ในชีวิตประจำวันของเรานั้น เราเป็น “ผู้บริโภค” อยู่เสมอ ไม่ว่าจะเป็นตอนกินข้าว ซื้อขนม เล่นเกมมือถือ หรือแม้แต่การดูโฆษณาทางโทรทัศน์ เพราะเมื่อเราซื้อหรือใช้สินค้าและบริการต่างๆ เราก็ถือว่าได้ “บริโภค” แล้ว แต่การเป็นผู้บริโภคไม่ใช่แค่ซื้อของแล้วจบเท่านั้น การเป็นผู้บริโภคที่ดีต้องรู้จักเลือกอย่างมีสติ คิดให้รอบคอบ และรู้เท่าทันกลยุทธ์ของผู้ขาย ไม่หลงเชื่อหรือถูกหลอกง่ายๆ นี่คือสิ่งที่เรียกว่า “ผู้บริโภคที่รู้เท่าทัน” ซึ่งเป็นคุณลักษณะที่สำคัญในยุคปัจจุบัน

1. พฤติกรรมของผู้บริโภค

พฤติกรรมของผู้บริโภค คือ ลักษณะหรือวิธีที่ผู้คนใช้ในการเลือกซื้อและใช้สินค้าและบริการ เช่น บางคนซื้อของตามกระแส บางคนเลือกเพราะเห็นโฆษณาน่ารัก บางคนซื้อเพราะเพื่อนมีแล้วเราอยากมีบ้าง พฤติกรรมแบบนี้อาจทำให้เราใช้จ่ายเกินจำเป็น หรือซื้อของที่ไม่คุ้มค่า 

ผู้บริโภคที่ “ไม่รู้เท่าทัน” มักจะตัดสินใจโดยไม่คิด เช่น

- ซื้อของเพราะเห็นลดราคาโดยไม่ดูคุณภาพ

- ซื้อของปลอมเพราะราคาถูก

- กดลิงก์จากโฆษณาออนไลน์โดยไม่ตรวจสอบ

แต่ผู้บริโภคที่ “รู้เท่าทัน” จะมีพฤติกรรมต่างออกไป เช่น

- ตรวจสอบก่อนซื้อ

- เปรียบเทียบราคา

- อ่านฉลากสินค้า

-  ดูวันหมดอายุ

- หาข้อมูลก่อนเชื่อโฆษณา

2. คุณค่าและประโยชน์ของผู้บริโภคที่รู้เท่าทัน

การเป็นผู้บริโภคที่รู้เท่าทันนั้นมีประโยชน์มากมาย และส่งผลดีทั้งต่อตัวเอง ครอบครัว และสังคม ดังนี้

ต่อ “ตนเอง”

- ปลอดภัย: เราไม่ซื้ออาหารหรือของใช้ที่หมดอายุ หรือมีสารอันตราย

- ประหยัดเงิน: เราเลือกซื้อของที่จำเป็นและคุ้มค่า ไม่ฟุ่มเฟือย

- มีวินัยในการใช้จ่าย: เรารู้จักวางแผนก่อนซื้อ คิดก่อนจ่าย

- ไม่ตกเป็นเหยื่อโฆษณา: เราไม่เชื่อทุกอย่างที่เห็น ต้องคิด วิเคราะห์ และหาข้อมูลเสมอ

ต่อ “ครอบครัว”

- ช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายในบ้าน: ถ้าเรารู้จักเลือกซื้อของใช้ในบ้านอย่างคุ้มค่า ก็จะช่วยพ่อแม่ประหยัดเงิน

- เป็นแบบอย่างที่ดี: เมื่อลูกมีวินัยในการใช้เงิน ก็ทำให้ครอบครัวมีความสุข

- ช่วยตัดสินใจร่วมกัน: เด็กๆ ก็สามารถช่วยพ่อแม่เปรียบเทียบสินค้าหรือเลือกซื้อของได้อย่างมีเหตุผล

ต่อ “สังคม”

- ส่งเสริมผู้ผลิตที่ดี: ถ้าเราชอบซื้อสินค้าที่มีคุณภาพ ไม่หลอกลวง ผู้ผลิตก็จะตั้งใจทำสินค้าดีๆ มากขึ้น

- ลดปัญหาสิ่งแวดล้อม: ผู้บริโภคที่รู้เท่าทันมักเลือกสินค้าที่เป็นมิตรกับธรรมชาติ เช่น ถุงผ้า ของรีไซเคิล

- ช่วยสังคมไม่ถูกหลอกลวง: หากทุกคนรู้เท่าทัน ก็จะไม่ตกเป็นเหยื่อของการโกง เช่น การซื้อของออนไลน์ที่ไม่ได้ของจริง