ความเข้าใจผิดที่พบบ่อยของมนุษย์เงินเดือนคือการคิดว่าเรื่องภาษีเป็นเรื่องที่ทำแค่ช่วงสิ้นปี ซึ่งเป็นแนวคิดที่อาจทำให้เราเสียโอกาสสำคัญในการประหยัดภาษีไปอย่างน่าเสียดาย การวางแผนภาษีไม่ใช่การซื้อของเพื่อลดหย่อนอย่างเร่งด่วนในเดือนธันวาคม แต่ควรเป็นกระบวนการที่ทำอย่างต่อเนื่องตลอดทั้งปี หากเราต้องการ วางแผนภาษี อย่างเป็นระบบ เพื่อให้ได้ สิทธิลดหย่อนภาษี อย่างครบถ้วน และไม่ต้องเสียเงินไปกับการจ่ายภาษีเกินความจำเป็น บทความนี้จะนำเสนอ 5 ขั้นตอนวางแผนภาษีรายปีสำหรับมนุษย์เงินเดือน ที่จะเปลี่ยนเรื่องยากให้กลายเป็นเรื่องง่ายและคุ้มค่าสำหรับเรา

เมื่อเราทำตามขั้นตอนเหล่านี้ การยื่นภาษีปลายปีจะกลายเป็นเรื่องที่ง่ายและไร้กังวลอย่างแน่นอน มาเริ่มกันเลย

ขั้นตอนที่ 1 รู้จักรายได้และภาระภาษีของตัวเอง

การเริ่มต้นวางแผนภาษีที่ดีที่สุดคือการทำความเข้าใจสถานะทางการเงินของตัวเองอย่างถ่องแท้
1.1 สำรวจรายได้ทั้งหมด นอกจากเงินเดือนประจำแล้ว ให้รวบรวมรายได้อื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นตลอดทั้งปี เช่น เงินโบนัส, ค่าล่วงเวลา (OT), รายได้เสริมจากงานพิเศษ หรือรายได้จากทรัพย์สิน
1.2 ประเมินเงินได้สุทธิที่ต้องเสียภาษี คำนวณเงินได้ที่เข้าเกณฑ์การคำนวณภาษี โดยใช้สูตร: (รายได้ทั้งหมด - ค่าใช้จ่าย - ค่าลดหย่อนส่วนตัวและอื่นๆ ที่มีอยู่แล้ว) = เงินได้สุทธิที่ต้องจัดการ
การรู้ตัวเลขนี้จะช่วยให้เรามองเห็นภาพชัดเจนว่าเราต้องหาค่าลดหย่อนเพิ่มเติมอีกเท่าไหร่เพื่อให้ฐานภาษีของเราลดลงไปอยู่ในอัตราที่เหมาะสม

ขั้นตอนที่ 2 สำรวจสิทธิลดหย่อน "อัตโนมัติ" ที่มีอยู่แล้ว

นี่คือ "แต้มต่อ" ที่เรามีอยู่แล้วโดยไม่ต้องใช้เงินเพิ่ม ควรนำสิทธิเหล่านี้มาใช้ก่อนเป็นอันดับแรก
2.1 ค่าลดหย่อนส่วนตัว 60,000 บาท (ทุกคนใช้ได้)
2.2 ค่าลดหย่อนคู่สมรส/บุตร/บิดามารดา หากเรามีภาระครอบครัวที่เข้าเกณฑ์ตามกฎหมาย อย่าลืมใช้สิทธิลดหย่อนในส่วนนี้
2.3 เบี้ยประกันสังคม เป็นเงินที่ถูกหักจากเงินเดือนทุกเดือนอยู่แล้ว อย่าลืมนำมาใช้เป็นสิทธิลดหย่อน
2.4 ดอกเบี้ยเงินกู้ซื้อที่อยู่อาศัย สำหรับผู้ที่มีภาระผ่อนบ้าน สามารถนำดอกเบี้ยที่จ่ายจริงมาลดหย่อนได้สูงสุด 100,000 บาท
การเคลียร์สิทธิเหล่านี้ในตอนต้นปีจะช่วยให้เราเห็นตัวเลขที่แท้จริงที่เราต้องวางแผนเพิ่มเติมในขั้นตอนต่อไป

ขั้นตอนที่ 3 วางแผน "ค่าลดหย่อนเชิงกลยุทธ์"

