วันงดสูบบุหรี่โลก

 วันที่  ๓๑  พฤษภาคม เป็นวัน “งดสูบบุหรี่โลก”  (World No Tobacco Day)  ตั้งแต่ปี ค.ศ. ๑๙๘๘  (พ.ศ. ๒๕๓๑)  เป็นต้นมา  องค์การอนามัยโลกได้กำหนดให้มีการจัดงานและกิจกรรม เพื่อกระตุ้นให้ทั้งภาคของรัฐบาล  ชุมชน  และประชากรโลก ผู้สูบบุหรี่ได้ตระหนักถึงพิษภัยที่จะเกิดขึ้น หากไม่เร่งลด - ละการสูบบุหรี่   แต่ก็เป็นที่น่าประหลาดใจว่าถึงแม้จะมีการรณรงค์กันมาแล้วอย่างเข้มข้นพอสมควร  เราก็ยังพบว่ามีคนบางคนไปซื้อบุหรี่โดยใช้ถ้อยคำสั่งซื้อว่า “มะเร็ง ๑ ซอง”  ซึ่งนี่อาจมองได้สองอย่างคือ  ๑.  ยอมสละแล้วซึ่งชีวิตเพื่อให้ได้สูบ  หรือเสพเพราะบุหรี่มีสารเสพย์ติดและเขาติดมาก  หรือ  ๒.  ยังไม่มีความเข้าใจดีพอเกี่ยวกับโรคที่เกิดจากการสูบบุหรี่ว่ายังมีโรคร้ายอื่นๆ อีกมากหลาย  ที่สามารถทำลายเขาได้นอกเหนือจากมะเร็ง  ดังนั้นเราจึงนำข้อมูลเกี่ยวกับพิษภัยของบุหรี่มาทบทวนให้ฟังกันอีกครั้งดังนี้
- บุหรี่เป็นชื่อเรียกชนิดของยาสูบที่คนนิยมมากที่สุด  
- ยาสูบเป็นพืชที่สามารถปลูกได้เจริญงอกงามในสภาพดินและอากาศที่หลากหลาย   ส่วนที่สร้างปัญหาทางด้านสาธารณสุขในปัจจุบันคือ “ใบ”
- ใบยาสูบ   มีสารประกอบต่างๆ อยู่มากกว่า  ๔,๐๐๐  ชนิด  เมื่อมีการเผาไหม้จึงเกิดสารเคมี ทั้งที่มีพิษและไม่มีพิษมากมายในรูปของควัน  และมีอยู่ ๓ ชนิดที่มีบทบาทมากในทางทำลายสุขภาพ   จะถูกหยิบยกขึ้นมาเป็นตัวอย่างเสมอ เมื่อมีการพูดถึงบุหรี่   ได้แก่ Tar  ที่ให้โทษต่อร่างกายในฐานะที่เป็นสารก่อมะเร็ง     Nicotine ที่มีฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาทส่วนกลางโดยตรงแบบอ่อนๆ  ทำให้เกิดการเสพย์ติด   ซึ่งก็เหมือนกับสารกระตุ้นอื่นๆ คือทำให้หลอดเลือดเกิดการหดรัดตัว  ทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น  หัวใจเต้นเร็วและแรงขึ้น  ความอยากอาหารลดลง  และถ้ารับ nicotine เข้าไปในปริมาณที่สูงมากก็จะทำให้มือสั่น  หายใจเร็ว  แต่ปัสสาวะจะน้อยลง  ส่วน Carbon monoxide จะมีผลต่อการแลกเปลี่ยนและการขนส่งอ๊อกซิเจนไปยังเซลล์ต่างๆ ของร่างกาย  คือระบบนี้จะถูกรบกวน  ทำให้หัวใจทำงานหนักขึ้น และมีความต้องการอ๊อกซิเจนสูงขึ้น (ทั้งๆ ที่การขนถ่ายอ๊อกซิเจนถูกรบกวน)  การมอง  การตัดสินใจล้วนถูกรบกวนด้วย   นอกจากนี้ยังทำให้  Cholesterol เกาะที่หลอดเลือดได้ง่าย
- มีการศึกษาในสวีเดน และตีพิมพ์ใน Archives of Internal Medicine ๒๐๐๑;๑๖๑:๙๘๓-๙๘๘ พบว่าผู้หญิงในวัยหมดประจำเดือนที่สูบบุหรี่จะมีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดกระดูกข้อสะโพกหักได้มากกว่ากลุ่มที่ไม่สูบบุหรี่   

