อาการ ‘ปวดท้องข้างซ้าย’ เป็นอาการปวดที่พบได้ทั้งผู้ชายและผู้หญิง สาเหตุอาจมาจากการอักเสบของอวัยวะข้างซ้าย เช่น ตับอ่อนอักเสบ, ม้าม, นิ่วในท่อไตอักเสบ หรือการปวดท้องข้างซ้ายในผู้หญิงอาจเป็นเพราะปีกมดลูกข้างซ้ายอักเสบได้ โดยระดับความปวดมีตั้งแต่ปวดจี๊ด ๆ เป็น ๆ หาย ๆ ปวดหน่วง ๆ ปวดร้าวไปไหล่หรือหลัง ซึ่งวันนี้เราจะมาหาคำตอบเพื่อคลายความกังวลเบื้องต้นกันค่ะ 

ในช่องท้องน้อย ๆ ของเราประกอบไปด้วยอวัยวะต่าง ๆ มากมาย ได้แก่ ตับ ถุงน้ำดี  กระเพาะอาหาร ม้าม ตับอ่อน  ไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ รวมไปถึงอวัยวะของระบบสืบพันธุ์ทั้งชายและหญิง เมื่อแบ่งช่องท้องออกเป็น 4 ส่วน ซ้าย ขวา บนและล่างก็จะสามารถประเมินอาการปวดท้องตามตำแหน่งอวัยวะต่าง ๆ ได้ชัดเจน ดังนี้ 

ปวดท้องด้านขวาช่วงบน อาจเป็นโรคที่เกิดจาก ตับ ถุงน้ำดี ลำไส้ที่อยู่บริเวณนี้ และไตขวา เช่น ตับอักเสบ นิ่วในถุงน้ำดี กรวยไตขวาอักเสบ นิ่วในไตขวา เป็นต้น

ปวดท้องด้านซ้ายช่วงบน อาจเป็นโรคที่เกิดจาก กระเพาะอาหาร ม้าม ตับอ่อน ลำไส้ที่อยู่บริเวณนี้และไตซ้าย เช่น กระเพาะอาหารอักเสบ ตับอ่อนอักเสบ ม้ามแตก กรวยไตซ้ายอักเสบ นิ่วในไตซ้าย เป็นต้น

ปวดท้องด้านขวาช่วงล่าง อาจเป็นโรคที่เกิดจาก ไส้ติ่ง ลำไส้ที่อยู่บริเวณนี้ ปีกมดลูกด้านขวา เช่น ไส้ติ่งอักเสบ ปีกมดลูกขวาอักเสบ เป็นต้น

ปวดท้องด้านซ้ายช่วงล่าง อาจเป็นโรคที่เกิดจาก ลำไส้ที่อยู่บริเวณนี้ ปีกมดลูกด้านซ้าย เช่น ลำไส้อักเสบ ปีกมดลูกซ้ายอักเสบ การอักเสบเฉียบพลันของลำไส้โป่งพองเป็นกระเปาะ เป็นต้น

สำหรับผู้ที่มีความกังวลเมื่อพบว่าตัวเองมีอาการปวดท้องข้างซ้าย ว่าเป็นสัญญาณของโรคร้ายแรงยกตัวอย่างเช่น โรคมะเร็งลำไส้ โรคไต หรือโรคเกี่ยวกับมดลูกในผู้หญิงหรือเปล่า เพื่อให้มีความเข้าใจที่มากขึ้นควรประเมินตัวเองเบื้องต้นตามระดับความรุนแรงและผลข้างเคียงร่วมว่าเมื่อไหร่ควรพบแพทย์

แบบประเมินอาการปวดท้องข้างซ้ายที่ควรพบแพทย์

Severity scale : ระดับความเจ็บปวด
ปวดจนกินอาหารไม่ได้ 
ปวดจนใช้ชีวิตประจำวันลำบาก
 
Quality / Quantity : ลักษณะของการปวด 
ปวดจี๊ด ๆ เป็น ๆ หาย ๆ ปวดหน่วง เจ็บจุก
ปวดเมื่อขยับตัวหนัก ๆ เดินหรือวิ่ง 

Region / Radiation : ปวดร่วมกับอาการอื่นหรือไม่ ?
ปวดท้องร้าวไปไหล่ หลังด้วย
ปวดท้องและอาเจียนอย่างมาก มากกว่า 3 - 4 ครั้ง
ปวดร่วมกับเลือดออกจากช่องคลอด
ปวดท้องและมีไข้ร่วมด้วย 

Timing : ระยะเวลาของการปวด 
ปวดนานกว่า 6 ชั่วโมงแล้วไม่ทุเลา 

อาการปวดท้องไม่ใช่เรื่องที่ควรปล่อยผ่านไปเฉย ๆ อย่าประมาทการปวดท้องเล็ก ๆ น้อย ๆ ว่าไม่เป็นไรหรอก หากปวดมากเกินกว่าปกติจนไม่สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ ทำให้ใช้ชีวิตลำบากนั่นคือสัญญาณเตือนให้รีบพบแพทย์เพื่อรับการรักษา เพราะหากปล่อยเอาไว้นั่นอาจหมายถึงการปล่อยให้ตัวเองติดเชื้อเรื้อรังจนอาการหนัก ทั้งที่สามารถหยุดรอยโรคนั้นไว้ได้ตั้งแต่แรก