ความฝันที่จะได้ใช้ชีวิตหลังเกษียณอย่างสุขสบายโดยไม่ต้องกังวลเรื่องเงิน คือเป้าหมายสูงสุดของคนทำงานทุกคน แต่คำถามที่ค้างคาใจอยู่เสมอคือ "จะทำอย่างไรให้มีเงินพอใช้ไปจนตลอดชีวิต?" การเริ่มต้น วางแผนเกษียณ ตั้งแต่วันนี้ ไม่ได้หมายถึงการอดออมจนเกินไป แต่คือการสร้างระบบที่จะทำให้เรามี เงินออมเกษียณ ที่มั่นคงและยั่งยืน

บทความนี้จะนำเสนอวิธีคิดและขั้นตอนที่สำคัญ เพื่อให้เราสามารถ วางแผนเกษียณอย่างไรให้มีเงินใช้ไม่ขาดมือ ตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำงานไปจนถึงวันที่เราวางมือจากงานได้อย่างมั่นใจ

"ภาพชีวิตหลังเกษียณ" ของเราเป็นแบบไหน?

ก่อนจะเริ่มคำนวณตัวเลข สิ่งแรกที่ต้องทำคือการสร้าง "ภาพ" ของชีวิตหลังเกษียณในอุดมคติของเราเสียก่อน
เราอยากใช้ชีวิตแบบไหน? ลองจินตนาการดูว่าเราอยากใช้ชีวิตอย่างไรในแต่ละวัน เราอยากเดินทางท่องเที่ยวรอบโลกหรือไม่? อยากใช้เวลาปลูกต้นไม้หรือทำอาหาร? หรืออยากจะใช้เวลาอยู่กับครอบครัวมากขึ้น? ภาพชีวิตที่ชัดเจนจะช่วยให้เราประเมินค่าใช้จ่ายได้แม่นยำขึ้น
คำนวณเงินเฟ้อ สิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึงคือ "เงินเฟ้อ" หรือค่าครองชีพที่สูงขึ้นตามกาลเวลา หากเราต้องการใช้เงินเดือนละ 30,000 บาทในวันนี้ อีก 30 ปีข้างหน้า เงินจำนวนนี้อาจไม่เพียงพอ ดังนั้นเราต้องคำนวณค่าใช้จ่ายในอนาคตโดยเผื่ออัตราเงินเฟ้อเข้าไปด้วย

คำนวณเงินที่ต้องใช้และ "ช่องว่าง" ที่ต้องเติม

เมื่อเรามีภาพชีวิตที่ชัดเจนแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการเปลี่ยนภาพนั้นให้เป็นตัวเลข
1. ประเมินค่าใช้จ่ายหลังเกษียณ หากเราวางแผนจะเกษียณที่อายุ 60 ปี และคาดว่าจะมีชีวิตอยู่ถึงอายุ 85 ปี (เป็นเวลา 25 ปี) ลองประเมินค่าใช้จ่ายเฉลี่ยต่อเดือนในชีวิตหลังเกษียณ (เช่น เดือนละ 20,000 บาท) จากนั้นนำมาคำนวณเป็นยอดรวมที่เราต้องมี
ตัวอย่าง: (20,000 บาท/เดือน x 12 เดือน) x 25 ปี = 6,000,000 บาท (ไม่รวมเงินเฟ้อ)
2. คำนวณ "ช่องว่าง" ประเมินว่าปัจจุบันเรามีเงินออมและแหล่งรายได้หลังเกษียณที่แน่นอนอยู่แล้วเท่าไหร่ (เช่น เงินจากกองทุนประกันสังคม, กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ) จากนั้นนำยอดรวมที่ต้องใช้ทั้งหมด มาลบด้วยยอดเงินที่เรามีอยู่แล้ว ส่วนต่างที่เหลือคือ "ช่องว่าง" ที่เราต้องวางแผนหามาเติมเต็ม