โรคที่เกิดจากบุหรี่โดยตรง
๑. ระบบหัวใจและระบบไหลเวียนโลหิต   ทำให้เป็นโรคหัวใจขาดเลือด  หลอดเลือดหัวใจตีบ แล้วลงเอยด้วยการเป็นกล้ามเนื้อหัวใจตาย    ทำให้เกิดความดันโลหิตสูง  เส้นเลือดแข็ง แต่เปราะและแตกง่าย  หลอดเลือดในสมองตีบตันหรือแตกได้
๒. ระบบทางเดินหายใจ  บุหรี่เป็นสาเหตุสำคัญของโรคถุงลมโป่งพอง  หลอดลมตีบ  มะเร็งกล่องเสียง และมะเร็งปอด
๓. ระบบทางเดินอาหาร  ทำให้เกิดมะเร็งของผนังช่องปาก  หลอดอาหาร  และที่เป็นไปได้อีกอย่างหนึ่งก็คือมะเร็งของตับอ่อน เนื่องจากสารพิษที่เกิดจากการสูบยาสูบหรือบุหรี่นั้นเข้าไปสะสมในเลือดและก่อมะเร็งในตับอ่อน
๔. ระบบประสาท  ทำให้เสพย์ติด  ทำให้เกิดโรคทางสมองเฉียบพลัน  ในระยะยาวจะทำให้การเคลื่อนไหวของร่างกายผิดปกติได้เช่น มือสั่น หรือ Parkinsonism ซึ่งเป็นผลพวงจากการที่เซลส์สมองส่วนที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อตาย เนื่องจากหลอดเลือดสมองที่ไปเลี้ยงเซลล์เหล่านั้นตีบตัน
๕. ระบบทางเดินปัสสาวะ  มีการพิสูจน์แล้วว่าบุหรี่เป็นสาเหตุของมะเร็งกระเพาะปัสสาวะด้วย

การสูบบุหรี่หรือยาสูบ  นอกจากจะก่อโทษภัยต่อสุขภาพของตัวผู้สูบเองอย่างที่กล่าวข้างต้นแล้ว  ยังจะเกิดเคราะห์ภัยต่อผู้อื่นด้วย  โดยอาจจะเป็นคนที่คุณรักก็ได้  เนื่องจากในขณะที่คุณสูบบุหรี่นั้นปริมาณควันบุหรี่จะเข้าไปในปอดของคุณเพียงประมาณ ๑๕% เท่านั้น ส่วนควันอีกประมาณ ๘๕ %  จะล่องลอยสู่บรรยากาศ   จึงเท่ากับว่าคุณกำลังแจกจ่ายความเสี่ยงต่อการเกิดโรคให้แก่ผู้ใกล้ชิด และผู้อื่นด้วยจะโดยตั้งใจหรือไม่ก็ตาม  

วันงดสูบบุหรี่โลกเวียนมาอีกรอบหนึ่งแล้ว น่าจะเป็นโอกาสอันดีสำหรับคุณๆ ที่สูบบุหรี่จะได้ละ-เลิกบุหรี่กันอย่างจริงจังเสียที  การงดบุหรี่เป็นสิ่งที่ไม่เกินความสามารถของทุกคน ถ้ามีความตั้งใจจริง  เพราะมีคนจำนวนไม่น้อยเขาทำได้สำเร็จมาแล้ว  แล้วทำไมเราจะทำอย่างเขาไม่ได้?

ที่มา
- https://www.tungsong.com/
- นพ.ปิยะ สมานคติวัฒน์ : Thaiclinic.com I ยาสูบ
- Smart วารสารเพื่อคนรุ่นใหม่ไม่สูบบุหรี่ ของมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่  มีนาคม  ๔๙    

ข้อมูลจาก : บทความพิเศษประกอบรายการของสถานีวิทยุ อสมท.  เรื่อง "วันงดสูบบุหรี่โลก"  ผลิต  โดยงานบริการการผลิต  ส่วนสนับสนุนการผลิตวิทยุ  ฝ่ายออกอากาศวิทยุกรุงเทพ