แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๓ (พ.ศ. ๒๕๑๕ - ๒๕๑๙)

      ในการวางแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ ๓ ได้มีการกำหนดทิศทางและวัตถุประสงค์ที่ชัดเจนในการรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจให้ความสำคัญต่อการปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจโดยการพัฒนาอุตสาหกรรมเพื่อการส่งออกแทนการนำเข้าและยกระดับรายได้ของประชาชน รวมทั้งสนับสนุนการมีงานทำและแก้ไขปัญหาการเพิ่มขึ้นของประชากร ซึ่งสูงกว่าร้อยละ ๓.๒ ตลอดจนเน้นขยายการศึกษาและการสาธารณสุขให้กว้างขวางยิ่งขึ้นและเป็นครั้งแรกที่ได้มีการบรรจุนโยบายประชากรไว้ในแผนพัฒนาฯ 

สำหรับเป้าหมายที่สำคัญๆ ในแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ ๓ มีดังนี้ 

• ให้เศรษฐกิจขยายตัวเฉลี่ยร้อยละ ๗.๐ ต่อปี โดยมูลค่าผลผลิตด้านอุตสาหกรรมเพิ่มเฉลี่ยร้อยละ ๘.๐ ต่อปี และด้านเกษตรเพิ่มขึ้นเฉลี่ยร้อยละ ๕.๑ ต่อปี 
• ให้สาขาไฟฟ้าและประปาเพิ่มร้อยละ ๑๕ ต่อปี การก่อสร้างเพิ่มร้อยละ ๖.๕ ต่อปี 
• ลดอัตราการเพิ่มของประชากรจากร้อยละ ๓.๒ ต่อปี เหลือร้อยละ ๒.๕ ต่อปี โดยสนับสนุนการวางแผนครอบครัวแบบสมัครใจซึ่งจะมีส่วนทำให้รายได้เฉลี่ยต่อบุคคลเพิ่มเฉลี่ยร้อยละ ๔.๕ ต่อปี
• ยกระดับการมีงานทำโดยเพิ่มการจ้างงานและแก้ไขปัญหาการว่างงาน ฯลฯ

      ในช่วงแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ ๓ ปรากฏว่ามีเหตุการณ์ผันผวนหลายประการ เช่น การที่สหรัฐอเมริกาลดค่าเงินดอลลาร์ทำให้ไทยต้องลดค่าเงินบาทในปี พ.ศ. ๒๕๑๕ วิกฤตการณ์น้ำมันในปี     พ.ศ. ๒๕๑๖ ทำให้ราคาน้ำมันในตลาดโลกเพิ่มขึ้นอย่างมากส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อเศรษฐกิจไทย นอกจากนี้ยังมีปัญหาการขาดเสถียรภาพทางการเมืองภายในประเทศเพราะมีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลบ่อยครั้ง 
      ผลของการพัฒนาในระยะของแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ ๓ ปรากฏว่าเศรษฐกิจขยายตัวในระดับต่ำกว่าเป้าหมายคือ ขยายตัวเฉลี่ยร้อยละ ๖.๕ รายได้เฉลี่ยต่อคนเพิ่มขึ้นร้อยละ ๓.๕ ซึ่งต่ำกว่าเป้าหมายเช่นกันและจากภาวะฝนแล้งในปี พ.ศ. ๒๕๑๖ และ พ.ศ. ๒๕๑๙ ส่งผลกระทบต่อการผลิตภาคเกษตรแม้ว่าภาคอุตสาหกรรมจะยังคงขยายตัวสูงในตอนต้นแผน  แต่วิกฤตน้ำมันและการเพิ่มขึ้นของราคาวัตถุดิบนำเข้าทำให้การผลิตภาคอุตสาหกรรมในช่วงปลายแผนเพิ่มขึ้นเพียงร้อยละ ๕.๕ ต่อปี  ในขณะที่อัตราเงินเฟ้อสูงคือ เฉลี่ยร้อยละ ๑๐.๘ ต่อปี การว่างงานในช่วงกลางของแผนสูงถึง ๘๐๐,๐๐๐ คน ส่วนการแก้ปัญหาการกระจายรายได้และความเจริญยังไม่ประสบผลสำเร็จเพราะปัญหาการว่างงานและประชากรยังคงเพิ่มในอัตราสูงบริการพื้นฐานทางเศรษฐกิจและสังคมยังคงรวมกันอยู่ในส่วนกลางและยังมีปัญหาด้านคุณภาพของบริการความเสื่อมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมทวีความรุนแรงและขยายตัวมากขึ้น
      อย่างไรก็ตามมีบางเรื่องที่ประสบผลสำเร็จพอสมควร เช่น การคมนาคม และขนส่ง ซึ่งกระจายเชื่อมโยงระหว่างแหล่งผลิตกับตลาดกว้างขวางยิ่งขึ้นเสถียรภาพทางการเงินระหว่างประเทศดีขึ้น ทุนสำรองเงินตราระหว่างประเทศก็อยู่ในระดับสูง การท่องเที่ยวรวมทั้งการส่งออกยังมีแนวโน้มค่อนข้างสดใส