1,283 Views
Favorite
โรคขาดโปรตีนและแคลอรีเป็นโรคเกิดจากร่างกายได้กำลังงานโปรตีนไม่พอเป็นโรคที่พบบ่อยในเด็กที่อายุต่ำกว่า ๖ ปี ลักษณะอาการของโรคที่เห็นแตกต่างกันชัดเจนมี ๒ รูปแบบ คือ ควาชิออร์กอร์ (kwashiorkor) และมาราสมัส (marasmus)
เป็นโรคขาดโปรตีนและแคลอรีประเภทที่มีการขาดโปรตีนอย่างมากเด็กมีอาการบวมเห็นได้ชัดที่ขา ๒ ข้าง เส้นผมมีลักษณะบางเปราะและร่วงหลุดง่าย ตับโตมีอาการซึมและดูเศร้าไม่สนใจต่อสิ่งแวดล้อมผิวหนังบางและลอกหลุด
เป็นโรคขาดโปรตีนและแคลอรีประเภทที่ขาดทั้งกำลังงานและโปรตีนเด็กมีแขนขาลีบเล็กเพราะทั้งไขมันและกล้ามเนื้อถูกเผาผลาญมาใช้เป็นกำลังงานเพื่อการอยู่รอดลักษณะที่พบเห็นเป็นแบบหนังหุ้มกระดูกผิวหนังเหี่ยวย่นเหมือนหนังคนแก่ไม่มีอาการบวมและตับไม่โต
อย่างไรก็ตามอาจมีผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยที่มีลักษณะทั้งควาชิออร์กอร์และมาราสมัสในคนเดียวกันก็ได้
พบได้ในทุกภาคของประเทศไทยโดยเฉพาะอย่างยิ่งในชนบทและแหล่งเสื่อมโทรมในเมืองใหญ่โดยการใช้มาตรการการชั่งน้ำหนักตัวตามอายุเพื่อประเมินผลภาวะโภชนาการด้านโปรตีนและแคลอรีพบว่าเด็กแรกเกิดถึงอายุ ๕ ปี ซึ่งมีอยู่ทั่วประเทศประมาณ ๗ ล้านคนนั้นเป็นโรคขาดโปรตีนและแคลอรีเสีย ๔.๒ ล้านคน ซึ่งคิดได้เป็นร้อยละ ๖๓ ของเด็กวัยก่อนเรียนในจำนวนเด็กที่เป็นโรคขาดอาหารนี้ ๒ ล้านคนเริ่มขาดโปรตีนและแคลอรี ๒ ล้านคนอยู่ในพวกขาดโปรตีนและแคลอรีอย่างปานกลางและ ๒ แสนคนอยู่ในพวกขาดโปรตีนและแคลอรีอย่างรุนแรง
โรคขาดโปรตีนและแคลอรีมีผลร้ายต่อเด็กเองต่อครอบครัวและต่อประเทศชาติเด็กที่เป็นโรคมีน้ำหนักน้อยตัวเล็กอ่อนแอติดเชื้อโรคได้ง่ายเพราะมีภูมิต้านทางต่ำและเมื่อเกิดเป็นโรคก็ตายง่าย การศึกษายังพบด้วยว่าโภชนาการมีผลต่อการเจริญเติบโตของสมองที่สำคัญที่สุดคือตั้งแต่เด็กอยู่ในครรภ์แม่ในระยะ ๓ เดือนก่อนคลอดจนถึงขวบแรกของอายุถ้าเกิดเป็นโรคขาดโปรตีนและแคลอรีในช่วงนี้สมองเด็กจะไม่เจริญและมีผลสืบเนื่องไปถึงโตได้การเรียนรู้ต่าง ๆ ของเด็กย่อมไม่มีประสิทธิภาพถ้ารุนแรงเด็กก็ตายถ้าอาการไม่หนักแม้ไม่ตายก็จะมีชีวิตอยู่แบบเฉื่อยชาไม่สนในสิ่งแวดล้อมเด็กเหล่านี้ก่อให้เกิดภาระต่อครอบครัวเพราะเด็กที่เจ็บป่วยบ่อยย่อมทำให้พ่อแม่เสียทั้งเงินและเวลาในการรักษาพยาบาลถ้าเด็กตายไปพ่อแม่ก็ต้องมีลูกเพิ่มอีกเพื่อให้สมดังที่ตนปรารถนาไว้ประเทศที่มีเด็กเป็นโรคขาดโปรตีนและแคลอรีกันมาก