การเข้ามหาวิทยาลัยมีการสอบหลายประเภท อาจทำให้หลายคนเกิดความสับสน “ข้อสอบวิชาเฉพาะ” เป็นอีกหนึ่งอย่างที่จัดสอบแยกออกมา ข้อสอบออกโดยมหาวิทยาลัยแต่ละที่แต่ละสาขา หลายคนอาจสงสัยว่า ข้อสอบวิชาเฉพาะ คือ อะไร สอบไปทำไม ใครบ้างต้องสอบ อยากรู้มาหาคำตอบกันเลย
การสอบวิชาเฉพาะคืออีกหนึ่งประเภทการสอบ ที่มีเพื่อใช้วัดความสามารถเฉพาะด้านโดยตรง วัดทักษะของผู้สมัครว่า มีความสามารถและทักษะในสาขาวิชาที่เลือกมากแค่ไหน ส่วนใหญ่เป็นข้อสอบที่แต่ละมหาวิทยาลัยออกสอบเอง จะเน้นเนื้อหาข้อสอบที่ตรงตามหลักสูตรที่เปิดสอน มีเกณฑ์การคัดเลือกเป็นของตัวเอง เพื่อคัดนักศึกษาที่เหมาะสมผ่านข้อสอบที่ออกโดยมหาวิทยาลัยนั้น ๆ
สอบเพื่อวัดทักษะเฉพาะด้านในสาขาวิชา ต่างจากการสอบ GAT/PAT ที่เน้นเนื้อหาวัดความถนัดแบบกลุ่มคณะ เนื้อหาข้อสอบจึงครอบคลุมในกลุ่มคณะนั้น ๆ ไม่ได้มีออกเนื้อหาเฉพาะแยกสาขาวิชา หากมหาวิทยาลัยไหนต้องการวัดทักษะเฉพาะด้านมากเป็นพิเศษ ก็จะมีกำหนดให้สอบวิชาเฉพาะเพิ่มเติมในการคัดเลือก และนำคะแนนมาใช้วัดผลการสอบติด
ข้อสอบวิชาเฉพาะ มีทั้งข้อสอบที่ใช้วัดความรู้เฉพาะด้าน ทั้งข้อสอบอัตนัย-ปรนัย ที่เน้นเนื้อหาข้อสอบเฉพาะด้านเกี่ยวกับสาขาวิชานั้น ๆ เป็นข้อสอบที่มหาวิทยาลัยออกสอบเอง ความยากง่ายของข้อสอบแต่ละมหาวิทยาลัยต่างกัน ตัวอย่างข้อสอบวิชาเฉพาะ เช่น ข้อสอบวัดความรู้ทางภาษาแต่ละประเภทอย่างละเอียด, วัดความรู้ด้านกฎหมาย, วัดความรู้สังคม-ประวัติศาสตร์, วัดความรู้วิทยาศาสตร์เฉพาะด้านในแต่ละสาขาวิชา, วัดความรู้ทฤษฎีศิลปะ-ศิลปกรรม-สถาปัตย์ เป็นต้น
นอกจากนี้ยังมีสอบภาคปฏิบัติ เช่น ทดสอบความถนัดด้านกีฬา, ทดสอบความถนัดด้านศิลปะ-ศิลปกรรม-สถาปัตย์ (Drawing, Painting เป็นต้น), วัดทักษะการเล่นดนตรี, วัดทักษะนาฏศิลป์, วัดทักษะการแสดง เป็นต้น
คนที่ต้องสอบวิชาเฉพาะคือ คนที่เลือกเรียนในสาขาวิชาที่เน้นเนื้อหาการเรียนเฉพาะทาง และต้องมีทักษะด้านการลงมือปฏิบัติ มีความรู้ที่เกี่ยวข้องในระดับที่ดี เป็นพื้นฐานมาก่อน จึงจะเหมาะสมกับการเรียนในสาขาวิชาที่มีการสอบวิชาเฉพาะ จำเป็นต้องสอบทุกคนไหม แนะนำให้ศึกษาที่ระเบียบการคัดเลือก ถ้ามหาวิทยาลัยไหนกำหนดสอบ ต้องการใช้คะแนนวัดทักษะจากข้อสอบที่ออกเอง ก็ต้องสอบ!
สำหรับใครที่สนใจเรียนในสาขาวิชาที่ต้องอาศัยทักษะเฉพาะด้าน แนะนำว่าควรทบทวนตัวเองให้รอบคอบก่อนว่า เรามีคุณสมบัติและทักษะที่ตรงและอยู่ในเกณฑ์ของสาขาวิชานั้น ๆ ไหม เช่น หากต้องการเรียนสถาปัตยกรรมศาสตร์ อาศัยความชอบศิลปะอย่างเดียวไม่ได้ ต้องมีทักษะการวาดภาพ มีพื้นฐานความรู้เฉพาะด้าน มีความคิดสร้างสรรค์ด้วย เพราะถ้าหากชอบแต่ขาดทักษะที่ต้องใช้ในการเรียนและทำงาน ก็สอบวิชาเฉพาะไม่ผ่าน! หรือลงเรียนเอกชนที่ไม่ต้องสอบ ก็เสี่ยงเรียนไม่ได้อีกเช่นกัน ฉะนั้นศึกษาและทบทวนตัวเองให้ดี ส่วนใครที่ชอบ มีทักษะเฉพาะด้านพร้อม ก็ฝึกฝีมือ หาความรู้เพิ่มเติม เตรียมลุยสนามชอบวิชาเฉพาะได้เลย!