2,334 Views
Favorite
"มะเร็ง" โรคร้ายที่หลายคนอาจมองว่าเป็นเรื่องไกลตัว คิดว่าหากดูแลสุขภาพให้ดี กินดี มีสุข ออกกำลังกายสม่ำเสมอจะเป็นคาถาคุ้มครองให้รอด แต่ก็บ่อยครั้งที่เราเห็นว่าคนที่ดูแลสุขภาพเป็นอย่างดี ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ก็เป็นโรคมะเร็งได้ เพราะอะไร ?
แม้ว่าปัจจุบันทางการแพทย์ยังหาสาเหตุที่แน่ชัดไม่ได้ว่ามะเร็งเกิดจากอะไร แต่โดยหลัก ๆ แล้วปัจจัยที่ทำให้เกิดมะเร็งมี 2 อย่างคือ
คือ พฤติกรรมการกินและการใช้ชีวิตของเรา ที่เป็นตัวทำให้เราเอาสุขภาพไปเสี่ยง เช่น การสูบบุหรี่ การกินอาหารปิ้งย่างมาก ๆ และดื่มแอลกอฮอล์ เมื่อควบคุมและหลีกเลี่ยงได้ก็จะช่วยลดความเสี่ยงลง
เพราะเป็นกลไกจากธรรมชาติติดตัวมาตั้งแต่เกิด ไม่อาจเปลี่ยนแปลงได้นั่นคือ เพศ วัย เชื้อชาติ และพันธุกรรม
แต่ไม่ใช่มะเร็งทุกชนิดจะถ่ายทอดทางพันธุกรรมไปสู่รุ่นลูกรุ่นหลานเรานะคะ อย่าพึ่งตกใจไป มาดูกันว่ามะเร็งที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมในสตรีคืออะไร และเราเป็นกลุ่มเสี่ยงหรือไม่ ไปพร้อมกันค่ะ
คือมะเร็งที่พบการกลายพันธุ์ของยีนบางชนิด และสามารถถ่ายทอดจากพ่อแม่ไปสู่ลูกและสมาชิกคนอื่น ๆ ในครอบครัวได้ พบว่าเป็นสาเหตุของมะเร็งทั้งหมดประมาณ 5-10 % ทำให้เพิ่มความเสี่ยงการเกิดมะเร็งได้มากกว่าคนทั่วไป ส่วนมากมักพบว่าเป็นมะเร็งตั้งแต่อายุน้อย และเป็นได้มากกว่า 1 อวัยวะ
มะเร็งที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมในสตรีที่พบบ่อยที่สุด คือ มะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก และมะเร็งลำไส้ใหญ่
ก่อนอื่นต้องสำรวจสมาชิกในครอบครัวทั้งหมด เรียกว่าต้องดูกันไปถึงวงศาคณาญาติทั้งฝั่งพ่อและแม่เลยทีเดียวว่า มีใครเข้าข่ายเหล่านี้หรือไม่
- เป็นมะเร็งตั้งแต่อายุน้อย โดยเฉพาะน้อยกว่าอายุ 50 ปี
- เป็นมะเร็งหลายอวัยวะในคนเดียว เช่น มะเร็งเต้านม + มะเร็งรังไข่ หรือมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งรังไข่ + มะเร็งลำไส้ใหญ่ เป็นต้น
- เป็นมะเร็งหลายตำแหน่งในอวัยวะเดียวกัน เช่น เป็นมะเร็งเต้านมทั้งสองข้าง
- เป็นมะเร็งรังไข่ชนิดเยื่อบุผิว รวมถึงมะเร็งหลอดมดลูกและมะเร็งเยื่อบุช่องท้อง
- มีสมาชิกใกล้ชิดในครอบครัวเป็นมะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ มะเร็งลำไส้ใหญ่ รวมถึงมะเร็งในระบบทางเดินอาหารอื่น ๆ และมะเร็งไต หรือท่อไตมากกว่า 1 คน
หากสำรวจแล้วพบควรตรวจหาการกลายพันธุ์ของยีนโดยการตรวจทางพันธุกรรม (โดยปรกติจะทำการตรวจจากตัวอย่างเลือดและส่งตรวจยังห้องปฏิบัติการพิเศษ ใช้เวลาไม่เกิด 8 สัปดาห์) ควรเริ่มตรวจจากสมาชิกในครอบครัวที่เป็นมะเร็ง โดยเฉพาะคนที่เป็นมะเร็งตอนอายุน้อยที่สุดก่อน ถ้าหากตรวจแล้วไม่พบการกลายพันธฺุ์ของยีนก็เบาใจได้ สมาชิกคนอื่น ๆ ก็ไม่จำเป็นต้องตรวจทางพันธุกรรมค่ะ
หากสาวคนไหนที่เป็นมะเร็งแล้วตรวจพบการกลายพันธุ์ของยีน จะเป็นประโยชน์ต่อการวางแผนการรักษาที่จำเพาะเจาะจงกับยีนที่มีการกลายพันธุ์ รวมไปถึงการป้องกันไม่ให้เกิดมะเร็งในอวัยวะอื่นที่มีโอกาสเสี่ยงเกิดได้ค่ะ
ส่วนสาวคนไหนที่ตรวจพบการกลายพันธุ์ของยีน แต่ยังไม่ได้เป็นมะเร็ง ก็ไม่ได้แปลว่าต้องเป็นมะเร็งแน่นอนเสมอไป แต่ก็ควรเข้าไปขอคำแนะนำจากแพทย์เพื่อรับการดูแลรักษาที่จะช่วยลดความเสี่ยง เช่น เข้ารับการตรวจคัดกรองอย่างสม่ำเสมอ อย่างการเอ็กซเรย์เต้านม อัลตร้าซาวน์ท้องน้อย ตรวจระดับสารเคมีในเลือดที่สัมพันธ์กับมะเร็ง ส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ ร่วมกับการกินยาบางชนิด และการผ่าตัด เช่น ผ่าตัดมดลูกและรังไข่ทั้งสองข้าง หรือตัดเต้านมทั้งสองข้าง เป็นต้น
