กฎหมายสุขภาพ เป็นเรื่องสำคัญที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับ เอกสารเดินทาง และข้อกำหนดของแต่ละประเทศ เมื่อคุณต้องเดินทางไปต่างประเทศ จำเป็นต้องเตรียมตัวให้พร้อม โดยเฉพาะเรื่อง วัคซีน ใบรับรองแพทย์ และประกันสุขภาพ เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายของประเทศปลายทาง
กฎหมายสุขภาพ เป็นข้อกำหนดที่แต่ละประเทศใช้เพื่อควบคุมการแพร่ระบาดของโรคติดต่อ และป้องกันความเสี่ยงด้านสุขภาพที่อาจเกิดขึ้นจากการเดินทางข้ามพรมแดน นักเดินทางทุกคนต้องปฏิบัติตามกฎหมายสุขภาพของประเทศปลายทาง รวมถึงเอกสารด้านสุขภาพที่จำเป็น เช่น ใบรับรองแพทย์ ใบรับรองการฉีดวัคซีน และประกันสุขภาพการเดินทาง
- กำหนดให้บางประเทศต้องมี ใบรับรองการฉีดวัคซีน (International Certificate of Vaccination or Prophylaxis - ICVP) เช่น วัคซีนไข้เหลือง
- ควบคุมมาตรการกักตัวสำหรับโรคติดต่อ เช่น โควิด-19 ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่
- พ.ร.บ. โรคติดต่อ พ.ศ. 2558 ควบคุมการเดินทางของบุคคลที่มีโรคติดต่อร้ายแรง
- พ.ร.บ. สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 คุ้มครองสิทธิด้านสุขภาพของคนไทยที่เดินทางไปต่างประเทศ
กฎอนามัยระหว่างประเทศ (IHR) เป็นข้อกำหนดที่จัดทำโดยองค์การอนามัยโลก (WHO) เพื่อควบคุมและป้องกันการแพร่ระบาดของโรคติดต่อข้ามพรมแดน โดยเน้นมาตรการต่อไปนี้
การควบคุมโรคติดต่อระหว่างประเทศ
- ประเทศปลายทางมีสิทธิ์กำหนดมาตรการกักตัว หรือห้ามเข้าประเทศในกรณีเกิดโรคระบาดร้ายแรง เช่น โควิด-19 ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ ไข้เลือดออก ฯลฯ
- บางประเทศอาจกำหนดให้ผู้เดินทางต้องมีผลตรวจสุขภาพ RT-PCR หรือ ATK ก่อนเข้าประเทศ
การกำหนดวัคซีนที่จำเป็นก่อนเดินทาง
- บางประเทศต้องการ ใบรับรองการฉีดวัคซีน (International Certificate of Vaccination or Prophylaxis - ICVP)
- ตัวอย่างเช่น วัคซีนไข้เหลือง (Yellow Fever Vaccine) เป็นข้อบังคับสำหรับการเดินทางไปแอฟริกา และอเมริกาใต้
มาตรการป้องกันที่สนามบิน และจุดผ่านแดน
- การตรวจคัดกรองสุขภาพที่ด่านตรวจคนเข้าเมือง
- ข้อกำหนดด้าน เอกสารสุขภาพ และประกันสุขภาพการเดินทาง
ก่อนเดินทางไปต่างประเทศ ควรเตรียมเอกสารด้านสุขภาพให้ครบถ้วนเพื่อลดปัญหาการถูกปฏิเสธเข้าประเทศ
2.1 ใบรับรองการฉีดวัคซีน (International Certificate of Vaccination - ICVP)
เป็นเอกสารที่ใช้ยืนยันว่าผู้เดินทางได้รับวัคซีนที่จำเป็นตามกฎหมายสุขภาพของประเทศปลายทาง
ตัวอย่างวัคซีนที่บางประเทศกำหนด ได้แก่
- วัคซีนไข้เหลือง (Yellow Fever Vaccine) บังคับสำหรับประเทศในแอฟริกา และอเมริกาใต้
- วัคซีนโปลิโอ (Polio Vaccine) บังคับสำหรับบางประเทศในเอเชีย และแอฟริกา
- วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น (Meningococcal Vaccine) จำเป็นสำหรับผู้เดินทางไปแสวงบุญที่ซาอุดีอาระเบีย
2.2 ใบรับรองแพทย์ (Fit to Fly Certificate)
- จำเป็นสำหรับ ผู้ที่มีโรคประจำตัว หญิงตั้งครรภ์ ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่ต้องการขออนุญาตพกยาเดินทาง
- บางสายการบินอาจกำหนดให้ผู้โดยสารต้องมี Fit to Fly Certificate ก่อนขึ้นเครื่อง