วางแผน "แหล่งเงิน" เพื่อเกษียณ

มื่อรู้แล้วว่าต้องหาเงินเพิ่มอีกเท่าไหร่ เราก็สามารถเริ่มวางแผน ลงทุนเพื่อเกษียณ และจัดสรรเงินออมไปยังแหล่งต่างๆ ได้อย่างเป็นระบบ 

1. เงินออมภาคบังคับ

- กองทุนประกันสังคม เป็นแหล่งรายได้ขั้นพื้นฐานที่เราจะได้รับเป็นเงินบำนาญรายเดือนเมื่อเกษียณ
- กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ/กองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ เงินส่วนนี้มาจากการหักจากเงินเดือนของเราและเงินสมทบจากนายจ้าง ซึ่งถือเป็นเงินก้อนใหญ่ที่จะช่วยเสริมเงินเกษียณของเราได้

2. เงินออมภาคสมัครใจ

- กองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ (RMF) เป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับการ วางแผนเกษียณ โดยเฉพาะ มีข้อดีคือสามารถนำเงินที่ลงทุนไปลดหย่อนภาษีได้ และเน้นการลงทุนในระยะยาวเพื่อสร้างผลตอบแทนที่ดี
- ประกันชีวิตแบบบำนาญ เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการความมั่นคง เพราะให้ผลตอบแทนเป็นเงินรายงวดที่แน่นอนและสม่ำเสมอไปจนตลอดชีวิต
- ลงทุนในหุ้นและกองทุนรวม เป็นวิธีสร้างความมั่งคั่งที่ได้รับความนิยม เราสามารถเลือกลงทุนในสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงสูงขึ้น เพื่อให้เงินของเราเติบโตได้รวดเร็วตามระยะเวลาที่เรามีอยู่

ลงมือปฏิบัติและติดตามผลอย่างสม่ำเสมอ

การวางแผนเป็นเพียงแค่การเริ่มต้น แต่การลงมือทำอย่างมีวินัยต่างหากที่จะทำให้เราไปถึงเป้าหมา
1. ลงทุนสม่ำเสมอ (DCA) แทนที่จะรอมีเงินก้อนใหญ่แล้วค่อยลงทุน ควรเริ่มต้นลงทุนด้วยเงินจำนวนเท่าๆ กันทุกเดือน วิธีนี้จะช่วยลดความเสี่ยงจากความผันผวนของตลาดได้เป็นอย่างดี และสร้างวินัยในการออมไปในตัว
2. กระจายความเสี่ยง อย่าทุ่มเงินทั้งหมดไปที่การลงทุนเพียงอย่างเดียว แต่ให้กระจายเงินไปในหลายๆ สินทรัพย์ เช่น หุ้น, กองทุนรวม, อสังหาริมทรัพย์ หรือประกันชีวิต
3. ทบทวนแผนเป็นระยะ ชีวิตมีการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ ควรทบทวนแผน เกษียณสุข ของเราอย่างน้อยปีละครั้ง เพื่อปรับเปลี่ยนให้เข้ากับสถานการณ์ทางการเงินที่เปลี่ยนไป และดูว่าเรากำลังเดินไปตามเป้าหมายที่วางไว้หรือไม่

การเริ่มต้นวางแผนเกษียณตั้งแต่วันนี้อาจดูเหมือนยังเป็นเรื่องไกลตัว แต่การลงมือทำตั้งแต่เนิ่นๆ จะทำให้เรามีเวลามากขึ้นในการให้เงินของเราเติบโต และเราจะสามารถบรรลุ อิสรภาพทางการเงิน และใช้ชีวิตในแบบที่เราต้องการหลังเกษียณได้อย่างสบายใจและไม่ขาดมือ

แหล่งข้อมูลอ้างอิง
“ทำไมต้องวางแผนเกษียณ?” 
วางแผนเกษียณยังไง มีเงินใช้ไปทั้งชาติ 
วางแผนเกษียณอย่างไรให้มีเงินใช้อย่างเพียงพอ