แชร์ออนไลน์ การเข้าถึงที่ง่ายเกินไปสำหรับเยาวชน

ทุกวันนี้การสื่อสารออนไลน์นั้นช่วยให้เราสามารถที่จะติดต่อสื่อสารหากันได้อย่างรวดเร็วฉับไวและมีความเสถียรมากขึ้น ซึ่งสิ่งนี้เป็นข้อดีอย่างมากมาย เพราะช่วยเชื่อมโยงโลกให้ใกล้ชิดกันและทำให้เกิดการพัฒนาแบบก้าวกระโดด แต่อย่างไรก็ดี ความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยีนี้ ส่วนหนึ่งก็กลายดาบสองคมที่ผู้ไม่หวังดีสามารถอาศัยช่องทางนี้ในการล่อหลอกผู้ใช้อื่นให้ตกเป็นเหยื่อที่ไม่รู้เท่าทันด้วยกลวิธีต่าง ๆ จนสุดท้ายนำมาสู่การถูกหลอกลวงหรือต้มตุ๋นได้

ความน่ากลัวของเรื่องนี้ นอกจากเรื่องของวิธีการที่มีการพัฒนาและใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีใหม่ ๆ มากขึ้นเรื่อย ๆ แล้ว ความที่โลกออนไลน์นั้นสามารถเข้าถึงทุกคนและทุกกลุ่ม ทำให้การทุจริตนั้นสามารถพุ่งเป้าไปที่ใครก็ได้ และแน่นอนมันคงเป็นเรื่องที่อันตรายอย่างมากมาย เมื่อเป้าหมายพุ่งประเด็นไปที่เด็กและเยาวชน 

เรื่องนี้นับว่าเป็นสิ่งที่น่ากังวล และเป็นอันตรายอย่างมากในโลกอินเตอร์เน็ตที่ทุกฝ่ายควรจะต้องสอดส่องดูแล โดยเฉพาะผู้ปกครองที่ต้องดูแลบุตรหลานไม่ให้โดนล่อหลอกไปกับเรื่องเหล่านี้ เพราะด้วยความที่เด็กและเยาวชนนั้นขาดประสบการณ์และยังไม่ได้มีความรู้ในเรื่องนั้น ๆ ที่ดีพอ ทำให้พวกเขายังใหม่เกินไปกับเรื่องเหล่านี้ และอาจกลายเป็นเหยื่อให้กับผู้ไม่หวังดีที่จะพยายามต้มตุ๋นด้วยวิธีการต่าง ๆ เพื่อให้เด็กและเยาวชนที่ไม่รู้เท่าทันหลงไปกับข้อเสนอที่น่าสนใจต่าง ๆ

ตัวอย่างหนึ่งที่เห็นได้ชัดในเรื่องนี้ คือ กรณีของเยาวชนหญิง อายุ 17 ปี ที่ได้ก่อเหตุบุกปล้นร้านทอง ก่อนที่เธอจะถูกจับได้ อะไรคือสาเหตุที่ทำให้เยาวชนอายุเพียง 17 ปี ยอมที่จะปล้นร้านทอง ทั้ง ๆ ที่รู้ว่าโอกาสที่จะรอยนวลนั้นแทบจะไม่มี นั้นคือเรื่องของหนี้สิ้นที่เกิดจาก สิ่งที่เรียกว่า การทุจริตในโลกออนไลน์ ซึ่งเรื่องนี้เกิดขึ้นจากคำสารภาพของเธอ ที่ว่าต้องการนำทองไปขายเพื่อหาเงินมาใช้คืนมารดา หลังจากที่นำเงินประกันชีวิตของบิดาที่เสียชีวิตไปลงทุนแชร์ออนไลน์  ก่อนที่จะพบว่าตัวเองถูกโกงจนสูญเสียเงินทั้งหมด

เรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ที่เกิดขึ้น เพราะก่อนหน้านี้ เมื่อปีก่อนก็มีข่าวนักเรียนกว่า 500 คน ในโรงเรียนแห่งหนึ่งของจังหวัดขอนแก่น ถูกโกงแชร์ออนไลน์ด้วยเช่นกัน ซึ่งผู้ต้องหาได้ใช้อุบายให้ออมเงิน 100 บาท และจะจ่ายคืนใก้ 250 บาทในสัปดาห์ถัดไป  ซึ่งช่วงแรก ๆ ยังเป็นไปตามที่กล่าวอ้างก่อนที่ผู้ต้องหาจะหนีหายไปพร้อมกับเงินอีกกว่าสองล้านบาท

จากเหตุการณ์ทั้งหมดนี้ ทำให้เรื่องของแชร์ออนไลน์ที่พุ่งประเด็นมาที่เด็กและเยาวชน ไม่ใช่ปัญหาเล็ก ๆ หรือปัญหาเฉพาะกลุ่มอีกต่อไป แต่กำลังจากการเป็นปัญหาใหญ่ที่กำลังก่อตัวขึ้นอย่างน่ากังวล

ด้วยความที่โลกออนไลน์สามารถเข้าถึงที่ได้ง่ายดาย ทำให้เด็กและเยาวชนกลายเป็นเป้าหมายที่สำคัญอีกกลุ่มหนึ่งของพวกมิจฉาชีพ ในการหลอกหาผลประโยชน์ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการชักชวนมาลงทุนแชร์ออนไลน์  เล่นพนันออนไลน์ หรือแม้แต่การล่อหลวงโดยใช้ประโยชน์จากสังคมออนไลน์ต่าง ๆ ในการขอข้อมูลส่วนตัว หรือ ล่อลวง ซึ่งด้วยความที่เด็กและเยาวชนนั้นยังขาดประสบการณ์และไม่มีทักษะการรู้เท่าทันสื่ออนไลน์ที่ดีพอทำให้พวกเขาอาจหลงไปกับคำเชิญชวนนั้นและตกเป็นเหยื่อได้ 

เรื่องนี้ขนาดเป็นผู้ใหญ่มีประสบการณ์เอง บางครั้งก็อาจพลาดพลั้งให้กับการหลอกลวงจากมิจฉาชีพได้ แล้วประสาอะไรเด็กและเยาวชน ที่มีวุฒิภาวะและความเข้าใจที่แตกต่างจากผู้ใหญ่ จึงทำให้พวกเขามีโอกาสที่จะพลาดพลั้งได้มากกว่า และนอกจากนี้ ความที่พวกเขาเป็นเด็กและเยาวชน ทำให้พวกเขาไม่มีแนวคิดหรือความสามารถมากพอ ในการจัดการกับปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นได้อย่างเหมาะสม

ความเป็นจริง การเล่นแชร์กับสังคมไทยนั้น ไม่ใช่เรื่องผิดแต่อย่างใด และมีมาช้านานแล้ว โดยในสมัยก่อน การเล่นแชร์จะเกิดจากการที่นักธุรกิจที่เป็นเพื่อนกันต้องการที่จะลงเงินไว้เป็นกองกลาง เพื่อใช้ประโยชน์ยามฉุกเฉิน ซึ่งรูปแบบของการเล่นแชร์นั้น สมาชิกทั้งหมดในวงแชร์ก็จะต้องลงเงินต้นที่เท่ากันในทุกเดือน ก่อนที่จะมีการเปียแชร์ ซึ่งใครที่ต้องการใช้เงินกองกลางนี้จะต้องทำการเปียแชร์ โดยการยื่นเสนอดอกเบี้ยที่จะจ่ายกับท้าวแชร์ที่ทำหน้าที่ในการรวบรวมเงินและบริหารวงแชร์ ซึ่งใครที่เสนอดอกเบี้ยได้ดีกว่าก็จะได้เงินก้อนนี้ไป พร้อมทั้งในเดือนถัดไปผู้ที่เปียแชร์ได้จะต้องจ่ายเงินต้นพร้อมกับดอกเบี้ยตามที่ได้เสนอ ซึ่งการเล่นแชร์นั้น สามารถเล่นได้ตามกฎหมายว่าด้วย พระราชบัญญัติการเล่นแชร์ พ.ศ. 2534

