นับว่าเป็นปัญหาใหญ่เลยก็ว่าได้ ถ้าจะต้องมาหาว่าเพราะเหตุใดนักเรียนบางคนถึงไม่อยากเรียนออนไลน์ เพราะถึงเราจะทราบสาเหตุที่แท้จริง ซึ่งอาจจะมาจากความไม่พร้อมด้านทรัพยากร เช่น ขาดแคลนอุปกรณ์หรือการเข้าถึงอินเตอร์เน็ต หรืออาจจะมาจากปัญหาส่วนตัว ที่มีอุปนิสัยเกียจคร้านหรือขาดความรับผิดชอบ แต่วิธีการที่เราจะสามารถดึงพวกเขาเหล่านั้นให้มาเรียน เฉกเช่นเดียวกับการเรียนในห้องเรียนนั่นต่างหากที่เป็นปัญหา เพราะไม่รู้ว่าวิธีใดจะได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

อย่าลืมว่าการจัดเรียนการสอนออนไลน์นั้น ไม่ได้เป็นเรื่องใหม่สำหรับครูผู้สอนเพียงฝ่ายเดียว ฝ่ายนักเรียนเอง ก็ใหม่กับเรื่องนี้ไม่น้อยไปกว่ากัน ถึงแม้ว่าพวกเขาจะมีทักษะทางเทคโนโลยีที่อาจจะสูงกว่าครูผู้สอนแบบเรา ๆ แต่การเรียนการสอนออนไลน์ก็ยังคงเป็นเรื่องใหม่ทางการศึกษาที่แตกต่างจากการเรียนในชั้นเรียนอยู่ดี ขนาดการเรียนในชั้นเรียน นักเรียนบางคนยังขาดสมาธิและความสนใจได้เลย แล้วประสาอะไรกับการเรียนออนไลน์ที่ต้องอาศัยความมีวินัยและรับผิดชอบมากกว่า อีกทั้งการกวดขันของครูผู้สอนก็ทำได้ยากกว่าในห้องเรียนปกติมาก

แต่อย่างไรก็ดี การที่จะปล่อยนักเรียนที่ไม่สนใจนี้ไป โดยไม่สนใจอะไรจนกว่าจะกลับสู่การเรียนตามปกติ ก็ดูจะไม่ใช่วิสัยที่คนเป็นครูควรจะทำ ดังนั้นเราจึงควรหาวิธีการที่ช่วยดึงเขากับมาเรียนออนไลน์ให้ได้มากที่สุดน่าจะดีกว่า ซึ่งแม้ว่ามันอาจจะไม่ได้ผลเต็มร้อย แต่อย่างน้อยก็คุ้มค่าที่จะลอง

ติดต่อผู้ปกครอง

วิธีการง่ายสุดในการกวดขันนักเรียน คือการติดต่อกับผู้ปกครอง เพื่อให้ผู้ปกครองคอยสอดส่องและเป็นธุระในการกวดขันเกี่ยวกับเรื่องเรียนของนักเรียนให้ ซึ่งผู้ปกครองที่ใส่ใจส่วนใหญ่นั้น ยินดีที่จะให้ความร่วมมือในเรื่องนี้ เพราะนั่นคือผลประโยชน์ที่ลูกหลานเขาควรจะได้รับ แต่ก็มีผู้ปกครองบางส่วนเหมือนกัน ที่รู้สึกว่าการขอความร่วมมือของครูผู้สอนนั้นเป็นภาระ ซึ่งถ้าเราพูดคุยแล้วไม่เป็นผล เราก็ควรต้องหันไปใช้วิธีอื่น

อย่าลืมว่า การสื่อสารกับผู้ปกครองนั้น คือสิ่งที่มีประโยชน์อย่างมาก เพราะช่วยให้ครูผู้สอนทราบถึงข้อมูลต่าง ๆ เกี่ยวกับนักเรียน และรวมถึงข้อจำกัดต่าง ๆ ในการเรียนออนไลน์ของนักเรียนด้วย ซึ่งข้อมูลเหล่านี้ครูผู้สอนสามารถนำไปปรึกษาหารือกับผู้เกี่ยวข้องเพื่อหาแนวทางส่งเสริมหรือช่วยเหลือร่วมกันอย่างเหมาะสมได้

