7 Views
จิตวิทยาการโน้มน้าวใจ คือ การใช้ความเข้าใจพฤติกรรม ความคิด และอารมณ์ของมนุษย์ เพื่อสื่อสารให้ผู้อื่นเปิดใจ ยอมรับ หรือเปลี่ยนมุมมองโดยสมัครใจ ไม่ใช่การหลอกลวงหรือบังคับ การโน้มน้าวใจที่ดี ต้องทำให้อีกฝ่าย
- รู้สึกปลอดภัย
- รู้สึกได้รับความเคารพ
- เห็นประโยชน์ร่วมกัน
ในชีวิตประจำวัน เราใช้การโน้มน้าวใจตลอดเวลา เช่น เสนอไอเดียในที่ประชุม, ขอความร่วมมือจากเพื่อนร่วมงาน, สื่อสารกับคนในครอบครัว, เจรจาต่อรองหรือขายสินค้า คนที่เข้าใจหลักจิตวิทยาการโน้มน้าวใจ มักสื่อสารได้ราบรื่น และประสบความสำเร็จมากกว่า
มนุษย์มีแนวโน้มเชื่อและคล้อยตามคนที่ดู “รู้จริง” และ “ไว้ใจได้” ตามหลักจิตวิทยา สมองจะประเมินความน่าเชื่อถือก่อนเนื้อหาเสมอ ความน่าเชื่อถือเกิดจาก
- ความรู้และประสบการณ์จริง
- ความสม่ำเสมอของคำพูดและการกระทำ
- การสื่อสารอย่างมั่นคง ไม่โอ้อวด
ในการทำงานให้มีความน่าเชื่อถือ เราควรเตรียมข้อมูลให้รอบด้าน อ้างอิงแหล่งที่มาที่ชัดเจน กล้ายอมรับเมื่อไม่รู้ คนที่ดูจริงใจ มักน่าเชื่อถือกว่าคนที่พยายามดูเก่ง
เรามักเปิดใจให้คนที่รู้สึกว่า “เป็นพวกเดียวกัน” ไม่ว่าจะเป็นความคิด ประสบการณ์ หรือค่านิยม ในเชิงจิตวิทยาความคล้ายคลึงช่วยลดความระแวง และกระตุ้นความรู้สึกปลอดภัยทางใจ การนำไปปรับใช้เริ่มจากหาจุดร่วมก่อนความต่าง ลองใช้ภาษาที่อีกฝ่ายคุ้นเคย ให้อกฝ่ายแสดงความเข้าใจในมุมมองของเขา คนมักเชื่อคนที่ “เข้าใจเขา” มากกว่าคนที่ “พยายามชนะเขา”
เมื่อเราได้รับบางสิ่ง สมองจะเกิดแรงผลักดันภายในให้ตอบแทน ตัวอย่างในชีวิตจริงให้นำไปปรับใช้ คือการช่วยเหลือเล็ก ๆ กับผู้อื่น การให้คำแนะนำที่จริงใจ การแบ่งปันข้อมูลที่มีคุณค่า สิ่งสำคัญ การให้ต้องไม่แฝงแรงกดดัน หากอีกฝ่ายรู้สึกถูกบังคับ ผลจะตรงข้ามทันที การให้ก่อน คือการสร้างความไว้วางใจ ไม่ใช่การซื้อใจ
มนุษย์ต้องการรักษาภาพลักษณ์ของตัวเอง ให้สอดคล้องกับสิ่งที่เคยพูดหรือทำไว้ ในเชิงจิตวิทยาการเปลี่ยนจุดยืนบ่อย ทำให้สมองรู้สึกไม่มั่นคง การนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน อาจเริ่มจากข้อตกลงเล็ก ๆ ให้เขามีส่วนร่วมในการตัดสินใจ หรือย้ำเป้าหมายที่ทำร่วมกัน เมื่อคนเลือกด้วยตัวเอง เขาจะอยากรักษาการเลือกนั้น
การฟังอย่างแท้จริง คือการโน้มน้าวโดยไม่ต้องพูดมาก การฟังที่ดีคือ ต้องไม่ขัดจังหวะในขณะที่ผู้อื่นกำลังพูด หรือตั้งคำถามอย่างเข้าใจในสิ่งที่ได้ฟัง ในทางจิตวิทยาเมื่อคนรู้สึกว่าถูกฟัง เขาจะเปิดใจและลดแรงต้านลงทันที
มนุษย์ต้องการอิสระในการตัดสินใจ การบังคับจะยิ่งเป็นการกระตุ้นการต่อต้าน ทำให้รู้สึกถูกควบคุม แต่การให้ทางเลือก จะทำให้รู้สึกมีอำนาจตัดสินใจ ช่วยเพิ่มโอกาสการยอมรับได้ ตัวอย่างเช่น แทนที่จะพูดว่า “ต้องทำแบบนี้” เปลี่ยนเป็น “คุณคิดว่าแบบไหนเหมาะกว่ากัน”
การโน้มน้าวที่ดี คือการสร้างผลลัพธ์ที่ทุกฝ่ายรู้สึกดีร่วมกัน ดังนั้น หัวใจสำคัญของหลักจิตวิทยาการโน้มน้าวใจ คือ
- ไม่หลอกลวง
- ไม่เอาเปรียบ
- เคารพการตัดสินใจของผู้อื่น