ฤดูการผลิตทุเรียนของประเทศไทย

      ในอดีตประเทศไทยสามารถผลิตทุเรียนออกสู่ตลาดได้ประมาณ ๔ เดือนต่อปี เริ่มจากเดือนพฤษภาคม - มิถุนายน ซึ่งเป็นผลผลิตที่ผลิตได้ในภาคตะวันออกแล้วต่อช่วงฤดูการผลิตโดยผลผลิตจากภาคใต้ระหว่างเดือนกรกฎาคม - สิงหาคม ปัจจุบันประเทศไทยมีการผลิตทุเรียนออกสู่ตลาดได้ประมาณ ๙ เดือนต่อปี เริ่มจากเดือนกุมภาพันธ์ - ตุลาคม โดยแบ่งเป็นผลผลิตจากพื้นที่ต่าง ๆ ดังนี้ 

• ทุเรียนก่อนฤดูในพื้นที่จังหวัดระยองและจันทบุรี เกษตรกรประสบความสำเร็จในการผลิตทุเรียนก่อนฤดูในเชิงการค้าโดยใช้สารแพกโคลบิวทราโซลเร่งให้ทุเรียนออกดอกได้ในเดือนสิงหาคม และสามารถเก็บเกี่ยวได้ในเดือนกุมภาพันธ์  นอกจากนี้ยังทำให้มีผลผลิตออกสู่ตลาดในระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ - เมษายน ก่อนที่ผลผลิตตามฤดูกาลปกติจะออกสู่ตลาดในเดือนพฤษภาคม - มิถุนายน

• ทุเรียนล่าในพื้นที่จังหวัดจันทบุรีและชุมพร เกษตรกรในเขตอำเภอโป่งน้ำร้อนประสบความสำเร็จในการผลิตทุเรียนล่าและมีผลผลิตออกสู่ตลาดในเดือนกรกฎาคม -สิงหาคมได้ เช่นกันกับเกษตรกรในจังหวัดชุมพรสามารถผลิตทุเรียนล่าออกสู่ตลาดได้ในเดือนกันยายน - ตุลาคม

• ทุเรียนทวาย เกษตรกรผู้ผลิตทุเรียนทวา สามารถทยอยตัดผลผลิตสู่ตลาดได้ตลอดทั้งปีโดยพิจารณาจากภาวะการตลาด เช่น เทศกาลต่าง ๆ และพยายามหลีกเลี่ยงการผลิตมิให้ผลผลิตออกมาในช่วงที่เป็นฤดูการผลิตปกติระหว่างเดือนพฤษภาคม - สิงหาคม ซึ่งเป็นช่วงที่ราคาผลิตผลทุเรียนตกต่ำ

๑. การผลิตทุเรียนก่อนฤดู 

      การผลิตทุเรียนก่อนฤดูทำได้โดยการฉีดพ่นต้นทุเรียนด้วยสารแพกโคลบิวทราโซล ความเข้มข้น ๑,๐๐๐ - ๑,๕๐๐ ส่วนต่อล้านส่วน ความเข้มข้นของสารที่ใช้ขึ้นอยู่กับสภาพความพร้อมของต้นทุเรียน ถ้าต้นมีความสมบูรณ์มากซึ่งจะสังเกตได้จากใบแก่มีขนาดใบใหญ่สีเขียวเข้มเป็นมันมีการแตกใบอ่อนมากหลายชั้นใบในช่วงที่ผ่านมาความยาวข้อระหว่างใบแต่ละชั้นมากให้ฉีดพ่นด้วยความเข้มข้นสูงในการฉีดพ่นต้องใช้สารจับใบทุกครั้งเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการดูดซึมสารแพกโคลบิวทราโซลของพืชให้ดีขึ้น 

๒. การผลิตทุเรียนล่า 

      การผลิตทุเรียนล่า คือ การควบคุมให้ผลทุเรียนสุกแก่เก็บเกี่ยวได้ในช่วงปลายฤดูการผลิตเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาราคาผลิตผลตกต่ำในช่วงที่ผลผลิตทุเรียนโดยทั่วไปจะออกมาชุกในระหว่างเดือนพฤษภาคม - มิถุนายน (ภาคตะวันออก) หรือระหว่างเดือนกรกฎาคม - สิงหาคม (ภาคใต้) วิธีการผลิตทุเรียนล่าอาจกระทำได้โดย 
      (ก) ยืดเวลาสุกแก่ของผลที่เกิดจากดอกที่ออกตามฤดูปกติ 
      (ข) โดยการทำลายดอกรุ่นแรกด้วยการเด็ดดอกทิ้งหรือใช้สารเคมีแล้วรักษาดอกรุ่นที่ ๒ หรือรุ่นที่ ๓ ที่ออกตามมาในระยะหลัง 
      (ค) เลื่อนการออกดอกรุ่นแรกให้ล่ากว่าปกติ โดยวิธีการให้น้ำและปุ๋ยแก่ต้นทุเรียนในขณะที่สภาพภูมิอากาศเริ่มแล้งพร้อมจะชักนำการออกดอกตามฤดูกาลปกติหรืออาจใช้สารควบคุมการเจริญเติบโตพืช 

๓. การผลิตทุเรียนทวาย 

ทุเรียนทวาย คือ ทุเรียนที่ทยอยสุกแก่ออกสู่ตลาดตลอดทั้งปีได้มีการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตทุเรียนทวายโดยใช้หลักการดังนี้ 
      ๑) ราดสารแพกโคลบิวทราโซลลงดิน ในอัตรา ๒๐ - ๘๐ กรัม/ต้น ทุเรียนจะทยอยออกดอกตามกิ่งประเภทต่าง ๆ ทั้งปี 
      ๒) เลือกกิ่งเพื่อใช้ในการติดผลตามสภาพความพร้อมของต้นและสภาพความพร้อมของกิ่งประเภทต่าง ๆ 
      ๓) จัดการปัจจัยการผลิต เช่น ปุ๋ย น้ำ การอารักขาพืช การผสมเกสร และการตัดแต่งดอก ผล ฯลฯ ตามขั้นตอนของเทคโนโลยีการผลิตทุเรียนให้สอดคล้องกับสภาพต้นและความพร้อมด้าน   ต่าง ๆ ของแต่ละกิ่ง 
      ๔) จากการใช้สารแพกโคลบิวทราโซลราดดิน ต้นทุเรียนจะมีสภาพใบเล็กและข้อสั้นตลอดเวลาซึ่งสภาพดังกล่าวสามารถฟื้นฟูให้ดีขึ้นได้โดยการฉีดพ่นสารที่มีส่วนประกอบของไซโตไคนิน (Cytokinin) อยู่ด้วย ๒ - ๓ ครั้ง รวมทั้งการจัดการปัจจัยการผลิตด้านต่าง ๆ ควบคู่ไปด้วย เช่น การตัดแต่งกิ่ง การใส่ปุ๋ย การให้น้ำ และการอารักขาพืชด้านโรคและแมลง