สาเหตุ
ถึง
ปฏิกิริยา
เมื่อ
สาเหตุ
หญิง
สำหรับ
วิธีทำแท้ง
วิธีทำแท้งมีอยู่หลายวิธีด้วยกันการเลือกวิธีใดวิธีหนึ่งก็โดยอาศัยอายุครรภ์หรือขนาดของมดลูกเป็นหลักถ้าเป็นวิธีทำแท้งเพื่อการรักษาที่กระทำโดยแพทย์ก็พอจะแบ่งได้ 6 วิธีใหญ่ ๆ คือ
1. การปรับประจำเดือนเป็นวิธีที่ใช้ในครรภ์ไม่เกิน 6 สัปดาห์หรือคิดง่าย ๆ แบบชาวบ้านก็คือทำเมื่อประจำเดือนเกินกำหนดไป 2 สัปดาห์ วิธีนี้ใช้กันมากในกลุ่มของนักวางแผนครอบครัว
วิธีนี้กระทำโดยสอดส่องท่อพลาสติกเล็กขนาดเส้นรอบวง 4-8 มิลลิเมตร เข้าไปในโพรงมดลูกโดยผ่านทางช่องคลอดและปากมดลูกตามลำดับต่อปลายท่อพลาสติกด้านนอกเข้ากับกระบอกฉีดยาชนิดใหญ่พิเศษเมื่อปล่อยล็อค แรงดูดจะดูดเอารกและเด็กออกหมดเป็นวิธีที่ทำได้ง่ายใช้เวลาไม่เกิน 5 นาที
2. การขูดมดลูกเป็นวิธีเก่าแก่ดึกดำบรรพ์แต่ก็ยังใช้แพร่หลายและได้ผลดีแต่ควรเลือกทำในรายที่มดลูกมีขนาดโตไม่เกินอายุครรภ์ 14 สัปดาห์ จำเป็นต้องใช้เครื่องมือถ่างขยายปากมดลูกก่อนการขูดดังนั้นผู้ป่วยจะเจ็บปวดมากถ้าไม่ฉีดยาชาหรือได้รับยาสลบก่อนการขูด
3. การใช้เครื่องดูดสุญญากาศใช้ทำแท้งในอายุครรภ์ไม่เกิน 12 สัปดาห์ เป็นที่น่าสังเกตว่าขณะที่โรงพยาบาลรัฐบาลหลายแห่งยังไม่มีเครื่องมือทำแท้งชนิดนี้เครื่องมือนี้กลับไปแพร่หลายอยู่ตามคลินิกทำแท้งเถื่อนเกือบทุกแห่งทั้งนี้เพราะความง่าย สะดวก รวดเร็วและปราศจากความเจ็บปวดนั่นเอง
เครื่องดูดสุญญากาศนี้มีลักษณะคล้ายกับเครื่องมือปรับประจำเดือนใช้ท่อพลาสติกสอดผ่านช่องคลอดเข้าโพรงมดลูกเหมือนกันแต่ท่อพลาสติกด้านนอกนั้นยาวกว่าเมื่อต่อกับเครื่องดูดสุญญากาศไฟฟ้าแล้วก็จะดูดสิ่งต่าง ๆ ในโพรงมดลูกออกหมด
4. การฉีดน้ำเกลือเข้มข้นเข้าถุงน้ำหล่อเด็กเป็นวิธีที่เหมาะสำหรับรายที่มดลูกโตจนคลำได้ชัดเจนทางหน้าท้องแล้ว คือ เมื่ออายุครรภ์ประมาณ 16 สัปดาห์ขึ้นไปใช้น้ำเกลือเข้มข้น 20% ที่ผลิตใหม่ ๆ จำนวนประมาณ 150-200 มิลลิลิตรฉีดเข้าไปในถุงน้ำหล่อเด็กโดยใช้เข็มขนาดใหญ่เจาะผ่านผนังหน้าท้องเด็กก็จะแท้งออกเองภายหลังให้น้ำเกลือ 6-48 ชั่วโมง
5. การผ่าเอาเด็กออกทางหน้าท้องปัจจุบันไม่นิยมทำกันเพราะมีวิธีอื่นที่สะดวกและปลอดภัยกว่าแต่ก็ยังคงมีทำในบางราย เช่น ผู้ป่วยปัญญาอ่อนที่ต้องการตัดมดลูกออกด้วยเพื่อตัดปัญหายุ่งยากขณะมีประจำเดือนหรือในผู้ป่วยบางรายที่ต้องการผ่าตัดทำหมันด้วย
