางทัศนะที่มีประโยชน์ยิ่ง เพราะซีดีแผ่นหนึ่งสามารถบันทึกข้อมูลสารสนเทศจากสิ่งพิมพ์กระดาษได้หลายพันเล่ม และยังสามารถใช้ในลักษณะสื่อประสมและสื่อหลายมิติได้ด้วยและยังได้กล่าวว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ มิใช่ มีเพียงข้อความตัวอักษรและภาพ เหมือนหนังสือธรรมดาเท่านั้น แต่ยังมีคุณสมบัติพิเศษต่างๆ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการใช้งาน เช่น ภาพแอนิเมชั่น วีดีทัศน์และเสียงประกอบเนื้อหา การใช้จุดเชื่อมโยงหลายมิติ เพื่อเชื่อมโยงข้อมูลจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่งในเล่มเดียวกัน หรือแม้กระทั่งการเชื่อมโยงไปยังเว็บไซต์ต่างๆ บนอินเตอร์เน็ต การอ่านหนังสือสามารถอ่านด้วยคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล ทั้งแบบตั้งโต๊ะ แบบพกพา และแบบสำหรับอ่าน หนังสืออิเล็กทรอนิกส์โดยเฉพาะซึ่งจะมีหน้าจอยาวเหมือนหนังสือ นอกจากนี้แล้ว การใช้หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ในการเรียนการสอน จะทำให้นักเรียนสามารถรับรู้ได้ทั้งการดูและการฟังในเวลาเดียวกันนักเรียนสามารถอ่านเนื้อหา ดูภาพประกอบ ทั้งภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหวและเสียง รวมทั้งการเชื่อมโยงไปยังเนื้อหาที่ต้องการ ด้วยความสะดวกรวดเร็ว ในบางส่วนจะทำจุดเชื่อมโยงหลายมิติเพื่อคลิกดูภาพเคลื่อนไหว จะมีเสียงแต่ละหน้าเหมือนการพลิกหน้ากระดาษจริงและมีแบบฝึกหัด หรือเกมให้นักเรียนได้เล่น เพื่อความสนุกสนานเพลิดเพลินประกอบการเรียนรู้ เบเกอร์ (Baker. 1992 : 139) ได้กล่าวว่า E - Book เป็นการนำเอาส่วนที่เป็นข้อเด่นที่มีอยู่ในหนังสือแบบเดิม มาผนวกกับศักยภาพของคอมพิวเตอร์ ซึ่งมีความสามารถในการนำเสนอเนื้อหา หรือองค์ความรู้ในรูปแบบสื่อประสม เนื้อหาหลายมิติสามารถเชื่อมโยงทั้งแหล่งข้อมูลจาก ภายใน และจากเครือข่าย หรือแบบเชื่อมโยงและการปฏิสัมพันธ์รูปแบบอื่นๆ บิลล์เกตส์ (Bill Gates. 1995)ได้ให้ความหมายของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ไว้ว่า หนังสืออิเล็กทรอนิกส์มีลักษณะคล้ายกับสิ่งพิมพ์ รูปเล่มในทุกวันนี้ สิ่งสำคัญที่ทำให้สื่อสิ่งพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างจากสิ่งพิมพ์รูปเล่ม คือ ตัวอักษรและรูปภาพที่มีขนาดเดียวกัน และถูกเก็บในลักษณะดิจิตอลและแสดงผลโดยอาศัยความละเอียดของภาพออกมาเป็นตัวอักษร ภาพนิ่งและภาพเคลื่อนไหว ดังนั้น หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ น่าจะมีลักษณะที่คล้ายกับหนังสือที่เป็นรูปเล่ม เพียงแต่ถูกเก็บในรูปแบบดิจิตอลและสามารถแสดงผลเป็นลักษณะมัลติมีเดียได้จากความหมายของ E-Book ดังกล่าว
พอสรุปได้ว่า E-Book (Electronic Book) หรือ หนังสือเล็กทรอนิกส์ เป็นการสร้างหนังสือให้อยู่ในรูปสิ่งพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์โดยใช้คอมพิวเตอร์ในการนำเสนอ ซึ่งสามารถนำเสนอเนื้อหาได้ทั้งที่เป็นแบบตัวอักษร ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหวและเสียง
แหล่งที่มา / รายงานผลการใช้หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ รายวิชา ง 31102 คอมพิวเตอร์ เรื่อง การใช้โปรแกรม Microsoft Word เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
