รูบิค (Rubik) เป็นของเล่นทรงสี่เหลี่ยมลูกบาศก์ที่ถูกประดิษฐ์ขึ้นในปีค.ศ. 1974 ที่ได้ตั้งชื่อมาจากผู้คิดค้น Ernő Rubik โดยดั้งเดิมรูบิคมีรูปทรงคล้ายลูกบาศก์มี 6 ด้านและมีชิ้นส่วนย่อยแต่ละด้าน ด้านละ 9 ชิ้นโดยทั้ง 6 ด้านจะมีสีที่แตกต่างกันออกไป บริเวณด้านในของรูบิคจะมีแกนกลางที่สามารถช่วยทำให้แต่ละด้านแต่ละชิ้นส่วนหมุนไปมาได้
รูบิค เป็นของเล่นยอดฮิตที่เด็ก ๆ หรือผู้ใหญ่นิยมเอาไว้เล่นแก้เบื่อได้เป็นอย่างดี นอกจากจะได้ความสนุกแล้ว ยังช่วยฝึกสมองความจำ สายตา รวมถึงทักษะต่าง ๆ เช่น ความคิดสร้างสรรค์ การคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ดีอีกด้วย โดยเฉพาะกับเด็ก ๆ ที่รูบิคเหมือนจะช่วยเสริมสร้างการเรียนรู้ ฝึกการใช้กล้ามเนื้อ ฝึกความอดทน และฝึกทำสมาธิไปในตัว
นอกจากรูบิคแบบดั้งเดิมที่มีลักษณะคล้ายลูกบาศก์ขนาดด้าน 3x3 ยังมีรูบิครูปทรงอื่น ๆ อีกมากมายเพื่อให้ผู้เล่นได้ลองแก้โจทย์ที่หลากหลายอีกด้วย
ส่วนที่ 1 : Center (ตรงกลาง) จะเป็นส่วนที่บอกว่าหน้านั้น ๆ ของรูบิคสีอะไรซึ่งแต่ละสีจะมี 1 ชิ้นเท่านั้น
ส่วนที่ 2 : Edge (ขอบ) ส่วนนี้ใน 1 ชิ้นจะมี 2 สีทำให้มีทั้งหมด 12 ชิ้น
ส่วนที่ 3 : Corner (มุม) โดย 1 ชิ้นจะมี 3 สีและทั้งหมดจะมี 8 ชิ้น
เมื่อเรารู้จักส่วนประกอบของรูบิค และสัญลักษณ์ต่าง ๆ กันไปแล้ว ต่อไปเป็นวิธีการเล่นรูบิค 3×3 ให้เร็วโดยแบ่งออกเป็น 3 แถว ดังนี้
1. ขั้นตอน รูบิคขาวล้อมเหลือง
เริ่มแรกให้ยึดด้านที่มีสีเหลืองตรงกลางเป็นด้านบน จากนั้นสามารถทำตามวิธีต่าง ๆ ดังนี้
กรณีที่ 1 : หากสีขาวอยู่แถวด้านซ้ายหรือขวาให้หมุนแถวขวา หรือแถวซ้ายที่มีสีขาวขึ้น หรือลง เพื่อให้พอดีกับสีเหลืองตรงกลาง
กรณีที่ 2 : สีขาวอยู่แถวด้านบนหรือล่าง ให้หมุนด้านหน้าไปทางขวาจากนั้นจะได้รูบิคในลักษณะเดียวกรณีที่ 1 ให้ทำตามนั้นต่อเลย
กรณีที่ 3 : หากสีขาวอยู่ด้านล่าง สังเกตว่าจะตรงข้ามกับสีเหลืองด้านบนที่ยึดเป็นหลักให้ทำการพลิกรูบิกไปทางด้านขวา 1 ครั้ง จากนั้นให้ทำการหมุนสีขาวแดงด้านขวาขึ้น 2 ครั้งก็จะได้รูบิคสีขาวล้อมเหลือง
2. ขั้นตอน ขาวล้อมขาว
ขั้นตอนต่อจากการทำขาวล้อมเหลืองโดยใช้แนวทางยึดด้านขาวล้อมเหลืองอยู่ด้านบน ดังนี้
- ให้ทำการหมุนชิ้นรูบิคที่อยู่ตรงหน้าให้ตรงสีเซ็นเตอร์ด้านหน้าที่เราถืออยู่ด้วยการบิดแถวด้านล่างไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะเจอสีเดียวกัน
- จากนั้นให้บิดรูบิคทางด้านหน้าไปทางขวา 2 ครั้ง
- ทำซ้ำข้อ 1 และ 2 อีก 3 ครั้งก็จะครบครบตามขอบสีขาวที่ล้อมเหลืองซึ่งจะเรียกขอบขาวล้อมเซ็นเตอร์ขาวว่า “ขาวล้อมขาว” นั่นเอง
3. ขั้นตอน เก็บมุม ทำแถวที่ 1
มาถึงขั้นตอนการเก็บมุมโดยขั้นตอนนี้ให้ยึดเซ็นเตอร์สีขาวอยู่ด้านบนและเซ็นเตอร์สีเหลืองอยู่ด้านล่างแล้วทำตามสูตรแก้รูบิค ดังนี้
กรณีที่ 1 : หากมุมสีขาวอยู่ด้านบน แต่คนละด้านกับสีเหลืองให้ทำการหมุนแถวด้านบนจนสีข้างๆ สีขาวตรงกับเซ็นเตอร์ของสีนั้น ๆ จากนั้นหันด้านดังกล่าวเข้าหาตนเองพร้อมหมุนแถวซ้ายขึ้นแถวบนไปทางขวาและหมุนแถวซ้ายลง
