จากผลของพิบัติภัยคลื่นสึนามิที่เกิดขึ้นอย่างร้ายแรงและรวดเร็ว เมื่อวันที่ ๒๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ เป็นสิ่งบ่งบอกให้ทราบว่าประเทศไทยและประเทศอื่นnๆ ที่มีชายฝั่งติดต่อกับทะเลอันดามัน อยู่ในข่ายที่อาจได้รับพิบัติภัยเช่นนี้อีกเมื่อใดก็ได้ในอนาคต การจะป้องกันมิให้เกิดคลื่นสึนามินั้นคงจะกระทำมิได้แต่การลดความสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินมีทางเป็นไปได้ ถ้าหากมีการใช้มาตรการที่ดีโดยอาจแยกมาตรการ ออกเป็น ๒ ส่วนใหญ่ ๆ ได้แก่ การสร้างระบบเตือนภัยและการให้ความรู้แก่ประชาชน
บรรดาประเทศต่าง ๆ ที่ได้รับพิบัติภัยจากคลื่นสึนามิในทะเลอันดามันมีความเห็นพ้องร่วมกันว่าควรมีการสร้างระบบเตือนภัยเหมือนอย่างในมหาสมุทรแปซิฟิก แต่จากผลการประชุมระหว่างประเทศที่ดำเนินไปหลายครั้งได้มีมติว่า ให้แต่ละประเทศสร้างระบบเตือนภัยของตนเองโดยไม่จำเป็นต้องมีศูนย์ควบคุมใหญ่อยู่ในประเทศใดโดยเฉพาะและให้มีการแจ้งและแลกเปลี่ยนข่าวสารข้อมูลกันอย่างรวดเร็วเมื่อเกิดคลื่นสึนามิขึ้น ณ จุดใดจุดหนึ่งในทะเลอันดามัน ระบบเตือนภัยคลื่นสึนามิที่ประเทศไทยกำลังดำเนินการจัดสร้างอย่างรีบด่วนประกอบด้วยอุปกรณ์เครื่องมือและมาตรการ ต่าง ๆ ดังนี้
ก. การติดตั้งอุปกรณ์เครื่องมือ
อุปกรณ์เครื่องมือที่ใช้ในระบบเตือนภัยคลื่นสึนามิประกอบด้วยฐานเก็บบันทึกข้อมูลใต้ท้องทะเลและทุ่นลอยส่งสัญญาณที่พื้นผิวทะเล รวมเรียกว่า DART ย่อมาจาก Deep - ocean Assessment and Reporting of Tsunamis System ฐานเก็บบันทึกข้อมูลใต้ท้องทะเลจะส่งสัญญาณข้อมูลต่าง ๆ ทั้งในด้านความดันของน้ำทะเล การสั่นสะเทือนของเปลือกโลกและการเปลี่ยนแปลงของคลื่นทะเล ไปยังทุ่นลอยบนพื้นผิวน้ำในขณะเดียวกันทุ่นลอยบนพื้นผิวน้ำก็จะเก็บวัดข้อมูลต่าง ๆ เพิ่มเติม เช่น ความเร็วของกระแสลม อุณหภูมิ และความกดของอากาศ แล้วส่งข้อมูลทั้งหมดเป็นสัญญาณผ่านดาวเทียมไปยังฐานรับส่งข้อมูลคลื่นสึนามิที่อยู่บนฝั่งต่อไป จากนั้นนักวิชาการที่เชี่ยวชาญในแขนงต่าง ๆ ทั้งด้านสมุทรศาสตร์ อุทกศาสตร์ และธรณีวิทยา จะประเมินและวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้รับผ่านดาวเทียมโดยใช้คอมพิวเตอร์จำลองรูปแบบเพื่อทำนายแนวโน้มของการเกิดคลื่นสึนามิ หากผลการวิเคราะห์พบว่ามีความเป็นไปได้สูงที่จะเกิดคลื่นสึนามิก็จะแจ้งไปให้ศูนย์เตือนภัยตามชายฝั่งต่าง ๆ ทราบทันทีเพื่อส่งสัญญาณเตือนภัยให้ประชาชนในท้องถิ่นเตรียมตัวอพยพหนีภัยได้ทันเวลา
ข. การวางระบบเชื่อมโยงข้อมูลข่าวสารเตือนภัยระหว่างหน่วยงานต่างๆ
เพื่อให้การเตือนภัยและการเตรียมความพร้อมในการป้องกันภัยเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและรวดเร็วจึงให้มีการเชื่อมโยงฐานข้อมูลเกี่ยวกับการเกิดและการรับภัยคลื่นสึนามิระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติ ศูนย์ปฏิบัติการของนายกรัฐมนตรี ศูนย์ปฏิบัติการของหน่วยงาน ทั้งในระดับกระทรวงและระดับกรมรวมทั้งให้มีกลไกในการดำเนินงานและการวินิจฉัยสั่งการในพื้นที่รับผิดชอบแต่ละแห่งโดยฉับไว
ค. การติดตั้งระบบเตือนภัยในท้องถิ่น
ในท้องถิ่นต่าง ๆ ที่อาจได้รับภัยจากคลื่นสึนามิให้มีการติดตั้งระบบเตือนภัยแก่ประชาชน เช่น การส่งสัญญาณจากหอเตือนภัยที่สร้างไว้ตามจุดต่าง ๆ การออกข่าวด่วนทางสถานีวิทยุและสถานีโทรทัศน์ การติดตั้งป้ายบอกเส้นทางอพยพหนีภัยไปยังจุดปลอดภัยที่อยู่ใกล้ที่สุด พร้อมทั้งคำแนะนำในการหนีภัยตลอดจนการวางแผนและซ้อมปฏิบัติการตามแผนของผู้ที่เกี่ยวข้องเพื่อรับมือกับคลื่นสึนามิที่อาจเกิดขึ้นเมื่อใดก็ได้
การให้ความรู้แก่ประชาชนในเรื่องคลื่นสึนามิจะช่วยลดการสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินได้มาก เมื่อเกิดปรากฏการณ์คลื่นสึนามิขึ้นในพื้นที่เนื่องจากประชาชนในท้องถิ่นจะมีการระมัดระวังตนและรู้วิธีการหนีภัยได้ทันการณ์
ความรู้เรื่องคลื่นสึนามิอาจสรุปได้เป็น ๒ ส่วน คือ ความรู้เกี่ยวกับลักษณะและธรรมชาติของคลื่นสึนามิและความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติตนเมื่อมีคลื่นสึนามิเกิดขึ้นในพื้นที่
ก. ความรู้เกี่ยวกับลักษณะและธรรมชาติของคลื่นสึนามิ
ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับคลื่นสึนามิที่ควรทราบ มีดังนี้
ข. ความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติตนเมื่อมีคลื่นสึนามิเกิดขึ้นในพื้นที่
ในกรณีที่อยู่บนฝั่ง ให้ปฏิบัติตนดังนี้
ในกรณีที่อยู่ในเรือ ให้ปฏิบัติตนดังนี้