การประเมินและการทดสอบทางจิตวิทยาเบื้องต้น เป็นกระบวนการที่ช่วยวัดและวิเคราะห์ลักษณะทางจิตใจ พฤติกรรม และความสามารถของบุคคล โดยใช้เครื่องมือและเทคนิคที่เป็นมาตรฐาน การประเมินทางจิตวิทยามีบทบาทสำคัญในด้านการศึกษา การบำบัด และการพัฒนาศักยภาพบุคคล 

การทดสอบทางจิตวิทยา คืออะไร

การทดสอบทางจิตวิทยาเป็นแนวทางที่ครอบคลุมและอิงตามหลักฐานในการวินิจฉัยปัญหาสุขภาพจิตที่เป็นพื้นฐาน การประเมินเหล่านี้จะดำเนินการในสภาพแวดล้อมที่ผ่อนคลายแต่ควบคุมได้โดยนักจิตวิทยาที่มีใบอนุญาต ซึ่งจะประเมินบุคคลที่อาจมีอาการป่วยที่เห็นได้ชัดหรืออาจยังไม่ได้รับการตรวจพบ การทดสอบทางจิตวิทยาเหล่านี้ได้รับการออกแบบมาเพื่อวัดส่วนต่างๆ ของจิตใจของบุคคล รวมถึงลักษณะบุคลิกภาพ ระดับสติปัญญา ความสามารถ และความเป็นอยู่ทางอารมณ์โดยรวม

รู้จัก 7 ประเภท แบบทดสอบทางจิตวิทยา

1. แบบทดสอบบุคลิกภาพ

แบบทดสอบบุคลิกภาพเป็นการประเมินที่ออกแบบมาเพื่อรับข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะบุคลิกภาพและพฤติกรรมโดยรวมของบุคคล การประเมินบุคลิกภาพจะเผยให้เห็นถึงความสามารถในการเข้าสังคม มาตรฐานทางจริยธรรม แนวโน้มที่จะเป็นคนเก็บตัวหรือเปิดเผย และแรงจูงใจในการขับเคลื่อนโดยทั่วไป

2. แบบทดสอบความสำเร็จ

การทดสอบความสำเร็จเป็นวิธีการระบุสติปัญญาทางอารมณ์ในสถานศึกษาและการฝึกอบรม แบบสอบถามเหล่านี้มักใช้เพื่อกำหนดตำแหน่งทางวิชาการที่เหมาะสมสำหรับนักเรียน แต่ยังมีประโยชน์ในการทดสอบทางจิตวิทยาเพื่อตัดความบกพร่องทางพัฒนาการบางประการออกไปด้วย

3. แบบทดสอบทัศนคติ

แบบทดสอบทัศนคติ ตามชื่อที่ระบุ คือ แบบทดสอบที่วัดความรู้สึกส่วนตัวของบุคคลต่อหัวข้อต่างๆ เช่น ความเชื่อส่วนบุคคล ค่านิยม ศาสนา และด้านอื่นๆ ที่ช่วยให้เข้าใจทัศนคติของบุคคลนั้นๆ ต่อชีวิตได้ดียิ่งขึ้น

4. การทดสอบความถนัด

การทดสอบความถนัด หรือที่เรียกว่าการทดสอบไอคิว เป็นการทดสอบความฉลาดประเภทหนึ่งที่ใช้เพื่อประเมินความสามารถโดยธรรมชาติและศักยภาพของผู้เข้าสอบในการประสบความสำเร็จในสาขาใดสาขาหนึ่ง การทดสอบประเมินผลเหล่านี้สันนิษฐานว่าบุคคลแต่ละคนมีจุดแข็งและจุดอ่อนที่แตกต่างกัน และลักษณะเฉพาะโดยกำเนิดของบุคคลเหล่านั้นมีอิทธิพลต่อความสำเร็จหรือความล้มเหลวในด้านต่างๆ

5. การทดสอบทางจิตวิทยา

การทดสอบทางจิตวิทยา เป็นการประเมินที่ออกแบบมาเพื่อประเมินความสามารถทางปัญญาของบุคคล รวมถึงความสามารถทางจิต ความสามารถทางภาษา ช่วงความสนใจ การจดจำ ทักษะการใช้เหตุผล ความสามารถในการแก้ปัญหา และอารมณ์ การทดสอบนี้วัดสถานะการทำงานของสมองได้อย่างมีประสิทธิภาพ และให้ข้อมูลเชิงลึกและคำแนะนำในการแก้ไขปัญหาหรือข้อกังวลต่างๆ

6. การทดสอบแบบฉายภาพ

แบบทดสอบแบบฉายภาพเป็นเครื่องมือประเมินบุคลิกภาพที่บุคคลต้องตอบสนองต่อสถานการณ์ คำพูด หรือภาพบางอย่าง และบางครั้งอาจถึงขั้นดึงความรู้สึกออกมาด้วย แบบทดสอบทางจิตวิทยาเหล่านี้ เช่น แบบทดสอบ Rorschach Inkblot แตกต่างจากแบบทดสอบปรนัย เพราะไม่มีคำตอบที่ถูกหรือผิด และคำตอบอาจมีความหลากหลาย

7. การทดสอบโดยการสังเกต (โดยตรง)

การทดสอบการสังเกตโดยตรงเป็นรูปแบบหนึ่งของการประเมินทางจิตวิทยาที่เกี่ยวข้องกับการสังเกตบุคคลต่างๆ ที่มีส่วนร่วมในกิจกรรมที่กำหนดไว้ล่วงหน้าในสภาพแวดล้อมที่ควบคุม เทคนิคนี้ใช้เป็นหลักในการตรวจสอบพฤติกรรมและระดับความสามารถของเด็ก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการโต้ตอบทางสังคมกับเพื่อนและสมาชิกในครอบครัว

ประโยชน์ของการประเมินและการทดสอบทางจิตวิทยา

- ช่วยวินิจฉัยและแก้ไขปัญหา

เช่น การระบุสาเหตุของความเครียดหรือปัญหาพฤติกรรม

- ส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพ

ช่วยให้บุคคลสามารถพัฒนาตนเองในด้านที่ถนัดหรือแก้ไขจุดอ่อน

- สร้างความเข้าใจในความแตกต่างของบุคคล

ช่วยส่งเสริมการอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขในสังคม

การประเมินและการทดสอบทางจิตวิทยาเบื้องต้น  เป็นส่วนหนึ่งของวิชาในคณะครุศาสตร์ สาขาวิชาจิตวิทยาการแนะแนว น้อง ๆ ที่สนใจเรียนควรศึกษาไว้เป็นพื้นฐานข้อมูล การทดสอบทางจิตวิทยาเบื้องต้น เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์อย่างยิ่งในการทำความเข้าใจพฤติกรรมและจิตใจของบุคคล การใช้เครื่องมือที่เหมาะสมและการวิเคราะห์ผลอย่างถูกต้องช่วยให้เราสามารถพัฒนาตนเองและช่วยเหลือผู้อื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แหล่งข้อมูล

การทดสอบและการประเมินทางจิตวิทยาทำงานอย่างไร?