ที่จริงแล้วช็อกโกแลตกับโกโก้นั้นต่างก็ทำมาจากเมล็ดของต้นกาเกา (Cacao) หรือที่เราเรียกกันติดปากว่าโกโก้ (Cocoa) เหมือนกัน ซึ่งเมล็ดโกโก้นี้จะมีรสขมมาก เขาจึงต้องนำเอาฝักของมันไปหมักเพื่อให้เกิดรสชาติ จากนั้นก็ตากให้แห้ง นำไปคั่วจนเปลือกล่อน แล้วบดเป็นผง ซึ่งผงที่ได้นี่แหละครับคือ “ผงช็อกโกแลต” โดยในผงช็อกโกแลตนี้จะมีองค์ประกอบอยู่สองอย่าง คือ เนื้อโกโก้ (Cocoa Solids – ซึ่งเป็นแหล่งที่มาของรสช็อกโกแลต) กับไขโกโก้ (Cocoa Butter – ซึ่งเป็นแหล่งที่มาของความหอมมัน) ทีนี้เมื่อเราสกัดเอาไขโกโก้ออกก็จะได้เป็น “ผงโกโก้” สรุปง่าย ๆ ว่าโกโก้ก็คือช็อกโกแลตที่ถูกสกัดเอาไขมันออกไปแล้วนั่นเอง
หลายคนที่เป็นแฟนพันธุ์แท้โกโก้น่าจะเคยเห็นคำว่า Dutched บนฉลาก แล้วนึกว่าเป็นโกโก้ที่มาจากเนเธอร์แลนด์ จริง ๆ แล้วอาจไม่ใช่เสมอไปนะครับ คำว่า Dutched (มาจาก Dutch Process หรือเรียกอีกอย่างว่า Alkalized Cocoa Powder) นั้นหมายถึงวิธีการผลิตแบบหนึ่งที่ทำให้ผงโกโก้มีสีน้ำตาลอมแดง มีรสขมน้อยลงและกลมกล่อมขึ้น วิธีการนี้ถูกคิดค้นโดย Mr. Van Houten ซึ่งกลายมาเป็นชื่อแบรนด์โกโก้และช็อกโกแลตที่ทุกคนรู้จักกันดีนั่นแหละครับ
เวลาที่เราไปซื้อผงช็อกโกแลตหรือผงโกโก้นั้น บางยี่ห้อเขาจะระบุเปอร์เซ็นต์ไขโกโก้เอาไว้ด้วย โดยผงโกโก้ที่มีขายตามท้องตลาดจะมีไขมันผสมอยู่ 0-25% ส่วนผงช็อกโกแลตแบบไม่หวานนั้นมีไขมันผสมอยู่ถึง 55% ถ้าเปรียบเป็นมวยก็ต้องบอกว่า เทียบกันปอนด์ต่อปอนด์แล้ว โกโก้จะมีรสช็อกโกแลตเข้มข้นกว่า (จนบางคนอาจรู้สึกว่าขมเฝื่อนคอ) และดีต่อสุขภาพมากกว่า เพราะมีไขมันน้อย ในขณะที่ช็อกโกแลตจะได้รสหอมมัน เพราะมีไขมันผสมอยู่