ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด (Baby Blue) เชื่อว่าเกิดจาก ฮอร์โมนที่ลดระดับลงอย่างรวดเร็วหลังคลอดทารก ส่งผลให้คุณแม่มีอาการอ่อนไหว อารมณ์แปรปรวน นอนไม่หลับ เบื่ออาหาร ร้องไห้ง่าย บางคนรู้สึกว่าตัวเองเป็นแม่ที่ไม่ดี กลัวว่าจะเลี้ยงลูกไม่ได้ ซึ่งสร้างความทรมานให้คุณแม่หลังคลอดเป็นอย่างมาก
อาการซึมเศร้าหลังคลอดนี้มักหายไปได้เองภายในไม่เกิน 2 สัปดาห์ แต่ในบางรายอาจไม่หาย และพัฒนาเป็น “โรคซึมเศร้า” ทำให้เกิดปัญหาร้ายแรงถึงขั้นฆ่าตัวตาย หรือพัฒนาเป็นอาการทางจิตได้ หากไม่ได้รับการดูแลอย่างถูกต้อง คุณแม่หลังคลอดจึงควรสังเกตอาการของตัวเอง หากรู้สึกว่าตนเองเข้าข่ายมีอาการโรคซึมเศร้า ให้รีบไปพบจิตแพทย์เพื่อทำการรักษาต่อไปฃ
เราอยากแนะนำให้คุณแม่หลังคลอดหมั่นสำรวจอาการของตัวเองอยู่เสมอ รวมทั้งคนรอบข้างก็ต้องช่วยสอดส่องดูแลและสังเกตอาการด้วยเช่นกัน กรมสุขภาพจิตชี้ว่า คุณแม่หลังคลอดบางคนไม่รู้ตัวว่ากำลังเผชิญภาวะซึมเศร้าหลังคลอด จึงทำให้เกิดปัญหาตามมา
นอกจากนี้ คุณแม่หลังคลอดอาจรับมือกับภาวะซึมเศร้าอย่างเข้าใจ ด้วยวิธีดังนี้
1. ศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับการเลี้ยงลูก เพื่อเพิ่มความมั่นใจ
2. ให้เวลาตัวเองได้พักผ่อน หรือทำกิจกรรมที่ชอบ โดยให้คนรอบข้างช่วยแบ่งเบาภาระในการเลี้ยงลูก
3. บอกสามีให้เข้าใจถึงภาวะที่อาจจะเกิดขึ้น เพื่อให้เตรียมรับมือ และช่วยกันดูแล
4. คนรอบข้างให้ความเข้าใจ ไม่ตำหนิหรือกดดัน รวมทั้งให้ความช่วยเหลือในการดูแลลูกอย่างเต็มที่
5. สามีไม่ควรตำหนิหรือวิจารณ์ภรรยา ทั้งเรื่องรูปร่างหน้าตา นิสัยที่เปลี่ยนไป หรือกดดันเรื่องบนเตียง แต่ควรทำความเข้าใจ และร่วมแก้ปัญหาไปด้วยกัน
6. หากอาการซึมเศร้าของคุณแม่คงอยู่นานเกิน 2 สัปดาห์ มีอาการมากขึ้น หรือมีความคิดอยากฆ่าตัวตาย ให้รีบไปพบจิตแพทย์