ให้นักเรียนผลัดกันเป็นผู้ดูแลชั้นเรียนออนไลน์

การให้นักเรียนผลัดกันเป็นผู้ดูแลชั้นเรียนออนไลน์ในแต่ละคาบ นอกจากจะเป็นการส่งเสริมให้นักเรียนมีความความรับผิดชอบมากขึ้น ยังช่วยส่งเสริมในนักเรียนในเรื่องของการติดต่อประสานงานอีกด้วย ซึ่งการดูแลชั้นเรียนออนไลน์นั้น นอกจากจะดูแลความเรียบร้อยระหว่างเรียนออนไลน์แล้ว นักเรียนจะต้องเป็นผู้ประสานงานระหว่างเพื่อนนักเรียนและครูผู้สอน เพื่อนัดวันเวลาที่เหมาะสม ซึ่งวิธีการนี้ ครูผู้สอนจะต้องใจกว้างมากพอที่จะให้นักเรียนเป็นผู้ดำเนินการ ซึ่งอาจจะไม่ถูกใจตัวครูผู้สอนเองในทุกเรื่อง แต่การทำเช่นนี้นักเรียนทุกคนจะได้เรียนรู้ และยังช่วยตามเพื่อนที่ไม่เรียนให้กลับมาเรียนได้อีกด้วย

สร้างห้องเรียนออนไลน์ที่สนุกสนาน

ถ้าเราเป็นครูผู้สอนที่มีจุดเด่น ในเรื่องของการสร้างความสนุกสนานในห้องเรียน เรื่องนี้คงไม่ใช่ปัญหาใหญ่ เพราะเราสามารถที่จะจัดการเรียนการสอนออนไลน์ในรูปแบบเดียวกับที่จัดการเรียนรู้ตามปกติได้ แต่ถ้าเราไม่ใช่ครูผู้สอนในลักษณะนั้น การหาสิ่งที่น่าสนใจ เช่น เรื่องเล่าสนุก ๆ มาเล่าให้นักเรียนฟังก่อนเริ่มการเรียน ก็นับเป็นวิธีการที่ไม่เลวและช่วยให้นักเรียนสนใจเรื่องมากยิ่งขึ้น

การชมย้อนหลังก็ถือเป็นการเรียน

ครูผู้สอนควรบันทึกการสอนของตัวเอง แล้วเผยแพร่ให้นักเรียนสามารถเข้ามาชมย้อนหลังได้ ซึ่งมันจะมีประโยชน์อย่างมาก ในการทบทวนความรู้ของนักเรียน และสำหรับนักเรียนบางคนที่อาจจะมีปัญหาการเข้าเรียนออนไลน์ตามวันเวลาที่กำหนด การที่เขาเข้าชมย้อนหลังก็ควรจะถูกนับว่าเขาได้เข้าเรียนด้วยเช่นเดียวกัน โดยครูผู้สอนอาจให้การบ้านในแต่ละบทเรียน เพื่อให้นักเรียนที่ไม่ได้เรียนตามวันเวลาที่กำหนด สามารถทำในขณะที่ชมย้อนหลังได้ ซึ่งนับเป็นประโยชน์กับนักเรียน และยังคงเป็นไปตามความต้องการของครูผู้สอนที่มีจุดมุ่งหมายให้นักเรียนได้เรียนรู้ในรูปแบบออนไลน์ให้มากที่สุด

อย่างไรก็ตามการชมย้อนหลังก็ไม่ควรที่จะเท่าเทียมกับการเรียนตามกำหนดเวลา พวกเขาอาจได้นับเวลาเรียน แต่ก็ไม่ควรได้รับการพิจารณาคะแนนพิเศษ เพราะการเข้าเรียนตามเวลานั้น แสดงถึงความรับผิดชอบซึ่งเป็นสิ่งสำคัญ และครูผู้สอนจะต้องพยายามไม่ให้นักเรียนรู้สึกว่าการมาเรียนโดยนั่งชมย้อนหลังนั้นเป็นเรื่องที่ดีกว่า

จูงใจด้วยรางวัล

ไม่มีใครที่ไม่ชอบรางวัล นักเรียนของเราก็เช่นกัน พวกเขาชอบรางวัล ซึ่งรางวัลในที่นี้อาจไม่จำเป็นต้องเป็นสิ่งของที่มีราคา เพียงแค่ครูสอนให้คะแนนพิเศษหลังจากการตอบคำถามของเขา หรือเวลาในการเลิกเรียนที่เร็วขึ้น มันก็อาจเพียงพอแล้วที่จะช่วยให้พวกเขาสนใจการเรียนมากขึ้น

