การ ลดหย่อนภาษี คือหัวใจสำคัญของการวางแผนภาษีอย่างชาญฉลาด หากเราไม่ใช้สิทธิเหล่านี้ให้ครบถ้วน เราก็อาจจ่ายภาษีมากกว่าที่จำเป็น มาดูกันว่าสิทธิลดหย่อนที่มนุษย์เงินเดือนต้องรู้มีอะไรบ้าง

1. กลุ่มค่าลดหย่อนส่วนตัวและครอบครัว

- ค่าลดหย่อนส่วนตัว : 60,000 บาท (ทุกคนสามารถใช้ได้)
- ค่าลดหย่อนคู่สมรส : 60,000 บาท (สำหรับคู่สมรสที่ไม่มีรายได้)
- ค่าลดหย่อนบุตร : 30,000 บาทต่อคน (ไม่จำกัดจำนวน)
- ค่าลดหย่อนบิดามารดา : 30,000 บาทต่อคน (สำหรับบิดามารดาที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปและมีรายได้ไม่เกิน 30,000 บาทต่อปี)

2. กลุ่มประกันชีวิตและสุขภาพ

- เบี้ยประกันชีวิตและสุขภาพ : สามารถนำมาลดหย่อนได้สูงสุด 100,000 บาท
- เบี้ยประกันสุขภาพของบิดามารดา : สามารถนำมาลดหย่อนได้สูงสุด 15,000 บาทต่อคน

3. กลุ่มการออมและการลงทุนเพื่อการเกษียณ

- กองทุนรวมเพื่อการออม (SSF) : ลงทุนในกองทุนรวมเพื่อลดหย่อนภาษีได้สูงสุด 30% ของเงินได้ แต่ไม่เกิน 200,000 บาท โดยมีเงื่อนไขการถือครอง
- กองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ (RMF) : ลงทุนในกองทุนรวมเพื่อการเกษียณ โดยสามารถลดหย่อนได้สูงสุด 30% ของเงินได้ แต่ไม่เกิน 500,000 บาท
- กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ (Provident Fund) : เงินที่นายจ้างและเราสมทบเข้ากองทุน จะสามารถนำมาลดหย่อนภาษีได้ตามกฎหมาย
- เบี้ยประกันชีวิตแบบบำนาญ : ลดหย่อนได้สูงสุด 15% ของเงินได้ แต่ไม่เกิน 200,000 บาท และเมื่อรวมกับ SSF/RMF/Provident Fund และกองทุนอื่นๆ จะต้องไม่เกิน 500,000 บาท

4. กลุ่มอื่นๆ

- ดอกเบี้ยเงินกู้ยืมเพื่อซื้อที่อยู่อาศัย : สามารถนำมาลดหย่อนได้สูงสุด 100,000 บาท
- เงินบริจาค : การบริจาคให้องค์กรการกุศลสามารถลดหย่อนได้ตามเงื่อนไขที่กำหนด

การคำนวณและการยื่นภาษี

เมื่อเรามีข้อมูลครบถ้วนแล้ว การ ยื่นภาษี ก็ไม่ใช่เรื่องน่ากังวลอีกต่อไป เริ่มจาก
- การรวบรวมเอกสาร เตรียมเอกสารที่จำเป็น เช่น หนังสือรับรองภาษีหัก ณ ที่จ่าย (ใบ 50 ทวิ) จากบริษัท และเอกสารการซื้อสินค้า/บริการที่มีสิทธิลดหย่อนภาษี
- การคำนวณ ใช้สูตรด้านบนเพื่อคำนวณภาษีที่เราต้องจ่ายด้วยตัวเอง หรือใช้โปรแกรมคำนวณภาษีของกรมสรรพากรเพื่อความแม่นยำ
- การยื่นภาษี เราสามารถยื่นภาษีได้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม ถึง 31 มีนาคม ของทุกปี โดยช่องทางที่สะดวกที่สุดคือการยื่นผ่านเว็บไซต์ของกรมสรรพากร (e-Filing) ซึ่งมีขั้นตอนที่ไม่ยุ่งยาก และระบบจะช่วยคำนวณภาษีให้อัตโนมัติ

เทคนิคการวางแผนภาษีสำหรับมนุษย์เงินเดือน

1. เริ่มต้นแต่เนิ่นๆ อย่ารอจนถึงปลายปีจึงจะเริ่มวางแผน การวางแผนภาษีควรเริ่มต้นตั้งแต่ต้นปี เพื่อให้เราสามารถทยอยซื้อผลิตภัณฑ์ทางการเงินเพื่อลดหย่อนภาษีได้อย่างสม่ำเสมอ
2. ใช้สิทธิให้ครบ ลองตรวจสอบสิทธิลดหย่อนที่เกี่ยวข้องกับเราให้ครบถ้วน อย่าปล่อยให้โอกาสหลุดลอยไป
3. มองการลดหย่อนให้เป็นการลงทุน ผลิตภัณฑ์อย่าง SSF หรือ RMF ไม่ได้แค่ช่วยลดหย่อนภาษี แต่ยังเป็นเครื่องมือในการออมและลงทุนเพื่อสร้างความมั่งคั่งในระยะยาวอีกด้วย การซื้อ SSF และ RMF จึงเป็นเสมือนการยิงปืนนัดเดียวได้นกสองตัว
4. ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ หากเรามีรายได้หลากหลายช่องทาง หรือมีภาระค่าใช้จ่ายที่ซับซ้อน การขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านภาษีหรือที่ปรึกษาทางการเงินจะช่วยให้เราวางแผนได้อย่างเหมาะสมและปลอดภัยที่สุด

การทำความเข้าใจและวางแผนภาษีอย่างมืออาชีพถือเป็นส่วนหนึ่งของทักษะทางการเงินที่สำคัญสำหรับมนุษย์เงินเดือนทุกคน เมื่อเราควบคุมเรื่องนี้ได้ เราก็จะสามารถบริหารจัดการเงินในกระเป๋าของเราได้อย่างมีประสิทธิภาพและสร้างความมั่นคงทางการเงินในระยะยาวได้อย่างแน่นอน

แหล่งข้อมูลอ้างอิง
“การวางแผนภาษี” 
วิธีคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาง่าย ๆ พร้อมตัวอย่าง