Home
Education
Classroom
Knowledge
Blog
TV
ธรรมะ
กิจกรรม
โครงการทรูปลูกปัญญา

พระพุทธเจ้าทรงสอนให้พระราหุล ทำใจเหมือน ดิน น้ำ ลม ไฟ

Posted By มหัทธโน | 13 ต.ค. 59
27,308 Views

  Favorite

 

ทรงให้พระราหุล ทำใจเหมือนดินน้ำไฟลม


 
ทรงให้พระราหุล ทำใจเหมือนดินน้ำไฟลม

 พระพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน เมืองสาวัตถี ได้ตรัสสสอนพระราหุล
ถึงการพิจารณาธาตุ ๕ คือ ดิน น้ำ ไฟ ลม และอากาศ โดยแยกออกเป็นส่วน ๆ ตอนท้าย 
 

ได้ตรัสให้พระราหุลทำใจเหมือน ดิน น้ำ ไฟ ลม และอากาศ พอสรุปเป็นใจความได้ดังนี้

 

“๑. ราหุล ! เธอจงทำจิตให้เหมือนแผ่นดินเถิด 
เพราะเมื่อเธอทำจิตให้เหมือนแผ่นดินเป็นประจำอยู่เสมอแล้ว 
เมื่อกระทบอารมณ์ ที่ชอบใจหรือไม่ชอบใจก็ดี 
อารมณ์เหล่านั้นจะไม่สามารถทำให้จิตใจหวั่นไหวได้


ราหุล ! เปรียบเสมือนคนทั้งหลาย ทิ้งสิ่งของที่สะอาดบ้าง ไม่สะอาดบ้าง 
ถ่ายอุจจาระรดบ้าง ถ่ายปัสสาวะรดบ้าง บ้วนน้ำลายรดบ้าง เทสิ่งของสกปรกอื่นลงบ้าง 
ลงที่แผ่นดิน แต่แผ่นดินจะอึดอัดระอา หรือรังเกียจด้วยสิ่งของนั้น ๆ ก็หาไม่ ฉันใด ?


 ราหุล ! เธอจงทำจิตให้เสมอแผ่นดินฉันนั้นแล 
เพราะเมื่อเธอทำจิตให้เหมือนแผ่นดินอยู่ 
เมื่อมีการกระทบกับอารมณ์เกิดขึ้น 
ความรักหรือความชัง ก็จะไม่สามารถครอบงำจิตเธอได้ฉันนั้น

 

 ๒. ราหุล ! เธอจงทำจิตให้เหมือนน้ำเถิด 
เมื่อเธอทำจิตให้เหมือนน้ำแล้ว 
จะไม่เกิดความชอบหรือความชัง ครอบงำจิตได้

ราหุล ! เปรียบเหมือนคนทั้งหลาย 
ล้างของหรือทิ้งของที่สะอาดบ้าง ไม่สะอาดบ้างลงในน้ำ 
น้ำจะอึดอัดระอาหรือรังเกียจด้วยของนั้น ๆ ก็หาไม่ ฉันใด ?


ราหุล ! เธอจงทำจิตให้เสมอด้วยน้ำฉันนั้นแล 
เมื่อกระทบอารมณ์แล้ว 
ความชอบและความชัง จะไม่สามารถครอบงำจิตเธอได้ฉันนั้น.

 

 ๓. ราหุล ! เธอจงทำจิตให้เหมือนไฟเถิด 
เพราะไฟนั้น เมื่อมีผู้ทิ้งของสะอาดบ้าง ไม่สะอาดบ้าง 
ทิ้งอุจจาระ ปัสสาวะบ้างฯ 
ไฟจะรู้สึกอึดอัดระอาหรือรังเกียจด้วยสิ่งนั้น ๆ ก็หาไม่ ฉันใด ?


 ราหุล ! เมื่อเธอทำจิตให้เหมือนด้วยไฟอยู่ 
การกระทบกับสิ่งที่ชอบและชังก็ย่อมจะไม่ปรุงแต่งให้จิตแปรปรวนได้ ฉันนั้น.


 ๔. ราหุล ! เธอจงทำจิตให้เหมือนลมเถิด 
เพราะลมนั้นย่อมพัดไปถูกต้องของสะอาดบ้างไม่สะอาดบ้าง 
พัดถูกอุจจาระ ปัสสาวะบ้างฯ 
ลมจะรู้สึกอึดอัดระอาหรือรังเกียจต่อสิ่งเหล่านั้นก็หาไม่ ฉันใด ?


 ราหุล ! เมื่อเธอทำจิตให้เหมือนด้วยลมอยู่ 
การกระทบกับสิ่งที่ชอบและชังก็ย่อมจะไมปรุงแต่งให้จิตของเธอแปรปรวนได้ฉันนั้น.


 ๕. ราหุล ! เธอจงทำจิตให้เหมือนอากาศเถิด 
เพราะอากาศนั้นไม่ตั้งอยู่ในที่ไหน ฉันใด ?

 ราหุล ! เมื่อเธอทำจิตให้เหมือนด้วยอากาศอยู่ตลอดเวลาแล้ว 
เมื่อกระทบกับอารมณ์ย่อมจะไม่เกิดความชอบและความชังขึ้นได้ ฉันนั้น”

 

 (มหาราหุโลวาทสูตร ๑๓/๑๒๖)


พระสูตรนี้ เหมาะกับเป็นหลักคิดของท่านใดบ้าง ? 


ผู้ที่มีทิฏฐิ มานะ อัตตา และโทสะจริต น่าจะลองนำเอาคำสอน ในพระสูตรนี้ไปใช้เป็นประจำ 
เพื่อลดความโทมนัส น้อยใจหรือขัดเคืองใจ 
เมื่อเห็นว่าผู้อื่นล่วงเกินแล้ว ทำให้เกิดความไม่สบายใจ หงุดหงิดหรือรำคาญใจ

 

 แม้ทำไม่ได้เด็ดขาด ตามพระสูตรนี้
ถ้าเราได้หัดทำอยู่เสมอ ๆ 
มีสติสัมปชัญญะ ระวังจิต ไม่ปล่อยไปตามอารมณ์ ที่มากระทบ 
จิตของเราก็จะสงบ

 

นั่นก็คือจุดหมายปลายทางของความสุขที่ทุกคนปรารถนา 
แม้ได้รับเพียงครั้งคราว ก็นับว่าประเสริฐสุดแล้ว.


.........................................................................

 

 

แหล่งข้อมูล
ธรรมจักร
เว็บไซต์ทรูปลูกปัญญาดอทคอมเป็นเพียงผู้ให้บริการพื้นที่เผยแพร่ความรู้เพื่อประโยชน์ของสังคม ข้อความและรูปภาพที่ปรากฏในบทความเป็นการเผยแพร่โดยผู้ใช้งาน หากพบเห็นข้อความและรูปภาพที่ไม่เหมาะสมหรือละเมิดลิขสิทธิ์ กรุณาแจ้งผู้ดูแลระบบเพื่อดำเนินการต่อไป
  • Posted By
  • มหัทธโน
  • 4 Followers
  • Follow