หลังจากหักค่าลดหย่อนที่มีอยู่แล้ว เราจะเหลือ "เงินได้สุทธิที่ต้องจัดการ" ซึ่งเป็นเงินที่เราต้องหาตัวช่วยมาลดหย่อนให้เหมาะสม การเลือกใช้สิทธิในขั้นนี้ต้องคำนึงถึงเป้าหมายทางการเงินในระยะยาวของเราเป็นหลัก
3.1 ประกันชีวิตและประกันสุขภาพ หากเรายังไม่มีประกันชีวิตหรือประกันสุขภาพ การซื้อประกันเพื่อลดหย่อนภาษีถือเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าที่สุด เพราะนอกจากจะได้สิทธิลดหย่อนแล้ว ยังได้เกราะป้องกันความเสี่ยงในชีวิตด้วย
3.2 กลุ่มการออมและการลงทุน นี่คือหัวใจสำคัญของการวางแผนภาษีเชิงรุก เราสามารถเปลี่ยนเงินที่ต้องจ่ายภาษีให้เป็นเงินออมและเงินลงทุนเพื่ออนาคตได้ โดยพิจารณาตัวเลือกเหล่านี้ เช่น
- กองทุนรวมเพื่อการออม (SSF) เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการลงทุนระยะยาว (ถือครอง 10 ปี) โดยไม่จำกัดเป้าหมายการเงิน
- กองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ (RMF)เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการออมเพื่อการเกษียณอย่างจริงจัง
- เบี้ยประกันชีวิตแบบบำนาญ เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการความมั่นคงหลังเกษียณด้วยเงินบำนาญที่แน่นอน
- กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ (Provident Fund) หากบริษัทของเรามีกองทุนนี้อยู่แล้ว อย่าลังเลที่จะสมทบเงินให้เต็มจำนวนเพื่อรับสิทธิประโยชน์สูงสุด

ขั้นตอนที่ 4 ลงมือปฏิบัติและติดตามผลตลอดปี

การวางแผนจะไร้ประโยชน์หากไม่มีการลงมือทำ การซื้อผลิตภัณฑ์ลดหย่อนภาษีควรกระจายไปตลอดทั้งปี ไม่ใช่การซื้อครั้งใหญ่ในเดือนสุดท้าย
4.1 ทยอยลงทุนแบบสม่ำเสมอ (DCA) การลงทุนใน SSF หรือ RMF แบบรายเดือนจะช่วยเฉลี่ยต้นทุนและลดความเสี่ยงได้ดีกว่าการลงทุนแบบก้อนใหญ่เพียงครั้งเดียว
4.2 เก็บเอกสารให้ครบถ้วน ไม่ว่าจะเป็นใบรับรองการซื้อประกัน, หนังสือรับรองจากกองทุน, หรือเอกสารการจ่ายดอกเบี้ยต่างๆ ควรเก็บรักษาไว้ให้ดีเพื่อใช้เป็นหลักฐานในการยื่นภาษี
4.3 ทบทวนแผนเป็นระยะ ลองตรวจสอบแผนการเงินของเราทุก 3-6 เดือน หากมีรายได้พิเศษเพิ่มขึ้น หรือมีค่าใช้จ่ายบางอย่างเปลี่ยนแปลงไป เราจะได้ปรับแผนการลดหย่อนให้เหมาะสมทันที

ขั้นตอนที่ 5 ยื่นภาษีอย่างถูกต้องและมั่นใจ

เมื่อถึงช่วงต้นปีถัดไป การยื่นภาษีจะกลายเป็นเรื่องง่ายเพราะเรามีข้อมูลครบถ้วนแล้ว
5.1 เตรียมเอกสาร รวบรวมเอกสารที่เกี่ยวข้องทั้งหมด โดยเฉพาะหนังสือรับรองภาษีหัก ณ ที่จ่าย (ใบ 50 ทวิ) จากบริษัท
5.2 ยื่นภาษีออนไลน์ การยื่นภาษีผ่านเว็บไซต์ของกรมสรรพากร (e-Filing) เป็นวิธีที่สะดวกและง่ายที่สุด เพราะระบบจะช่วยคำนวณภาษีให้อัตโนมัติ และช่วยลดโอกาสในการกรอกข้อมูลผิดพลาด

การ วางแผนภาษีสำหรับมนุษย์เงินเดือน ตั้งแต่ต้นปีเป็นเรื่องที่ชาญฉลาด เพราะมันไม่เพียงแค่ช่วยประหยัดเงินในกระเป๋า แต่ยังช่วยให้เราได้ใช้สิทธิประโยชน์ต่างๆ อย่างเต็มที่ และเปลี่ยนเรื่องภาษีที่เคยเป็นภาระให้กลายเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องมือในการสร้างความมั่นคงทางการเงินให้กับตัวเอง

แหล่งข้อมูลอ้างอิง
3 ขั้นตอนวางแผนภาษี ฉบับมนุษย์เงินเดือน 

มนุษย์เงินเดือนอย่างเรา ต้องไม่พลาดใช้สิทธิลดหย่อนภาษี 

SSF คืออะไร – ทบทวน RMF ที่เปลี่ยนไป: เข้าใจกองทุนภาษี อีกก้าวสู่ความสำเร็จทางการเงิน