มันสำปะหลัง เป็นพืชมีดอก เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก ขยายพันธุ์โดยการปักชำลำต้นซึ่งตัดเป็นท่อนสั้นๆ พืชนี้มีรากพองออกเป็นหัว เพื่อเก็บสะสมอาหารจำพวกแป้ง ชอบขึ้นในที่ซึ่งมีอากาศร้อน เป็นที่ดอนน้ำท่อมไม่ถึง มันสำปะหลังมีโรคและศัตรูพืชน้อย ปลูกได้ตลอดปี ให้ผลผลิตเร็ว และเป็นอาหารหลักอย่างหนึ่งของคนและสัตว์ ด้วยเหตุผลดังกล่าว จึงมีนิยมปลูกมันสำปะหลังอย่างแพร่หลายทั่วโลก ทั้งในทวีปอเมริกากลาง อเมริกาใต้ แอฟริกา และเอเชีย

ปัจจุบัน ประเทศไทยเป็นแหล่งผลิตมันสำปะหลังที่สำคัญแห่งหนึ่งของโลก เพราะมีสภาพดินฟ้าอากาศเหมาะสมที่จะปลูกมันสำปะหลัง แต่เนื่องจาก คนไทยไม่ได้รับประทานมันสำปะหลังเป็นอาหารหลัก จึงสามารถส่งผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังในลักษณะเป็นแป้งมัน มันเส้น และมันอัดเม็ด เป็นสินค้าออกจำหน่ายได้มากที่สุดในโลก

แม้ว่ามันสำปะหลังจะเป็นพืชซึ่งรับประทานได้ แต่ก็ควรจะระวังไม่รับประทานมันสำปะหลังดิบโดยตรง เพราะหัวมันสำปะหลังดิบมีสารชนิดหนึ่ง ซึ่งเป็นพิษต่อร่างกายปนอยู่กับแป้ง ถ้าจะรับประทานควรปอกเปลือก ล้างน้ำ และทำให้สุกเสียก่อน จึงจะปลอดภัยต่อการบริโภค

มันสำปะหลังเป็นพืชสำคัญอย่างหนึ่งของประเทศไทย เพราะผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังเป็นสินค้าออกสำคัญของประเทศ กสิกรจึงนิยมปลูกมันสำปะหลังกันทั่วประเทศ และปลูกกันมากในภาคตะวันออก และตะวันออกเฉียงเหนือ หัวมันสำปะหลังที่ปลูกได้ นอกจากจะใช้เป็นวัตถุดิบส่งให้โรงงานทำแป้งมัน สาคู และโรงงานทำอาหารสัตว์ โดยทำเป็นเส้นหรืออัดเม็ดแล้ว ยังใช้สำหรับบริโภคเป็นอาหารอีกด้วย แต่เนื่องจากหัวมันสำปะหลังมีสารพิษ คือ กรดไฮโดรไซยานิก ปนอยู่กับแป้ง การรับประทานหัวมันดิบโดยตรงจึงไม่ปลอดภัย ก่อนรับประทานต้องนำมาปอกเปลือก ล้างน้ำ แล้วทำให้สุก โดยการปิ้ง ย่างเผา หรือต้ม เพื่อกำจัดสารพิษดังกล่าวเสียก่อน

มันสำปะหลังเป็นไม่พุ่มขนาดเล็ก มีอายุได้หลายปี ชอบขึ้นในที่ดอนน้ำท่วมไม่ถึง เมื่ออายุได้ประมาณ ๒ เดือน รากจะเริ่มสะสมแป้ง และพองออกเป็นหัว โดยทั่วไปกสิกรจะเก็บหัวมันสำปะหลังเมื่ออายุประมาณ ๑ ปี และจะได้ผลผลิตประมาณ ๔-๕ ต้นต่อไร่

การปลูกมันสำปะหลังทำได้ง่าย โดยปักต้นมันซึ่งสับเป็นท่อนยาวประมาณ ๒๕ เซนติเมตร ลงบนดิน ซึ่งไถและพรวนไว้แล้วให้เอียงประมาณ ๔๕ องศา และให้ตาขึ้นข้างบน หรือขุดหลุมในแนวราบแล้วกลบ เวลาปลูกควรเว้นระยะระหว่างต้น ๑ เมตร และระยะระหว่างแถว ๑ เมตร ขณะที่ต้นมันสำปะหลังยังเล็กอยู่ต้องหมั่นกำจัดวัชพืช หลังจากกำจัดวัชพืชครั้งแรก และต้นมันสำปะหลังมีอายุ ๑ เดือน จึงเริ่มให้ปุ๋ย เนื่องจากมันสำปะหลังเป็นพืชซึ่งปลูกได้ง่าย ปลูกได้ตลอดปี ทนความแห้งแล้งได้ดี มีโรคและแมลงทำความเสียหายให้น้อย และเจริญเติบโตได้ดีในประเทศไทย กสิกรไทยจึงนิยมปลูกมันสำปะหลังเป็นการค้ากันมาก

Content