พูดคุยกับนักเรียนโดยตรง

ไม่มีอะไรที่ดีไปกว่าการเปิดอกคุยกัน ซึ่งทุกวันนี้ เรามีตัวช่วยมากมายที่ช่วยให้ครูผู้สอนสามารถสื่อสารกับนักเรียน โดยไม่จำเป็นต้องสื่อสารกันโดยตรง โดยเฉพาะกับการระบาดในช่วงนี้ ที่ทำให้การสื่อสารโดยตรงนั้นทำได้ยาก ครูผู้สอนสามารถใช้เทคโนโลยีการสื่อสารมาใช้เพื่อการติดต่อสื่อสารกับนักเรียนเป็นรายบุคคลได้ ซึ่งจะช่วยให้นักเรียนเปิดใจกับครูผู้สอนถึงข้อจำกัดและปัญหาต่าง ๆ ที่เขากำลังเผชิญ ซึ่งทำให้ครูผู้สอนนั้นสามารถช่วยเหลือได้ตรงจุดและทำให้นักเรียนมีปฏิสัมพันธ์กับครูผู้สอนเป็นไปในทิศทางที่ดีขึ้น

อย่างไรก็ดี ข้อควรระวังในเรื่องนี้ คือเรื่องของการติดต่อสื่อสารที่ไม่เกี่ยวข้องกับการเรียน เพราะปัจจุบันมีข้อห้ามชัดเจนเกี่ยวกับการสื่อสารระหว่างครูผู้สอนกับนักเรียนในเรื่องส่วนตัวที่นอกเหนือจากการเรียน มันจึงไม่ใช่วิธีการที่เหมาะสมนัก จึงควรใช้มันเท่าที่จำเป็น และควรบอกกล่าวกับผู้ปกครองของนักเรียนก่อนทุกครั้ง

งัดไม้แข็ง

อาจไม่ใช่วิธีการที่ดี แต่บางครั้งมันก็เป็นสิ่งจำเป็นที่ครูผู้สอนจะต้องวางกฎระเบียบและการลงโทษที่เหมาะสม เพื่อให้นักเรียนรู้สึกว่ามันเป็นเรื่องจริงจัง การกำหนดให้นักเรียนเข้าเรียนออนไลน์ให้ครบ โดยที่สามารถขาดได้เพียงไม่กี่ครั้ง ซึ่งถ้านักเรียนขาดเกินกำหนดจะต้องทำรายงานส่งครูผู้สอน คือกฎที่น่าจะช่วยให้นักเรียนเห็นความสำคัญในการเรียนออนไลน์มากขึ้น มันอาจจะเป็นการบังคับที่ขัดต่อรูปแบบการเรียนออนไลน์ที่ควรเน้นให้นักเรียนสามารถเรียนในช่วงเวลาใดก็ได้ แต่บางครั้งการเข้าเรียนพร้อมกันก็ยังเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการเรียนในบางวิชา ครูผู้สอนจึงควรมีการวางกฎเกณฑ์ไว้บ้าง ส่วนจะบังคับใช้แค่ไหนนั้นก็ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอนแต่ละท่านว่าจะใช้อย่างเหมาะสมในระดับใด เพื่อไม่ให้เป็นการบังคับนักเรียนจนเกินไป

เอาล่ะ ถ้าครูผู้สอนอย่างเราทำถึงขนาดนี้แล้ว ยังคงมีนักเรียนที่ไม่สนใจ เกียจคร้าน และไม่รับผิดชอบในการเรียนออนไลน์อยู่อีก เราก็คงต้องปล่อยให้พวกเขารับกรรมไปพร้อม ๆ กับงานและการบ้านที่ท่วมท้น หลังจากเปิดเรียนก็แล้วกัน ซึ่งก็ไม่รู้เหมือนว่าจะได้เปิดเรียนเมื่อไหร่ และก็ไม่แน่ใจเหมือนกันว่าการปิดเรียนกรณีพิเศษในครั้งนี้จะเป็นครั้งสุดท้าย ไม่แน่เราอาจจะต้องจัดการเรียนการสอนออนไลน์กันอีกหลายรอบเลยก็เป็นได้ ซึ่งถ้าถึงเวลานั้นจริง ๆ นักเรียนคนใดที่ไม่สนใจเรียนออนไลน์หรือไม่ได้ฝึกฝนการเรียนออนไลน์ให้ช่ำชอง ก็คงลำบากกับการเรียนเป็นแน่

เรียบเรียงโดย : นรรัชต์  ฝันเชียร