อย่างไรก็ดี แม้ว่าการแชร์จะถูกกฎหมายถ้าปฏิบัติตาม พระราชบัญญัติการเล่นแชร์ พ.ศ. 2534 แต่ก็มีรูปแบบการเล่นแชร์ที่เป็นอันตรายที่เรียกว่า แชร์ลูกโซ่

แชร์ลูกโซ่ คือ การหลอกให้มีการนำเงินไปร่วมลงทุนกับธุรกิจหรือสิ่งต่าง ๆ โดยการขายฝันว่าจะได้รับผลตอบแทนที่สูงมากกว่าความเป็นจริงด้วยวิธีการต่าง ๆ ที่ซับซ้อน เช่น การเปิดระดมทุนแบบไม่จำกัด การใช้ระบบเชิญชวนสมาชิกมาร่วมลงทุนอย่างต่อเนื่อง ใช้วิธีต่าง ๆ เพื่อหว่านล้อมให้สมัคร และการหลอกลวงด้วยผลประกอบการเท็จที่ไม่สามารถตรวจสอบได้ ซึ่งเมื่อเหยื่อหลงเชื่อสมัคร ผู้ดำเนินการก็จะทำทีให้ผลตอบแทนตามที่ได้ระบุไว้ในช่วงแรก ๆ เพื่อให้เหยื่อตายใจและลงทุนมากขึ้น ก่อนที่จะฉ้อโกงและหนีหายในเวลาต่อมา ซึ่งการกระทำนี้เป็นความผิดตามกฎหมาย และและส่งผลกระทบอย่างมากมายกับระบบการเงิน

สำหรับผู้ที่มีประสบการณ์ การลงทุนในเรื่องใด ๆ นั้น ผู้ลงทุนจะต้องศึกษาและตรวจดูอย่างละเอียดว่า ข้อเสนอนั้นมีความเป็นไปได้มากน้อยแค่ไหน รวมถึงตรวจสอบผู้ให้ข้อเสนอนั้นว่ามีความน่าเชื่อถือหรือไม่ อีกด้วย และถึงแม้ว่า ในช่วงแรกจะมีการดำเนินการที่ถูกต้อง ก็ไม่ได้หมายความว่าจะเป็นเช่นนั้นไปตลอด เพราะอย่าลืมว่า สิ่งเหล่านี้อาจเป็นเพียงฉากบังหน้า ที่เอาไว้หลอกให้เหยื่อตายใจได้ จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ผู้ลงทุนจะต้องติดตามข่าวสารในส่วนที่เป็นการลงทุนของตัวเองอยู่ตลอดเวลา เพื่อรับมือกับเรื่องต่าง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นในการลงทุนนั้น มันจึงไม่ใช่สนามที่เหมาะสมนักกับเด็กและเยาชนที่หวังแต่เพียงผลประโยชน์จากสิ่งที่เขากล่าวอ้างและใช้แต่เพียงความไว้ใจมากกว่าที่จะอาศัยความเข้าใจ

สิ่งสำคัญที่จะป้องกันเด็กและเยาวชนจากปัญหาในเรื่องนี้ได้ดีที่สุด นั่นคือ ภูมิคุ้มกันในครอบครัวที่แข็งแรง  เพราะการที่ครอบครัวมีปัญหาทั้งในเรื่องความสัมพันธ์และความขัดสน ยิ่งเป็นชนวนเหตุที่ผลักดันให้เด็กและเยาวชนต้องรีบโตเป็นผู้ใหญ่และหาเงินเพื่อใช้จ่ายส่วนตัวหรือจุนเจือครอบครัว และเมื่อพวกเขาพบว่าตัวเองสามารถหาเงินได้ด้วยวิธีการต่าง ๆ ก็ยิ่งทำให้พวกเขารู้สึกอยากหาเงินมากขึ้นไปอีก จนบางครั้ง ถ้าพวกเขาไม่ได้รับคำแนะนำหรือมีที่ปรึกษาที่ดี ก็อาจจะตกหลุมพรางให้กับพวกมิจฉาชีพที่ใช้ประโยชน์จากการสื่อสารออนไลน์ ไม่ว่าจะเป็น แชร์ออนไลน์ หรือแม้แต่การพนันออนไลน์ในรูปแบบต่าง ๆ ได้

