บทเรียนออนไลน์ วิชาสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม เรื่อง วิกฤตการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นในประเทศไทย
ทีมงานทรูปลูกปัญญา | 2016-11-15 10:33:35
1.3 แผ่นดินถล่ม (landslide)
แผ่นดินถล่มเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นจากการเคลื่อนตัวของชั้นดิน หรือชั้นหินนอกสุดของเปลือกโลกที่มีการเลื่อนตัวจากที่สูงตามแรงดึงดูดของโลกลงสู่ที่ต่ำ มักเกิดในฤดูฝน โดยเฉพาะบริเวณที่อยู่บนภูเขาสูง ลาดเขา หรือเชิงเขา การเกิดแผ่นดินถล่มในประเทศไทยมักเกิดจากพายุหมุนเขตร้อนทำให้เกิดฝนตกหนักต่อเนื่องเป็นเวลานาน
2. ภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นในทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชียเนีย
2.1 เอลนีโญ
เอลนีโญเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นครั้งคราวจากการไหลกลับของน้ำอุ่นบริเวณมหาสมุทรแปซิฟิก ตามปกติน่านน้ำในมหาสมุทรแปซิฟิกในเขตร้อนหรือบริเวณใกล้เส้นศูนย์สูตรจะมีลมค้าตะวันออก ซึ่งจะพัดพาน้ำอุ่นจากบริเวณแปซิฟิกตะวันออก ไปสะสมตัวอยู่บริเวณแปซิฟิกตะวันตก ทำให้บริเวณแปซิฟิกตะวันตกมีความชื้นและมีการก่อตัวของเมฆฝนในบริเวณด้านตะวันออกและตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปเอเชีย รวมทั้งหมู่เกาะต่าง ๆ ในน่านน้ำแปซิฟิกตะวันตก ทำให้พื้นที่ดังกล่าวเกิดฝนตก แต่เมื่อลมค้าตะวันออกมีกำลังอ่อนลง ทำให้ลมที่พัดอยู่บริเวณด้านตะวันออกของประเทศปาปัวนิวกินีเปลี่ยนจากทิศตะวันออกเป็นตะวันตก เกิดคลื่นใต้น้ำพัดพาเอาน้ำอุ่นที่สะสมบริเวณแปซิฟิกตะวันตกไปทางแปซิฟิกตะวันออก ทำให้น้ำบริเวณแปซิฟิกตะวันออกมีอุณหภูมิสูงขึ้นและปริมาณน้ำอุ่นขยายตัวขึ้น ทำให้บริเวณแปซิฟิกตะวันออกมีฝนตกมากกว่าปกติ ส่วนบริเวณแปซิฟิกตะวันตกเกิดความแห้งแล้ง
ผลกระทบจากปรากฏการณ์เอลนีโญในประเทศไทย ทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชียเนีย เช่น กรณีการเกิดปรากฏการณ์เอลนีโญใน พ.ศ. 2540 ทำให้บริเวณเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตอนเหนือ และตะวันออกของออสเตรเลียเกิดความแห้งแล้งจนก่อให้เกิดไฟป่าขึ้นเป็นเวลาหลายสัปดาห์ในประเทศออสเตรเลียและอินโดนีเซีย
2.2 ลานีญา
ปรากฏการณ์ลานีญาเป็นปรากฏการณ์ที่กลับกันกับปรากฏการณ์เอลนีโญ ผลกระทบจากปรากฏการณ์ลานีญาทำให้บริเวณแปซิฟิกตะวันตกในแถบเอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชียเนียมีฝนมากกว่าปกติและเกิดน้ำท่วม ขณะที่บริเวณแปซิฟิกตะวันออกในแถบประเทศเอกวาดอร์และชิลีมีฝนน้อยกว่าปกติและแห้งแล้ง ปรากฏการณ์ลานีญาทำให้ประเทศไทยมีฝนตกมากกว่าปกติและมีอุณหภูมิต่ำกว่าปกติ
2.3 ภัยแล้ง (drought and dry spell)
ภัยแล้งเป็นภัยที่เกิดจากความแห้งแล้งของลมฟ้าอากาศ ซึ่งเกิดจากการที่มีฝนน้อยกว่าปกติ หรือฝนไม่ตกต้องตามฤดูกาลเป็นระยะเวลานาน ซึ่งเกิดขึ้นทั้งจากฝีมือของมนุษย์ และเกิดจากธรรมชาติ ปัญหาภัยแล้งในประเทศไทย จะมีอากาศร้อนและแห้งแล้งเพียงระยะหนึ่งเท่านั้น จากนั้นก็จะมีฝนตกมาคลายความแห้งแล้งลงได้
2.4 แผ่นดินไหว (earthquake)
แผ่นดินไหว คือ การที่เปลือกโลกเกิดการสั่นสะเทือน โดยเกิดขึ้นได้ 2 ลักษณะ คือเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และ เกิดจากการกระทำของมนุษย์
การเกิดแผ่นดินไหวแต่ละครั้งจะสร้างความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สินของมนุษย์ และหากแผ่นดินไหวมีศูนย์กลางอยู่ในมหาสมุทรจะทำให้เกิดการยกตัวของระดับน้ำ ทำให้เกิดคลื่นขนาดใหญ่พัดเข้าสู่ชายฝั่ง เรียกว่า สึนามิ (tsunami) ดังนั้นการป้องกันภัยจากแผ่นดินไหวจำเป็นต้องจัดระบบป้องกันภัยในระดับชุมชนหรือระดับชาติ เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพและลดความสูญเสีย
3. ความร่วมมือทางด้านสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ
ประเทศในทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชียเนีย รวมทั้งประเทศไทยได้ร่วมมือกันแก้ไขและป้องกันปัญหาภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ ปัจจุบันมีข้อตกลงระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอยู่เป็นจำนวนมากที่ประเทศต่าง ๆ ในทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชียเนียเข้าร่วมข้อตกลง เช่น อนุสัญญาไซเตส (CITES) อนุสัญญาแรมซาร์ (Ramsar Convention) อนุสัญญาเวียนนา (Vienna Convention) และพิธีสารมอนทรีออล (Montreal Protocal) และอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (United Nations Framework Convention on Climate change–UNFCCC หรือ FCCC)
แหล่งที่มา : สำนักพิมพ์ วัฒนาพานิช www.wpp.co.th