สังคหวัตถุ
ทีมงานทรูปลูกปัญญา | 2010-01-20 12:35:29
สังคหวัตถุ ๔ สุขของคฤหัสถ์ ๔ ความปรารถนาที่ได้ยาก ๔
สังคหวัตถุ ๔
สังคหวัตถุ คือ วัตถุที่เป็นเครื่องสงเคราะห์กัน เพื่อเป็นเครื่องช่วยเหลือกัน ในโอกาสต่าง ๆ แบ่งเป็น
อามิสสังคหะ การสงเคราะห์ด้วยสิ่งของ
ธรรมสังคหะ การสงเคราะห์โดยธรรม
เมื่อย่นย่อก็เหลือแค่นี้ แต่ในที่นี้ต้องการถึงการสังเคราะห์กันด้วยการกระทำที่เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น จึงได้แบ่งออกเป้น ๔ ประการ คือ
๑. ทาน การให้วัตถุเป็นทาน การให้มีอยู่ ๒ แนวทาง คือ
การให้ด้วยจิตอนุเคราะห์ คือเพื่อให้เขา ช่วยเหลือตัวเองได้
การให้เพื่อบูชาคุณงามความดีของเขา
๒. ปิยวาจา เจรจาด้วยถ้อยคำที่อ่อนหวาน อันเป็นที่รักที่ชอบใจของผู้อื่น คือ วาจาที่พูดออกไปด้วยความหวังดี
๓. อัตถจริยา ประพฤติสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่นด้วยความหวังดี
๔. สมานัตตตา ความมีตนสม่ำ เสมอ ไม่ถือตัว วางตนให้เหมาะสม เสมอต้นเสมอปลาย ไม่เป็นคนที่ลืมตน
สุขของคฤหัสถ์ ๔
๑. สุขเกิดจากการมีทรัพย์ (อัตถิสุข)
๒. สุขเกิดจากการใช้จ่ายบริโภคทรัพย์ (โภคสุข)
๓. สุขอันเกิดจากการไม่มีหนี้ (อณนสุข)
๔. สุขอันเกิดจากการทำงานไม่มีโทษ (อนวัชชสุข)
ความปรารถนาของบุคคล ที่สมหมายได้ยาก ๔
คือ สิ่งที่เกิดแก่เรานั้น สิ่งที่กล่าวต่อไปนี้ เป็นสิ่งที่เกิดขึ้น หรือจะสมหวังนั้นยาก เพราะเราทุกคนทำกรรมมาไม่เหมือนกัน บางคนก็สมหมายเพียงแค่สิ่งเดียว บางคนก็ ๒ สิ่ง ฉะนั้นจึงได้ว่าสมหมายได้ยาก มี ๔ ประการ คือ
ความปรารถนาของบุคคล ที่สมหมายได้ยาก ๔
๑. ขอสมบัติจงเกิดแก่เราโดยทางที่ชอบ
๒. ขอยศจงเกิดแก่เราและญาติพวกพ้อง
๓. ขอเราจงรักษาอายุให้ยืนยาว
๔. เมื่อสิ้นชีพแล้ว ขอเราจงบังเกิดในสวรรค์
ขอขอบคุณเนื้อหาจาก พระมหาปรีชา ปภสสโร