การตรวจลมในระดับสูง

การตรวจลมในระดับสูงจากพื้นดินมีความสำคัญในการพยากรณ์ และ การเข้าใจภาวะของอากาศ และ มีความสำคัญในการบินเป็นอย่างมากการตรวจลมในระดับสูงนี้ทำได้โดยใช้เครื่องเรดาร์หรือลูกโป่งลอยหรือลูกบัลลูนนำ (pilot balloon) ที่มีก๊าซไฮโดรเจนหรือฮีเลียมบรรจุอยู่กับใช้กล้องวัดมุม (theodolite) ซึ่งเป็นกล้องที่มีลักษณะคล้ายกับกล้องที่ใช้ในการสำรวจแผนที่กล้องวัดมุมนี้สามารถวัดมุมตามแนวนอน และ แนวตั้งของลูกโป่งที่กำลังลอยอยู่เพื่อนำไปคำนวณหาตำแหน่ง และ ความเร็วของลูกบัลลูน 

เมื่อเราทำการตรวจตำแหน่ง และ ความสูงของบัลลูนเป็นระยะ ๆ แล้ว เราก็สามารถใช้วิชาตรีโกณมิติคำนวณหาความเร็ว และ ทิศของลมได้สะดวก 

การใช้ลูกบัลลูนนำกับกล้องวัดมุมนั้นมีข้อเสียอยู่บ้างตรงที่ว่าถ้าบัลลูนผ่านเข้าไปในเมฆหรือขณะที่มีเมฆมากผู้ตรวจจะมองไม่เห็นลูกบัลลูน และ ไม่สามารถทำการตรวจต่อไปได้ในการแก้ปัญหานี้เราใช้เครื่องอิเล็กทรอนิกส์หรือเรดาร์ตรวจหาความเร็วของลมแทนกล้องวัดมุมได้เพราะเครื่องอิเล็กทรอนิกส์หรือเรดาร์สามารถส่งสัญญาณผ่านเมฆได้แต่เครื่องอิเล็กทรอนิกส์หรือเครื่องเรดาร์เป็นของซึ่งมีราคาแพงมาก

การหยั่ง (ตรวจ) อากาศในทางตั้ง 

นอกจากการตรวจอากาศตามผิวพื้นซึ่งอยู่ในระดับราบแล้วนักอุตุนิยมวิทยายังต้องการทราบถึงความกด อุณหภูมิ ความชื้น ทิศ และ ความเร็วของลม ในระดับสูง ๆ ด้วย เพราะว่า ข้อมูลของสารประกอบอุตุนิยมวิทยาเหล่านี้มีประโยชน์มากในการพยากรณ์ อากาศ เช่นเดียวกับการสร้างบ้าน ตึก หรือ อาคาร นอกจากจะดูแบบแปลนพื้นชั้นล่างแล้ว เราก็ต้อง การดูแบบแปลนชั้นบน ๆ ด้วย เพื่อที่เราจะได้ทราบลักษณะของบ้านตึกหรืออาคารได้ดีขึ้น

เครื่องมือสำหรับตรวจอากาศในระดับสูง ๆ เรียกว่า เครื่องวิทยุหยั่งอากาศ (radiosonde) เครื่องวิทยุหยั่งอากาศเป็นเครื่องอิเล็กทรอนิกส์คล้ายกับเครื่องส่งคลื่นวิทยุ เครื่องส่งวิทยุนี้มีขนาดเล็ก และมีแบตเตอรี่บรรจุอยู่ด้วยเพื่อใช้เป็นพลังส่งคลื่นวิทยุเมื่อเราใช้เครื่องวิทยุหยั่งอากาศผูกติดกับลูกโป่งขนาดใหญ่ซึ่งบรรจุก๊าซไฮโดรเจนหรือก๊าซฮีเลียมลูกโป่งก็จะพาเครื่องวิทยุหยั่งอากาศขึ้นไปยังระดับสูง ๆ แล้วเครื่องวิทยุหยั่งอากาศสามารถส่งคลื่นวิทยุขนาดต่าง ๆ มายังเครื่องรับที่พื้นดินซึ่งเครื่องรับที่พื้นดินจะแปลความหมายของคลื่นต่าง ๆ ให้เป็นความกด อุณหภูมิ และความชื้นสัมพัทธ์ในระดับต่าง ๆ ได้ และ เมื่อเราใช้เครื่องมือคอยจับทิศทางการเคลื่อนที่ของลูกโป่งในระยะเวลาทุก ๆ นาที ก็จะสามารถคำนวณหาทิศและความเร็วของลมในระดับต่าง ๆ ได้ด้วย ข้อมูลเหล่านี้เป็นประโยชน์ต่อการพยากรณ์ของอุตุนิยมวิทยาเป็นอันมาก