ตรวจดูให้ดีเกี่ยวกับเส้นทางการเงินของเด็กและเยาวชนว่ามีที่มาอย่างไร และปลอดภัยหรือไม่ รวมถึงเปิดใจคุยกับพวกเขาในเรื่องนี้พร้อมกับให้คำแนะนำที่เป็นประโยชน์ อย่านิ่งนอนใจในความวิตกกังวลของเด็กและเยาวชน โดยเฉพาะในเรื่องเงิน เพราะเขาอาจจะมีปัญหาต้องใช้เงิน หรือ กำลังประสบปัญหาจากการถูกฉ้อโกงเหล่านี้อยู่ ดังนั้นทั้งพ่อแม่ผู้ปกครอง รวมถึงครูผู้สอน ควรเข้าไปไต่ถาม ให้คำปรึกษา และพร้อมให้ความช่วยเหลือเท่าที่ทำได้ เพื่อให้สามารถการจัดการปัญหาต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม

นอกจากนี้ ในส่วนของครูผู้สอนจะต้องคอยสอดส่อง เกี่ยวกับเรื่องทั่ว ๆ ไปของเด็กและเยาวชนในโรงเรียน ว่ากำลังสนใจในเรื่องอะไรกันอยู่ และเป็นสิ่งที่เหมาะสมถูกต้องหรือไม่ โดยเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวข้องเงินทอง ซึ่งถ้าครูผู้สอนระแคะระคายหรือเริ่มเห็นเค้าลางของปัญหา ควรแจ้งผู้เกี่ยวข้องให้ดำเนินการยับยั้ง รวมถึงแจ้งข่าวกับผู้ปกครองให้คอยสอดส้องดูแลบุตรหลานเพิ่มเติม เพื่อป้องกันปัญหาใหญ่ที่อาจจะเกิดขึ้นกับพวกเขา

สุดท้าย เมื่อเขาพลาดพลั้ง จงอย่าซ้ำเติม เพราะความผิดพลาดสามารถเกิดขึ้นได้ พึงระลึกไว้เสมอว่าเขาเป็นผู้เสียหาย และควรจะใช้โอกาสนี้เป็นบทเรียนสอนพวกเขาให้รู้เท่าทันสิ่งเหล่านี้ให้มากขึ้น พร้อมทั้งช่วยพวกเขาหาแนวทางในการจัดการกับปัญหาอย่างดีที่สุดและเหมาะสมที่สุด

อย่างไรก็ดี ปัญหาทั้งหมดนี้สามารถลดน้อยลงได้ ถ้าหน่วยงานด้านไอทีของประเทศคอยสอดส่องดูแล และบูรณาการร่วมกับหน่วยงานปราบปรามต่าง ๆ เพื่อดักจับและปราบปรามธุรกรรมเถื่อนเหล่านี้ และตัดช่องทางที่กลุ่มมิจฉาชีพจะใช้ติดต่อกับเด็กและเยาวชน อย่างน้อยก็ช่วยให้ปัญหาเหล่านี้เบาบางลง จนไม่ใช่ปัญหาใหญ่ที่ส่งผลกระทบต่อเด็กและเยาวชนทั้งประเทศ ซึ่งผู้เขียนหวังว่าทางผู้เกี่ยวข้องจะเห็นถึงปัญหาเหล่านี้ว่ามันหนักหนาแค่ไหน มากกว่าที่จะปล่อยปละละเลยโดยมองว่าไม่สำคัญ เพราะถ้าเป็นอย่างหลัง ก็คงต้องไว้อาลัยกับเด็กและเยาวชนไทยในอนาคตที่อาจต้องเผชิญการหลอกลวงจากกลุ่มมิจฉาชีพ จนต้องก่อเหตุตามที่เห็นในข่าวอีกก็เป็นได้

เรียบเรียงโดย : นรรัชต์  ฝันเชียร