2.3 ประกันสุขภาพการเดินทาง (Travel Health Insurance)
- หลายประเทศกำหนดให้ต้องมี ประกันสุขภาพที่ครอบคลุมค่ารักษาพยาบาลระหว่างเดินทาง
- โดยเฉพาะประเทศใน กลุ่มเชงเก้น (Schengen Visa) ที่ต้องใช้ ประกันสุขภาพการเดินทางที่ครอบคลุมอย่างน้อย 30,000 ยูโร
2.4 เอกสารเกี่ยวกับยา และการพกยาเดินทาง
- หากต้องพกยาประจำตัว ควรมี ใบสั่งแพทย์ และใบรับรองจากแพทย์
- บางประเทศมีกฎหมายเข้มงวดเกี่ยวกับยา เช่น ญี่ปุ่น สิงคโปร์ และสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ควรตรวจสอบกฎระเบียบก่อนพกยาเดินทาง
3.1 พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558
- ควบคุมและป้องกันการแพร่ระบาดของโรคติดต่อ
- กำหนดให้บางกรณีต้องมี การกักตัว หรือมีใบรับรองแพทย์ก่อนเดินทาง
3.2 พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550
- คุ้มครองสิทธิด้านสุขภาพของคนไทยที่เดินทางไปต่างประเทศ
- กำหนดให้คนไทยต้องปฏิบัติตามกฎหมายสุขภาพของประเทศปลายทาง
3.3 ข้อกำหนดด้านวัคซีนสำหรับผู้เดินทางกลับไทย
คนไทยที่เดินทางกลับจากบางประเทศอาจต้องมี ใบรับรองวัคซีน หรือผลตรวจสุขภาพ ตามที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนด
1. ตรวจสอบข้อกำหนดด้านสุขภาพของประเทศปลายทาง ค้นหาข้อมูลจาก สถานทูต กระทรวงสาธารณสุข หรือเว็บไซต์ WHO
2. ตรวจสุขภาพ และฉีดวัคซีนล่วงหน้า ควรฉีดวัคซีนที่จำเป็น อย่างน้อย 4-6 สัปดาห์ก่อนเดินทาง
3. ซื้อประกันสุขภาพการเดินทาง เลือกแผนประกันที่ครอบคลุม ค่ารักษาพยาบาล กักตัว และอุบัติเหตุ
4. เตรียมเอกสารด้านสุขภาพให้ครบถ้วน ควรพกเอกสาร ทั้งในรูปแบบกระดาษและดิจิทัล เพื่อความสะดวก
ก่อนเดินทางไปต่างประเทศ คุณควรเตรียมเอกสารเกี่ยวกับสุขภาพให้ครบถ้วนเพื่อลดปัญหาการถูกปฏิเสธเข้าประเทศ
จำเป็นสำหรับบางประเทศ เช่น แอฟริกาใต้ บราซิล และบางประเทศในอเมริกาใต้ ที่กำหนดให้ผู้เดินทางต้องฉีดวัคซีนไข้เหลือง
จำเป็นสำหรับ ผู้ที่มีโรคประจำตัว หญิงตั้งครรภ์ และผู้สูงอายุ ที่ต้องแสดงหลักฐานว่ามีสุขภาพแข็งแรงพอสำหรับการเดินทาง
หลายประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา และประเทศในยุโรป (Schengen Visa) กำหนดให้ต้องมี ประกันสุขภาพที่ครอบคลุมค่ารักษาพยาบาลระหว่างเดินทาง
หากต้องพกยาประจำตัว ควรมี ใบสั่งแพทย์ และใบรับรองจากแพทย์ เพื่อใช้ยืนยันต่อเจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมือง
เพื่อให้การเดินทางของคุณปลอดภัย และเป็นไปตามกฎหมายสุขภาพสากล ควรเตรียมตัวตามขั้นตอนต่อไปนี้
ตรวจสอบจาก เว็บไซต์สถานทูต หรือกระทรวงสาธารณสุขของประเทศนั้น ๆ ว่ามีข้อกำหนดด้านวัคซีน หรือเอกสารสุขภาพอะไรบ้าง
ตัวอย่างวัคซีนที่บางประเทศกำหนด ได้แก่
- วัคซีนไข้เหลือง (Yellow Fever)
- วัคซีนโปลิโอ (Polio)
- วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น (Meningococcal)
ควรเลือกแผนประกันที่ครอบคลุม ค่ารักษาพยาบาล ค่ากักตัว และอุบัติเหตุระหว่างเดินทาง
แนะนำให้พก สำเนาเอกสารสุขภาพติดตัว และมีเวอร์ชัน ดิจิทัล เผื่อใช้ยื่นผ่านแอปพลิเคชันของสายการบิน หรือหน่วยงานตรวจคนเข้าเมือง
ข้อมูลอ้างอิง
กระทรวงการต่างประเทศ