รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฉบับปัจจุบันซึ่งใช้บังคับมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๔๐ ได้กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับคณะรัฐมนตรีไว้แตกต่างจากรัฐธรรมนูญฉบับก่อน ๆ เช่น จำนวนนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีในคณะรัฐมนตรีน้อยลงเหลือไม่เกิน ๓๖ คน ในขณะที่รัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. ๒๕๓๔ ให้มีรัฐมนตรีได้ไม่เกิน ๔๙ คน การเสนอชื่อบุคคลเพื่อแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีหรือการเข้าสู่ตำแหน่งของรัฐมนตรีมีขั้นตอนและกระบวนการต่าง ๆ มากขึ้นและชัดเจนขึ้น ในขณะที่การเสนอชื่อบุคคลเพื่อแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีตามรัฐธรรมนูญ ฉบับ พ.ศ. ๒๕๓๔ จะอยู่ในดุลพินิจของประธานสภาผู้แทนราษฎรและประเพณีการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธิปไตย แม้แต่คุณสมบัติของรัฐมนตรีการควบคุมและการตรวจสอบการบริหารราชการแผ่นดิน แม้กระทั่งการพ้นจากตำแหน่งของรัฐมนตรีก็แตกต่างไปจากเดิมเป็นอันมาก ดังจะอธิบายต่อไปนี้
การจะเป็นรัฐมนตรีได้นั้นต้องมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งตามที่นายกรัฐมนตรีถวายคำแนะนำและลงนามรับผิดชอบ เรียกว่า ลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ ส่วนการจะเป็นนายกรัฐมนตรีก็ต้องมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งตามที่ประธานสภาผู้แทนราษฎรถวายคำแนะนำและลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ สำหรับขั้นตอนในการแต่งตั้งนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีมีตามลำดับดังนี้
PREVIOUS
การบริหารราชการแผ่นดิน : การปกครองประเทศ
NEXT
คุณสมบัติของนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรี