พระพุทธศาสนาไม่เพียงเป็นศาสนา แต่ยังเป็นมรดกทางวัฒนธรรมไทยที่สำคัญมาก โดยมีทั้งสิ่งที่มองเห็นได้ เช่น วัดวาอาราม และสิ่งที่อยู่ในใจ เช่น หลักธรรมคำสอนและคุณธรรม พระพุทธศาสนายังเป็นแนวทางในการพัฒนาชาติ ทั้งด้านกายภาพ เช่น การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และด้านจิตใจ เช่น การสร้างคนดีให้กับสังคม เด็กไทยทุกคนจึงควรภาคภูมิใจในพระพุทธศาสนา และช่วยกันรักษามรดกอันมีค่านี้ไว้

1. มรดกทางวัฒนธรรมที่ได้รับจากพระพุทธศาสนา

1.1 มรดกทางด้านรูปธรรม

มรดกทางวัฒนธรรมที่มองเห็นและจับต้องได้เรียกว่า “มรดกทางด้านรูปธรรม” เช่น วัดวาอาราม, พระพุทธรูป, เจดีย์, จิตรกรรมฝาผนัง, โบราณวัตถุ และสถาปัตยกรรมแบบไทย สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่มีความสวยงาม แต่ยังแสดงถึงความศรัทธาและความขยันอดทนของบรรพบุรุษ

ตัวอย่างเช่น วัดพระแก้ว และวัดอรุณฯ ซึ่งเป็นวัดที่มีความสำคัญทั้งด้านศาสนา และประวัติศาสตร์ หรือพระพุทธรูปที่คนไทยนิยมบูชาในบ้าน ก็เป็นสัญลักษณ์ของความสงบและศรัทธา

1.2 มรดกทางด้านจิตใจ

พระพุทธศาสนาไม่ได้ทิ้งไว้แค่สิ่งก่อสร้าง แต่ยังได้ฝากไว้ซึ่ง “มรดกทางจิตใจ” เช่น หลักธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า, ความเชื่อเรื่องกรรม, การเวียนว่ายตายเกิด และคุณธรรมต่างๆ เช่น ความเมตตา ความกตัญญู และความอดทน

เด็กไทยเรียนรู้สิ่งเหล่านี้ตั้งแต่เล็ก ผ่านการฟังนิทานชาดก การทำบุญตักบาตร และการเข้าวัดในวันพระ สิ่งเหล่านี้ช่วยให้เรามีจิตใจดี มีระเบียบ และรู้จักแยกแยะผิดชอบชั่วดี

2. การนำพระพุทธศาสนาไปใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาชาติไทย

พระพุทธศาสนาไม่ใช่เพียงเรื่องของความเชื่อส่วนบุคคลเท่านั้น แต่ยังสามารถนำมาช่วยในการพัฒนาประเทศได้อีกด้วย ทั้งในด้านวัตถุ และด้านจิตใจ

2.1 พัฒนาด้านกายภาพและสิ่งแวดล้อม

คำสอนของพระพุทธศาสนา เช่น ความพอเพียง ความไม่เบียดเบียน และการใช้ทรัพยากรอย่างรู้คุณ สามารถนำไปใช้ในการพัฒนาสิ่งแวดล้อม เช่น การปลูกป่า การประหยัดพลังงาน การดูแลรักษาน้ำ และการจัดการขยะอย่างมีจิตสำนึก

วัดหลายแห่งยังเป็นศูนย์กลางของชุมชนในการปลูกต้นไม้ รักษาความสะอาด และเป็นแบบอย่างในการดูแลบ้านเมืองให้น่าอยู่

2.2 พัฒนาจิตใจ

การเจริญสติ การฝึกสมาธิ และการรู้จักแผ่เมตตา ล้วนมาจากคำสอนของพระพุทธศาสนา การพัฒนาจิตใจให้สงบและเข้มแข็ง ทำให้เด็กไทยเติบโตเป็นคนดี มีความอดทน ใฝ่เรียนรู้ และอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข

นอกจากนี้ โรงเรียนหลายแห่งก็ได้นำกิจกรรมทางศาสนา เช่น การสวดมนต์ การนั่งสมาธิ และการบำเพ็ญประโยชน์ มาใช้ในชีวิตประจำวัน เพื่อฝึกวินัยและความรับผิดชอบ