รายการขยายข่าว ตอน “ปลูกปัญญา สร้างสมดุล...ทางโลกและทางธรรม”
แขกรับเชิญ : คุณศุภชัย เจียรวนนท์ กรรมการผู้จัดการใหญ่และประธานคณะผู้บริหาร บมจ. ทรู คอร์ปอเรชั่น ผู้คิดริเริ่มโครงการสามเณรปลูกปัญญาธรรม ซึ่งได้รับกระแสตอบรับที่ดีจากสังคมมาตั้งแต่ปีที่ 1 โดยคุณศุภชัยได้กล่าวถึงที่มา แก่นแท้ของโครงการสามเณรปลูกปัญญาธรรม และแนวคิดในการทำโครงการสามเณรปลูกปัญญาธรรมสัญจรนอกกรุงเทพฯ เป็นครั้งแรกในโครงการปีที่ 3 นี้
News Anchor : “Plookpanya make a balance…worldly and religious”
The guest: Mr. Supachai Chearavanont, President and Board of True Corporation PCL, who initiated the “Plookpanya Dharma Novice project” which has been well-received feedback from publicity since the first year. Mr. Supachai tells about the cause and core of the program, including the direction of the project on mobile outside Bangkok for the first time in this third-year project.
โครงการสามเณรปลูกปัญญาธรรมปีที่ 3 สัญจรนอกกรุงเทพฯ ครั้งแรก
การที่เราได้เปลี่ยนสถานที่และบรรยากาศเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้รายการน่าสนใจ และสามารถที่จะเรียนรู้ไปพร้อม ๆ กัน ไม่ใช่แต่เรื่องธรรมะอย่าเดียว แต่รวมถึงวัฒนธรรมในแต่ละภูมิภาคที่แตกต่างกัน แต่มีหัวใจธรรมะเดียวกัน อย่างเช่น การได้มาที่เชียงราย เราก็ได้เห็นขนบธรรมเนียมประเพณีทางด้านพุทธศาสนาที่มีความงดงามและมีจิตวิญญาณที่สวยงามแตกต่างกันไป สิ่งเหล่านี้ทำให้เกิดความงดงามมากขึ้นในแง่ของการที่เราจะซึมซับพระพุทธศาสนา เป็นครั้งแรกที่เราคิดว่า ถ้าทำรายการในรูปแบบสัญจร ก็จะได้ความน่าสนใจและแง่มุมที่แตกต่างกันไป แต่ก็ไปถึงแก่นอันเดียวกัน
แนวโน้มการสัญจรไปภาคอื่น ๆ ในปีต่อไป
เราได้ความเมตตาอย่างมากจากทาง วัดพระราม ๙ กาญจนาภิเษก ซึ่งท่านเจ้าอาวาสก็ดี ผู้ช่วยเจ้าอาวาส ท่านปิยโสภณ ท่านก็ถือว่าเป็นผู้ริเริ่ม แนะนำว่าถ้าเราขยับไปทุกภาค เราก็จะได้รับความสนใจจากผู้คนในแต่ละพื้นที่เพิ่มขึ้นด้วย เราก็นำแนวคิดนี้มาสานต่อว่า ถ้าเราขยับไปทุกๆ ภาค จะสร้างความตื่นตัว ความสนใจของผู้คนในแต่ละภาค จะสามารถปลูกสร้างจิตสำนึกหรือค่านิยมทางพุทธศาสนาที่ถูกต้อง และสามารถลงลึกในระดับท้องที่มากขึ้น ปีหน้าเราก็คงไปภาคอื่นต่อไป
การก้าวข้ามเสียงคัดค้านในตอนแรก สู่กระแสตอบรับที่ดีจากสังคม