กรณีที่ 2 : หากมุมสีขาวอยู่ด้านบน ด้านเดียวกับสีเหลืองให้หมุนแถวด้านบนให้สีขาวและสีข้าง ๆ ทั้ง 2 สีตรงกับเซ็นเตอร์ของสีนั้น ๆ จนได้สีขาวอยู่ด้านบนมุมฝั่งขวา จากนั้นให้หมุนแถวขวาขึ้น แถวบนไปทางซ้ายและหมุนแถวขวาลง ต่อไปให้หมุนแถวบนไปทางขวาและทำซ้ำวิธีที่ 2 อีก 1 ครั้งและหมุนแถวขวาขึ้น แถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวขวาลง
กรณีที่ 3 : มุมสีขาวอยู่ล่างให้ทำการพลิกรูบิคเพื่อให้สีขาวอยู่มุมล่างด้านขวามือ แล้วค่อยเริ่มหมุนแถวขวาขึ้น แถวบนไปทางซ้ายและหมุนแถวขวาลง จากนั้นค่อย ๆ หมุนแถวบนไปทางขวา ซึ่งผลลัพธ์จะจะได้แถวที่ 1 เต็มและด้านขาวเต็มหน้า
1. ขั้นตอน เก็บขอบแถวที่ 2
โดยให้เริ่มแรกจากการยึดด้านที่มีเซ็นเตอร์สีเหลืองเป็นด้านบนเช่นเดิมแล้วทำตามวิธีแก้สูตรรูบิค ดังนี้
- ให้เลือกชิ้นขอบที่ไม่มีสีเหลือง จากนั้นบิดให้สีชิ้นขอบตรงกับสีเซ็นเตอร์
- แล้วหมุนแถวบนไปทางขวา ต่อมาให้หมุนแถวขวาขึ้นบนและหมุนแถวบนไปทางขวา อีกครั้งคือให้หมุนแถวขวาลงล่าง
- เมื่อทำข้อด้านบนเรียบร้อยให้ทำสลับฝั่งคือ หมุนแถวบนไปทางซ้ายและหมุนแถวซ้ายขึ้นบน
- จากนั้นให้หมุนแถวบนไปทางซ้ายและหมุนแถวซ้ายลงล่างก็จะได้แถวที่สองเสร็จสมบูรณ์
1. ขั้นตอน ทำเครื่องหมายบวกสีเหลือง
โดยการยึดด้านที่มีเซ็นเตอร์สีเหลืองเป็นด้านบนเหมือนเดิมแล้วทำตามขั้นตอนดังต่อไปนี้
- ทำการหมุนแถวขวาลงล่าง แล้วหมุนแถวบนไปทางขวาจากนั้นให้หันรูบิคไปทางขวา 1 ครั้ง
- ต่อมาให้ทำการหมุนแถวล่างขึ้นบน แล้วหมุนแถวบนไปทางซ้าย พร้อมกับหมุนแถวซ้ายลงล่าง และหมุนด้านหน้าไปทางขวา 1 ครั้ง
กรณีมีขอบสีเหลืองเป็นรูปตัวไอ (I) ให้ทำวิธีทำข้างต้นซ้ำ 2 รอบ
กรณีมีขอบสีเหลืองเป็นรูปตัวแอล (L) ให้ทำวิธีทำข้างต้นซ้ำ 2 รอบ
2. ขั้นตอน ทำด้านเหลืองเต็ม
ขั้นตอนนี้ก็ยังคงยึดสีเหลืองไว้ด้านบนเสมอแล้วให้ดำเนินการต่อไปนี้
เริ่มจากการหมุนแถวขวาขึ้น แล้วหมุนแถวบนไปทางซ้าย จากนั้นหมุนแถวขวาลงและหมุนแถวบนไปทางซ้าย
เมื่อทำตามวิธีด้านบนครบให้ทำการหมุนแถวขวาขึ้น แล้วหมุนแถวบนไปทางซ้าย 2 ครั้งและหมุนแถวซ้ายลง
ขั้นตอนนี้ก็คงย้ำกันอีกรอบว่ายังคงยึดสีเหลืองไว้ด้านบนแล้วให้ดำเนินการต่อไปนี้
- โดยสังเกตมุมคู่ เมื่อเจอให้พลิกมุมคู่ไปอยู่ทางด้านขวามือแล้วพลิกด้านสีขาวหันเข้าหาตัวเอง โดยที่มุมคู่ยังอยู่ขวามือ
- ต่อมาให้หมุนแถวขวาลง 2 ครั้ง แล้วหมุนแถวล่างไปทางซ้าย 2 ครั้ง จากนั้นให้หมุนแถวขวาขึ้นบนและหมุนแถวบนไปทางซ้าย
- เมื่อหมุนครบตามด้านบนให้หมุนแถวขวาลง แล้วหมุนแถวล่างไปทางซ้าย 2 ครั้ง จากนั้นหมุนแถวขวาขึ้นบนพร้อมกับหมุนแถวบนไปทางขวาและหมุนแถวขวาขึ้นบน
ขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนสุดท้ายโดยให้เริ่มจากการยึดด้านสีเหลืองไว้เช่นเดิมจากนั้นให้ทำตามวิธีดังต่อไปนี้
- เริ่มจากหมุนด้านหลัง 2 ครั้ง แล้วหมุนแถวบนไปทางซ้ายพร้อมกับหมุนแถวขวาขึ้นบน
- จากนั้นหมุนแถวซ้ายขึ้นบน แล้วหมุนด้านหลัง 2 ครั้งและหมุนแถวขวาลงล่าง
- ทิ้งท้ายด้วยการหมุนแถวขวาลงล่าง แล้วหมุนแถวบนไปทางซ้ายพร้อมกับหมุนด้านหลัง 2 ครั้งก็จะทำให้ได้รูบิคสีเดียวกันครบทุกหน้า