ๆ ย่อมมีผลเสียเพราะเด็กเหล่านี้เมื่อเติบโตขึ้นจะไม่สามารถปฏิบัติงานอย่างมีประสิทธิภาพทำให้การพัฒนาประเทศไม่สามารถดำเนินไปได้ดีก่อปัญหาทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม สาธารณสุขและอื่น ๆ อีกมากมาย
เมืองไทยได้ชื่อว่าเป็นอู่ข้าวอู่น้ำแต่การที่เด็กไทยเป็นโรคขาดโปรตีนและแคลอรีนั้นมีสาเหตุที่สำคัญอยู่ ๓ ประการ คือ
๑. ความไม่รู้อาหารที่ดีที่สุดของเด็กตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ ๖ เดือน ได้แก่ น้ำนมแม่ แม่ที่ไม่สามารถเลี้ยงลูกด้วยนมตนเองได้แล้วใช้นมวัวเลี้ยงลูกถ้าเลือกใช้นมผิด ๆ เช่น การใช้นมข้นหวานหรือเลือกใช้ถูกแต่ผสมผิดสัดส่วนไม่พิถีพิถันในเรื่องความสะอาดเกี่ยวกับการชงนมทำให้เด็กเป็นโรคติดเชื้อขึ้นสิ่งเหล่านี้ล้วนทำให้เด็กป่วยเป็นโรคขาดโปรตีนและแคลอรีได้หลังอายุ ๖ เดือน ไปแล้วเด็กไทยในชนบทยังได้อาหารเสริมที่ด้อยในคุณค่าทางโภชนาการ คือ ได้แต่ข้าวเป็นส่วนใหญ่ซึ่งด้อยทั้งกำลังงานและโปรตีนจึงก่อให้เกิดปัญหาการขาดโปรตีนและแคลอรีขึ้น
๒. ความยากจนครอบครัวที่มีฐานะยากจนและสมาชิกในครอบครัวมากย่อมประสบปัญหาการได้อาหารที่เพียงพอและคุณภาพดี
๓. ความเชื่อถือความเชื่อถือหลายอย่างเป็นความเชื่อถือที่ทำให้เกิดโรคขาดโปรตีนและแคลอรี เช่น การอดของแสลงในระหว่างการตั้งครรภ์
หลักสำคัญในการป้องกันโรคขาดโปรตีนและแคลอรี คือ
๑. ให้เด็กได้อาหารอย่างเพียงพอและมีคุณภาพอาหารที่ดีที่สุดสำหรับทารกแรกเกิดจนถึง ๖ เดือน คือ น้ำนมแม่และควรได้อาหารเสริมที่มีคุณค่าทางโภชนาการหลังจากอายุ ๓ เดือนแล้ว
๒. รัฐต้องส่งเสริมให้มีการผลิตอาหารทั้งระดับท้องถิ่นและอุตสาหกรรมภายในประเทศมีการควบคุมอาหารที่ผลิตได้ให้ถึงมือผู้ที่ยากจนพยายามจัดสถานที่เลี้ยงดูเด็กวัยก่อนเรียนในระดับหมู่บ้านโดยให้รวมถึงการดูแลอาหารที่เด็กกินด้วยถ้าเป็นเด็กอยู่ในวัยเรียนก็ส่งเสริมให้โรงเรียนดำเนินการโครงการอาหารกลางวันโดยเฉพาะอย่างยิ่งให้ถึงปากท้องเด็กนักเรียนที่ยากจน
๓. ให้ความรู้ด้านโภชนาการแก่ประชาชนต้องถ่ายทอดความรู้ด้านโภชนาการให้แก่ประชาชนเพื่อนำไปปฏิบัติได้โดยเฉพาะอย่างยิ่งหญิงตั้งครรภ์ที่กินอาหารอย่างถูกหลักโภชนาการจะได้รับประโยชน์ทั้งแม่และลูก
