2,388 Views
Favorite
กว้าน
กว้าน เป็นเครื่องผ่อนแรงที่ใช้หลักการเดียวกันกับคาน งัดแต่เป็นแบบหมุน เช่น เครื่องตักน้ำใช้สำหรับกว้านยกถังน้ำ ขึ้นจากบ่อลึกๆ กว้านประกอบด้วยวงกลมสองวง มีขนาดใหญ่ วงหนึ่งและเล็กวงหนึ่ง หมุนรอบแกนเดียวกัน แขนยาวสำหรับ ออกแรงหมุนก็คือรัศมีของวงกลมใหญ่ ซึ่งเทียบเท่ากับระยะ แขนด้านยาวของคานงัด และแกนที่พันเชือกสำหรับยกน้ำหนัก ก็คือวงกลมวงเล็ก ซึ่งมีรัศมีเทียบเท่ากับระยะแขนด้านสั้นของ คานงัด ซึ่งมีจุดค้ำอยู่ที่ศูนย์กลางของวงกลมทั้งสองนั่นเอง ดังนั้น ถ้าแขนหมุนหรือรัศมีของวงกลมใหญ่ยาวเป็น ๑๐ เท่า ของรัศมีของวงกลมเล็ก กว้านเครื่องนี้ ก็จะยกน้ำหนักได้ ๑๐ เท่า ของแรงพยายามที่หมุนแขนกว้านนี้
ในเรือเดินสมุทรสมัยก่อน ใช้กว้านสำหรับถอนสมอเรือ โดยมีกะลาสีออกแรงดันที่แขนหมุนของกว้านแขนละคน และ เดินไปรอบๆ แกนกว้านซึ่งพันสายสมออยู่ ในลักษณะนี้ สมอ เรือซึ่งมีน้ำหนักมากจะถูกกว้านฉุดขึ้นมาได้โดยง่าย
