การรู้กฎหมายก่อนสร้าง ไม่ใช่แค่เรื่องของนักกฎหมายหรือผู้รับเหมาเท่านั้น แต่เป็น “สิ่งจำเป็น” สำหรับเจ้าของโครงการทุกคนที่ต้องการป้องกันปัญหาทางกฎหมาย และหลีกเลี่ยงค่าใช้จ่ายที่อาจตามมาภายหลัง การเตรียมตัวให้พร้อมตั้งแต่ก่อนเริ่มลงมือก่อสร้าง ไม่เพียงแต่ช่วยให้โครงการราบรื่น ยังส่งผลต่อภาพลักษณ์และความน่าเชื่อถือของเจ้าของโครงการอีกด้วย
การก่อสร้างที่ไม่เป็นไปตามกฎหมาย เช่น ไม่ได้รับอนุญาตจากเขต หรือฝ่าฝืนข้อกำหนดด้านสิ่งแวดล้อม อาจถูกหน่วยงานรัฐสั่งหยุดงานก่อสร้างทันที
การแก้ไขภายหลังเนื่องจากการไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย อาจทำให้ต้องรื้อถอนบางส่วนหรือเสียค่าปรับ
โครงการที่ถูกต้องตามกฎหมายตั้งแต่ต้นจะช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือทั้งในสายตาของลูกค้า นักลงทุน และคู่ค้า
กฎหมายหลักที่ควบคุมการก่อสร้างอาคารในประเทศไทย กำหนดให้เจ้าของโครงการต้องขอใบอนุญาตก่อนเริ่มก่อสร้าง รวมถึงระบุรายละเอียดของพื้นที่ ความสูง รูปแบบอาคาร และระยะร่น
ต้องตรวจสอบว่าพื้นที่ที่ต้องการก่อสร้างอยู่ในโซนประเภทใด เช่น ที่อยู่อาศัย พาณิชยกรรม หรืออุตสาหกรรม ซึ่งส่งผลต่อประเภทอาคารที่สามารถก่อสร้างได้
โครงการบางประเภทหรือขนาดใหญ่อาจต้องจัดทำรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) ก่อนการอนุมัติ
ต้องคำนึงถึงการจ้างแรงงานให้ถูกต้องตามกฎหมาย และมีมาตรการด้านความปลอดภัยในพื้นที่ก่อสร้าง
1. เตรียมแบบแปลนโดยสถาปนิก/วิศวกรที่มีใบอนุญาต
2. ยื่นคำขอที่สำนักงานเขตหรือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
3. ตรวจสอบและพิจารณาโดยเจ้าหน้าที่
4. หากผ่าน จะได้รับใบอนุญาตก่อสร้าง (อ.1)
เคล็ดลับ ควรมี “ที่ปรึกษากฎหมายก่อสร้าง” เพื่อช่วยตรวจสอบความถูกต้องของเอกสารและเร่งรัดกระบวนการให้ราบรื่นยิ่งขึ้น
ไม่แจ้งเปลี่ยนแปลงแบบก่อสร้างหลังได้รับอนุญาต
ก่อสร้างล้ำแนวเขตที่ดินหรือเว้นระยะร่นไม่ครบ
ไม่ทำสัญญาเป็นลายลักษณ์อักษรกับผู้รับเหมา
ละเลยการประกันภัยความรับผิดชอบจากงานก่อสร้าง
ข้อมูลอ้างอิง
สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์