คุณเป็นคนหนึ่งที่เลือกซื้อแซนวิชพร้อมรับประทานหรือฮอทด็อกอุ่นร้อนตามร้านสะดวกซีื้อ เพราะต้องการความสะดวกรวดเร็วในชั่วโมงเร่งรีบเกือบทุกวันรึเปล่า รู้หรือไม่ ในอาหารเหล่านี้อาจมีสารเคมีที่เป็นอันตรายอย่างดินประสิว (ไนเตรท) และไนไทรทแฝงมาเป็นของแถมสะสมในร่างกาย จนอาจส่งผลกระทบร้ายแรงต่อสุภาพในระยะยาวได้

ผู้ผลิตอาหารแปรรูปเติมดินประสิว (ไนเตรท) และไนไทรทลงในเนื้อสัตว์ที่ใช้ทำแซนวิช เบคอน ซาลามี่ หรือไส้กรอกเพื่อการแต่งสีสันของเนื้อให้ดูน่ากิน และยืดอายุอาหารให้วางอยู่บนชั้นตามร้านค้าได้นานขึ้น เมื่อเรารับประทานอาหารแปรรูปที่เติมสารเคมีเหล่านี้เข้าไปจะทำให้เกิดการสะสมในร่างกาย จนกลายเป็นไนโตรซามีนหรือสารก่อมะเร็งในที่สุด

ที่น่าเป็นห่วงที่สุด คือ นอกจากอาหารแปรรูปแล้ววัตถุกันเสียที่ผู้ผลิตเติมแต่งลงในอาหารสังเคราะห์ต่าง ๆ เพืื่อช่วยในขั้นตอนการถนอมอาหารให้เนื้อสัตว์มีสีสันน่ารับประทาน ป้องกันไม่ให้ไขมันสัตว์เหม็นหืน และยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียในอาหาร ก็มีส่วนประกอบของโซเดียม หรือโพแทสเซียมไนเตรท และไนไทรทอยู่ด้วย

สารเคมีเหล่านี้อาจทำให้เกิดการปนเปี้อนในน้ำดื่มได้ เพราะไนโตรเจนเป็นสารเคมีตั้งต้นในการผลิตปุ๋ย ซึ่งอาจตกค้างในขยะจากการทำปศุสัตว์หรือขยะจากมนุษย์ และปนเปื้อนลงสู่แหล่งน้ำใต้ดินที่นำมาใช้ดื่มกินในชุมชน การปนเปื้อนไนเตรทในน้ำดื่มส่งผลอันตรายมากต่อทารกแม้จะพบได้ยาก แต่อาจทำให้ทารกอยู่ในภาวะ โรคเมทเฮโมโกลบิเนเมีย หรือโรคบลูเบบี้ (โรคตัวเขียว) ได้ หญิงตั้งครรภ์หากดื่มน้ำที่มีการปนเปื้อนสารไนโตรเจนกลุ่มนี้อาจส่งผลกระทบร้ายแรงต่อทารกในครรภ์ด้วยเช่นกัน 

ไนเตรทที่ได้จากธรรมชาติไม่อันตราย

แต่โปรดจำไว้ว่ามีความแตกต่างระหว่างสารไนเตรทที่เติมแต่งในอาหาร กับสารไนเตรทที่มีตามธรรมชาติอย่างในผักโขมและเซเลอรี่ ไนเตรทธรรมชาติที่มีในผักเหล่านี้จะมาพร้อมกับวิตามิน C และสารประกอบอื่น ๆ ที่ช่วยยับยั้งการก่อตัวของไนโตรซามีน ไม่มีข้อมูลใดบ่งชี้ว่าไนเตรทจากธรรมชาติก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย ดังนั้นควรกินผักที่มีประโยชน์เหล่านี้ต่อไปโดยไม่ต้องกังวล

คำแนะนำในการลดการบริโภคไนเตรทและไนไทรท

1. ลดการกินอาหารแปรรูป และเนื้อสัตว์ที่ผ่านกระบวนการถนอมอาหาร เช่น ฮอทด็อก ไส้กรอก และเนื้อสัตว์แบบ Cold Cuts

2. อ่านฉลากโภชนาการให้ดีทุกครั้ง หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่ระบุว่ามีส่วนประกอบของโซเดียม หรือโพแทสเซียมไนเตรท ในอาหารพร้อมรับประทาน เช่น ถั่วกระป๋อง ผักผสมเบคอน หรืออาหารทะเลปรุงสำเร็จพร้อมรับประทาน อาจมีการเติมสารเหล่านี้ลงไปด้วย

3. เลือกกินอาหารออร์แกนิก ผู้ผลิตอาหารและเนื้อสัตว์ออร์แกนิกจะไม่ได้รับอนุญาติให้เติมวัตถุกันเสียลงในผลิตภัณฑ์ที่นำออกวางจำหน่าย ทำให้ผู้บริโภคปลอดสารไนเตรทและไนไทรทสังเคราะห์ไปด้วย

4. ตรวจหาการปนเปื้อนในน้ำดื่มที่ดื่มอยู่เป็นประจำ หากคุณดื่มน้ำประปา การประปานครหลวงก็มีการออกมายืนยันและรับรองแล้วว่า น้ำประปาสะอาดปลอดภัย ใช้ดื่มได้โดยไม่ต้องต้ม เพราะผ่านการตรวจสอบมาเป็นอย่างดีและเชื่อถือได้ ก็ช่วยให้มั่นใจได้ในระดับหนึ่ง แต่ถ้าหากคุณเลือกซื้อน้ำดื่มก็ควรเลือกดูยี่ห้อที่น่าเชื่อถือ มีการรับประกันว่าปลอดสารปนเปื้อน โดยต้องผ่านกระบวนการทดสอบจากห้องแล็บที่ได้มาตราฐาน หรือเลือกหาเครื่องกรองน้ำที่มีระบบ Reverse Osmosis (กระบวนการกำจัดสิ่งปะปนในน้ำ เช่น เกลือ โดยการอัดผ่านเยื่อบาง) หรือมีตัวกรองเปลี่ยนประจุไอออนเพื่อกรองไนเตรทจากปุ๋ยที่อาจเจือปนจากน้ำใต้ดิน ติดบ้านไว้จะได้มั่นใจว่าได้ดื่มน้ำที่สะอาดและปลอดภัยแน่นอน

5. รับประทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูงอย่างสม่ำเสมอ เช่น วิตามิน C และวิตามินอื่น ๆ วิตามินเหล่านี้จะเป็นตัวช่วยยับยั้งไม่ให้ไนเตรทและไนไทรทสะสมในร่างกายจนกลายเป็นสารก่อมะเร็งในร่างกายได้