จริง ๆ แล้วก็ยังไม่กล้าคาดหวังมากในตอนแรก ซึ่งก็มีผู้คัดค้านและทัดทานเยอะเหมือนกัน เพราะการทำรายการที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาในรูปแบบใหม่ เป็น Reality เป็นเรื่องที่ไม่ได้มีการจัดที่ชัดเจน การตอบโต้ที่เกิดขึ้นแบบ real time โดยไม่มีการตระเตรียม ก็มีทั้งมุมที่มองดูบวกหรือมองดูลบก็ได้ ตอนแรกก็เกือบจะล่มนะครับ จริงๆ ก็มีการเตรียมการกันอยู่ตั้ง 3 ปี แต่ละปีเราก็ผัดผ่อนกันไปทุกปี จนกระทั่ง 3 ปีที่แล้ว เราก็ตัดสินใจแน่วแน่ว่า ถ้าเราทำในสิ่งที่ถูกต้อง สิ่งที่เป็นเรื่องดีงาม ถ้าเกิดมันจะมีผลกระทบออกมาในเชิงลบ เราก็ต้องยอมรับได้ ทำทุกอย่างต้องมีการเรียนรู้ผิดถูก แต่ขอให้เป็นความตั้งใจที่ดี เราต้องเอาความกล้าทำดี นำความกลัว อันนั้นเป็นจุดเริ่มต้นให้ตัดสินใจทำ
มีทั้งนอกองค์กร ในองค์กร หรือสถาบันที่เกี่ยวข้องก็มีความหวั่นใจพอสมควร แต่เราได้รับโอกาสและการสนับสนุนจากทางวัดพระราม ๙ กาญจนาภิเษก ซึ่งท่านเจ้าอาวาส ท่านผู้ช่วยเจ้าอาวาส ท่านมีวิสัยทัศน์ มิเช่นนั้น รายการสามเณรปลูกปัญญาธรรมในรูปแบบนี้คงจะเกิดขึ้นไม่ได้ นี่ก็เป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญครับ
สิ่งที่ต้องการบอกสังคมผ่านโครงการสามเณรปลูกปัญญาธรรม
สิ่งที่พระพุทธเจ้าได้ค้นพบ ผมมองว่ามันเป็นเรื่องวิทยาศาสตร์ ไม่ใช่เรื่องศาสนาอย่างเดียว มันเป็นเรื่องของการที่ท่านได้เห็นความเป็นจริงของธรรมชาติ ของโลก โดยการดับตัวตนหรือสิ่งที่เราปรุงแต่งขึ้นมา เพราะฉะนั้นสิ่งที่ท่านค้นพบเป็นอะไรที่มวลมนุษย์และชาวพุทธอย่างพวกเราโชคดีมาก ดังนั้น เราจะช่วยกันบำรุงหรือเผยแผ่สิ่งที่เป็นแก่นแท้ของพระพุทธศาสนากันอย่างไร ต้องยอมรับว่าในโลกยุคปัจจุบันที่เราบอกว่าขับเคลื่อนด้วยเศรษฐกิจ ทุกอย่างต้องเกี่ยวข้องกับความมั่งคั่ง เกี่ยวกับผลผลิตมวลรวม หรือที่เรียกกันว่าระบบทุนนิยมอะไรก็แล้วแต่ ล้วนแล้วแต่เป็นระบบของการเพิ่มพูนทรัพย์สิน (wealth) มันก็ทำให้เกิดการบดบังในการที่จะเห็นธรรมชาติ และพระธรรมพระพุทธเจ้าที่ถ่ายทอดผ่านมาเป็นพัน ๆ ปี เราในฐานะที่เป็นสื่อ ถือว่าเป็นความรับผิดชอบ ทางหนึ่งเราก็เป็นสื่อที่จะต้องมีการโฆษณา มีธุรกิจ เราทำทางโลกเยอะ เราทำทางธรรมน้อยไป ในความเป็นสื่อ เราต้องทำทั้งทางโลกและทางธรรมให้สมดุล ทางโลกเราก็สร้างให้เกิดความมั่งคั่ง ความกินดีอยู่ดี ระบบสังคมที่มีความปลอดภัย เพราะคนทุกคนเกิดมาก็อยากมีโอกาสได้กินดีอยู่ดี มีความทัดเทียมกัน ซึ่งเราก็ทำกันมาจนมันเกิน การเรียนรู้ทางโลก ทางวิทยาศาสตร์ ทางด้านธุรกิจ ทางด้านผลผลิตต่างๆ ทางด้านพันธุกรรม