6. การใช้ยาพวกพรอสตาแกลนดินส์ (prostaglandins) ยาประเภทนี้มีฤทธิ์ทำให้มดลูกบีบรัดตัวและเกิดการแท้งตัวยามีหลายชนิด คือ ชนิดเหน็บช่องคลอด ชนิดรับประทาน ชนิดฉีดเข้ากล้ามเนื้อถึงแม้จะมีประสิทธิภาพทำให้เกิดการแท้งได้แน่นอนโดยเฉพาะในครรภ์อ่อน ๆ แต่อาการแทรกซ้อนของยานี้มีมาก เช่น อาการอาเจียนและท้องเดินรวมทั้งอาการเจ็บปวดมดลูกอย่างรุนแรงด้วยขณะนี้กำลังคันคว้าวิจัยเพื่อสกัดตัวยาที่ออกฤทธิ์เฉพาะตัวมดลูกเท่านั้นคาดว่าอีกไม่นานวิธีนี้จะเป็นที่นิยมแพร่หลายเพราะไม่ต้องใช้เครื่องมือช่วย
สำหรับวิธีทำแท้งตามวิธีของหมอเถื่อนมีหลายวิธีตามความนิยมมากน้อยดังนี้
1. การสวนน้ำยาเข้าโพรงมดลูกโดยผ่านท่อยางเล็ก ๆ เข้าทางปากมดลูกแล้วฉีดสารเหลวบางชนิดสารเคมี น้ำสบู่ ด่างทับทิม แอลกอฮอล์ น้ำมันเบนซิน สารเหลวเหล่านี้เป็นของแปลกปลอมที่ค่อนข้างสกปรกมีผลให้เด็กตายพร้อม ๆ กับมีการอักเสบติดเชื้อมดลูกจึงบีบรัดตัวเกิดการตกเลือดและมีการแท้งติดตามมา
ขบวนการแท้งโดยวิธีนี้ค่อยเป็นค่อยไปเลือดออกไม่มากแต่กลไกที่ทำให้เกิดการแท้งอาจเป็นเพราะความสกปรกหรือสารเคมีทำให้เด็กตายและทำให้แท้งโดยทั่วไปเด็กจะตายจากการอักเสบติดเชื้อซึ่งเชื้อโรคนี้ค่อนข้างรุนแรง ถ้ารักษาไม่ทันตัวผู้ถูกทำแท้งเองมักจะตายก่อนที่จะมีการแท้งด้วยซ้ำไป
2. การทำให้ถุงน้ำหล่อเด็กแตกกระทำโดยสอดท่อโลหะขนาดเล็ก ๆ อาจจะเป็นท่อสวนปัสสาวะหรือเครื่องมือที่ใช้วัดความลึกของโพรงมดลูกสอดเข้าทางปากมดลูกผ่านทะลุถุงน้ำหล่อเด็กจนถุงน้ำหล่อเด็กแตกเมื่อขาดน้ำหล่อเลี้ยงเด็กก็จะตายเกิดปฏิกิริยาของการแท้ง ซึ่งก็มีโอกาสจะเกิดการอักเสบติดเชื้อ เช่น เดียวกับวิธีแรกเพราะขบวนการแท้งของวิธีนี้ค่อนข้างช้า
3. การสอดใส่วัสดุแปลกปลอมไว้ในโพรงมดลูกที่พบบ่อย ได้แก่ สอดสายยางสำหรับสวนปัสสาวะเข้าไปขดงออยู่ในโพรงมดลูกบางแห่งอัตคัตสายยางถึงกับใช้กิ่งไม้ขนาดเล็กหรือหญ้าปล้องแทนระยะเวลาที่มดลูกหดรัดตัวเพื่อขับไล่วัสดุแปลกปลอมออกจากโพรงมดลูกนั้นใช้เวลานานจึงทำให้เกิดการแท้งค้างแต่อันตรายที่สำคัญก็คือการอักเสบติดเชื้อเช่นเดียวกัน
4. การกระตุ้นเชิงกลอย่างรุนแรงที่มดลูกการ บีบนวดเป็นวิธีทำแท้งที่แพร่หลายในทุกภาคของประเทศไทยโดยเฉพาะในภาคเหนือเริ่มด้วยการให้ผู้ป่วยนอนหงายชันเข่าหนุนก้นให้สูงใช้มือยกมดลูกให้ลอยขึ้นและบีบให้ "ก้อนเลือด"แตกบางรายใช้ส้นเท้ายันบริเวณปากช่องคลอดด้วยโดยอ้างว่าจะช่วยให้มดลูกลอยตัวขึ้นวิธีนี้เลือดอาจจะออกภายในวันแรกหรือบางรายก็อาจต้องทำซ้ำหลาย ๆ ครั้ง
5. การใช้ยาบีบมดลูกโดยฉีดหรือรับประทาน ยาพวกเออร์กอต (ergot) ขนาดมากและติดต่อกันหลายวันวิธีนี้มีอัตราล้มเหลวมากกว่าวิธีอื่นที่จังหวัดทางภาคใต้บางแห่งมีวิธีเสกหมากให้หญิงตั้งครรภ์เคี้ยวและกลืนลงไปเลย เล่ากันว่าจะแท้งภายใน 1-7 วัน เป็นส่วนใหญ่