วันนี้เราจะมาเรียนรู้ในเรื่องของความฉลาดทั้ง 2 ด้านนี้กันค่ะ
เรย์มอนด์ แคตเทล (Raymond Cattell) นักจิตวิทยาชาวอังกฤษ-อเมริกัน เป็นผู้คิดค้นทฤษฎีทางจิตวิทยาที่ว่าด้วยเรื่องความฉลาด 2 แบบคือ
1. ความฉลาดอันเกิดจากการฝึกฝนและประสบการณ์ (Crystallized Intelligence) “พรแสวง”
2. ความฉลาดอันติดตัวมาแต่กำเนิด (Fluid Intelligence) “พรสวรรค์”
ความฉลาดที่ติดตัวมาแต่เกิด เป็นความฉลาดที่ไม่ต้องอาศัยประสบการณ์จากในอดีต แต่เป็นความฉลาดที่มีติดตัวมาตั้งแต่กำเนิดนั่นเอง ความฉลาดประเภทนี้จะช่วยให้เราสามารถคิดวิเคราะห์ แยกแยะความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง ๆ ได้ ทำให้เรามีความสามารถในการมองปัญหา และเห็นถึงสิ่งต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นได้อย่างเป็นขั้นเป็นตอน คนที่มีความฉลาดประเภทนี้มาก ๆ จะสามารถพลิกแพลงแก้ไขสถานการณ์ต่าง ๆ ที่พบเจอได้ เข้าใจความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนได้เป็นอย่างดี นำไปสู่การแก้ไขปัญหาจากสิ่งที่มองเห็นได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถใช้ Fluid Reasoning หรือการให้เหตุผลที่ลื่นไหลรองรับเรื่องราวเหล่านั้นได้อย่างชาญฉลาด โดยอาศัยความฉลาดทางอารมณ์ และความฉลาดทางการเข้าสังคมเข้ามาช่วยเสริม
ความฉลาดแบบตกผลึก เป็นความฉลาดที่เกิดขึ้นจากการเรียนรู้ และเก็บเกี่ยวประสบการณ์ต่าง ๆ ที่ผ่านเข้ามาในชีวิต รวมไปถึงเป็นผลผลิตจากการคิดวิเคราะห์โดยใช้ความฉลาดที่ติดตัวมาแต่เกิด (Fluid Intelligence) มาประมวลผลด้วยนั่นเอง เมื่อเราผ่านเหตุการณ์ต่าง ๆ และผ่านการแก้ไขปัญหามาด้วยวิธีที่หลากหลาย จนทำให้เราเรียนรู้ผลลัพธ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากการกระทำของเราแล้ว จะส่งผลให้เราตกผลึกทางความคิด ทำให้เรามีความรู้ที่กว้างขึ้น ลุ่มลึกมากขึ้นนั่นเอง
สุภาพรรณ ศรีสุข (ครูแหม่ม)
ที่ปรึกษาวิชาการ โรงเรียนศิลปพัฒนาการสมองเด็ก K.D.S.