สิ่งที่เราพัฒนากันมาทั้งหลายด้าน เทคโนโลยีก้าวไกลอย่างรวดเร็วจนกระทั่งแซงทางธรรมไปเยอะ เราก็ต้องสร้างความสมดุลทางธรรมด้วย ทางธรรมก็คือ การเรียนรู้ของชีวิต ข้อเท็จจริงของความเป็นธรรมชาติ หรือที่เรียกว่า ธรรมะ หรือ อธรรม คำว่าอธรรม ไม่ได้หมายความว่า ความชั่วหรือความเลวนะครับ แต่คือ ความไม่เป็นธรรมชาติ คนเราเมื่อปรุงแต่งมาก ๆ ก็จะบดบังตัวเอง มองไม่เห็นธรรมชาติ จึงทำในสิ่งที่ให้กับตัวเองเป็นหลัก แต่มองไม่เห็นว่า ตัวเราอยู่ได้ด้วยผู้อื่นและสิ่งแวดล้อมที่เราเป็นอยู่ เพราะฉะนั้น เราต้องเสริมสร้างให้คู่ขนานกันไป
แก่นของพระพุทธศาสนาหรือผมเชื่อว่าในทุกศาสนาทั่วโลก คือ ความรัก แต่ไม่ใช่ความรักที่เราเห็นในสื่อ ในหนัง ในโฆษณา แต่เป็นความรักที่เราเรียกว่า ความรักจักรวาล หรือความรักที่แท้หรือยั่งยืน ถ้าพูดโดยทั่วไป เราเรียกว่า ความรู้สึกสุขทุกข์ของผู้อื่น ซึ่งจริง ๆ แล้วก็เหมือนกับความรู้สึกสุขทุกข์ของเรา มีคำว่า ชอบธรรม ก็คือความชอบที่เหมือนกันหมด ส่วนความไม่ชอบธรรม ก็คือสิ่งที่เราคิดแต่ว่าเราชอบคนเดียว คนอื่นเราไม่สนใจ อันนี้คือความเห็นแก่ตัว
มนุษย์แตกต่างจากสิ่งมีชีวิตทั่วไปตรงที่อยู่กันเป็นหมวดหมู่ที่ใหญ่ที่สุด การอยู่ได้ตรงนี้ หลักสำคัญที่สุดไม่ได้เกิดจากการที่เรามีสติปัญญา ฉลาด แต่จริงๆ มันเกิดมาจาก ความรัก ความผูกพัน ความรู้สึกได้ถึงผลกระทบจากการกระทำของเราเกิดเป็นสุขเป็นทุกข์ของผู้อื่น ซึ่งเรามักจะเรียนรู้กันในบทแรกของชีวิตเลย คำว่า กตัญญู เป็นบทแรกของความรักจักรวาล (Universal Love) เป็นความรักที่ยั่งยืน ซึ่งปัจจุบันมันถูกบดบังโดยทางโลก เกิดเป็นหลาย ๆ อุตสาหกรรม หลาย ๆ เนื้อหา วิวัฒนาการเป็นเรื่องดี แต่วิวัฒนาการต้องควบคู่ไปกับความเจริญทางด้านจิตใจด้วย วิถีของธรรมชาติดำเนินไปด้วยความรัก ความเกื้อกูล ความเห็นอกเห็นใจ ที่ทำให้เกิดความยั่งยืนได้
รางวัลแห่งความภาคภูมิใจ “The Cannes Corporate Media & TV Awards 2013”
ถือว่าเป็นความภาคภูมิใจมาก ๆ เราก็ถือว่าเป็นรางวัลระดับโลก ระดับสากลที่หลายๆ ประเทศส่งผลงานเข้าประกวด เราก็ได้รับการคัดเลือกชนะเลิศในประเภทสารคดีโทรทัศน์ ส่งเสริมการศึกษา ซึ่งเป็นสิ่งที่ดูเหมือนเป็นเรื่องธรรมดาของบ้านเรา แต่ในยุโรป ในต่างประเทศเขามองเป็นเรื่องแปลกใหม่ เป็นวิธีการนำเสนอและการเรียนรู้ที่แยบยล น่าสนใจ ก็เป็นกุศโลบายที่ดี
เราจะพยายามทำอย่างต่อเนื่อง ทำให้มากขึ้น หลายๆ ภาค หลายๆ ฝ่ายช่วยกันทำ ผมเชื่อว่าความสมดุลก็จะเกิดขึ้นกับคนไทยครับ